مجتبی دیدگر، خبرنگار سازندگی
ایران بالاخره توانست بعد ۱۸ سال تیم ملی ژاپن را شکست دهد و انتقام چهار سال پیش خود را از ساموراییها بگیرد. دیروز در یک نبرد نفسگیر، دو تیم ملی ایران و ژاپن به مصاف هم رفتند تا در ۹۰ دقیقه برای صعود به مرحله یک چهارم نهایی مبارزه کنند و دیگری را شکست بدهند. با اینکه تصور میشد که ژاپن امسال تیم قدرتمندی را راهی جام ملتهای آسیا کرده باشد، دو بازی اخیر ساموراییها با شکست همراه شد. با این حال تیم ملی ایران نیز که به سختی از سد سوریه گذشته بود، وضعیت امیدوارکنندهای نداشت. ضمن آنکه تجربه تاریخی و بازیهای پیشین نیز این نگرانی را دامن میزد که امسال نیز از ژاپن شکست خواهیم خورد. برای همین بسیاری این بازی را با نگرانی و شاید بیمیلی دنبال کردند و در ذهن و ضمیرشان این بود که ژاپنیها پس از شکست از عراق با عبور از ایران به مرحله بعد خواهند رفت اما فوتبال، زمین شگفتیهاست. چنانکه یوزهای ایران دیروز توانستند در کمال ناباوری، کوبنده از سد ژاپن گذر کنند. تیمهای ملی ایران و ژاپن، پرافتخارترین تیمهای جام ملتهای آسیا هستند. ژاپن با چهار قهرمانی و ایران با سه قهرمانی، پرچمدار افتخارات آسیا هستند که همیشه مسابقات این دو تیم از بازیهای جذاب جام ملتها بوده است. این دو تیم تاکنون ۱۸ بار با یکدیگر مسابقه دادهاند که سهم هر دو ۶ برد، ۶ تساوی و ۶ باخت بوده است. این آمار البته در تاریخ جام ملتها متفاوت بوده و از ۴ مسابقهای که ایران و ژاپن در قالب این تورنمنت برگزار کردهاند، ایران تاکنون یک بار هم برنده نشده است. ایران در این ۴ مسابقه دو بار به تساوی بدون گل رسیده و دو بار هم شکست خورده است. اکنون بعد از ۱۸ سال تیم فوتبال ایران، تیم ساموراییها را با نتیجه دو بر یک در ورزشگاه اجوکیشنسیتی در قطر شکست داد. ایران که توانسته بود از دیدار دشوار برابر سوریه جان سالم به در برد و با تساوی ۱-۱ و برتری در ضربات پنالتی راهی این مرحله شود، درحالی در مقابل ژاپن به برد رسید که این تیم بحرین را ۳ بر یک شکست داده و راهی این دور از رقابتها شده بود.
تیم ملی ایران که با مربی گیری کارلوس کیروش، کار خود را آغاز کرد از مارس ۲۰۲۲ (شکست ۲ – صفر مقابل کرهجنوبی) برابر تیمی از آسیا شکست نخورده است و تا پیش از این بازی در ۱۲ بازی از ۱۳ بازی اخیر خود مقابل تیمهای آسیایی در زمان عادی پیروز شده است. باید ۱۸ سال به عقب برگردید تا به آخرین برد ایران مقابل ژاپنیها برسید؛ جایی که ایران در مسابقات مقدماتی جامجهانی در سال ۲۰۰۵ در ورزشگاه آزادی توانست دو بر یک ژاپن را شکست دهد. ایران در بازی مقابل ژاپن با ترکیب اولیه علیرضا بیرانوند، شجاع خلیلزاده، میلاد محمدی، سعید عزتاللهی، علیرضا جهانبخش، امید ابراهیمی، حسین کنعانیزادگان، سامان قدوس، سردار آزمون، محمد محبی و رامین رضاییان برابر ژاپن شروع کرد.
به نظر میرسید شکست ژاپن مقابل عراق، ساموراییها را از خواب بیدار کند اما شکست در مقابل یوزهای ایرانی نشان داد که ژاپنیها در این دوره مسابقات قدرتمند ظاهر نشدند. در کنار باخت از ایران مردان، هاجیمه موریاسو در ۱۲ دیدار قبلی تنها یک باخت را تجربه کرده بودند. ساموراییها در ۱۳ بازی از ۱۴ بازی اخیر پیش از ایران در تمامی رقابتها بیش از یک بار در بازیهایشان گلزنی کرده بودند؛ ژاپنیها در ۸ دوره اخیر جام ملتهای آسیا به این مرحله رسیدند و تنها دو بار در سالهای ۱۹۹۶ و ۲۰۱۵ از رسیدن به دور بعدی بازماندند و در ۶ دوره دیگر به سلامت از این مرحله عبور کردند.
آبیها در ۶ بازی از ۷ بازی سابق خود مقابل ایران شکست نخورده بودند ازجمله پیروزی ۳ -۰ در نیمهنهایی جام ملتهای آسیا چهار سال پیش و این دوره ایران انتقام شکست۴ سال پیش را از ژاپن گرفت. در آن بازی یکی از بازیکنان ژاپنی مرتکب خطا روی بازیکن ایران شد، خطایی که به چشم داور نیامد. همزمان با این اتفاق بازیکنان ایران، بازی را رها کرده و به نشانه اعتراض به سمت داور رفتند اما بازیکنان تیم ژاپن به بازی ادامه دادند که در نهایت سبب اولین گل ژاپن به ایران در این بازی پرحاشیه شد.
بازی در نیمه اول آرام بود و تیم ایران چند موقعیت نصفونیمه داشت که موفق نشد به گل برسد و در ادامه بازی و دقیقه ۲۷ تیم ملی ژاپن به راحتی و با اشتباه خط دفاعی تیم ایران، دروازه تیم ملی را باز کرد. نیمه اول با همان نتیجه یک بر صفر به نفع ژاپن به اتمام رسید.
در نیمه دوم و در دقیقه ۵۴ تیم ملی ایران به گل رسید، گلی که سردار آزمون پاس زیبایی ساخت تا محمد محبی دروازه ژاپن را باز کند و نتیجه برابر یک شود. در دقیقه ۶۲ بازی، سردار آزمون مهاجم جنگنده و زهردار تیم ایران بار دیگر دروازه ژاپن را باز کرد که البته این گل با نظر کمکداور بازی آفساید اعلام شد. در نیمه دوم ایران با حملات بیشتر آغاز کرده بود و بسیار بهتر ظاهر شد و توپ نیز در بیشتر لحظات نیمه دوم در اختیار بازیکنان ایران بود. داور بازی ۴ دقیقه وقت اضافه برای بازی در نظر گرفت و ایران در دقیقه دوم وقت اضافه و با حرکت حسین کنعانیزادگان، صاحب ضربه پنالتی شد. پشت ضربه پنالتی کاپیتان تیم ملی، علیرضا جهانبخش ایستاد و با یک ضربه دقیق دروازه را ژاپن را برای بار دوم باز کرد تا نتیجه دو بر یک به نفع ایران شود و ایران با همین نتیجه، ژاپن را شکست داد.
حالا یوزهای ایران که به مرحله بعدی رفتهاند نه تنها انگیزه بیشتری پیدا کردند بلکه مردم نیز با نگرانی و امید بیشتری بازیها را دنبال میکنند تا نتایج درخشان همچنان نصیب تیم ملی شود. محرومیت مهدی طارمی به عنوان زننده سه گل برای تیم ملی ایران در بازیهای مقابل ژاپن، تبدیل به بزرگترین نگرانی ایران شده است. علاوه بر اینها علیرضا بیرانوند، شجاع خلیلزاده، سعید عزتاللهی و محمد محبی هم در بازی مقابل سوریه کارت زرد گرفتهاند و در صورت دریافت کارت زرد دوم در صورت صعود ایران به نیمهنهایی از همراهی تیم محروم خواهند بود.
در مقابل، تیم ژاپن هم نگرانیهایی داشت ازجمله سوزوکی، دروازهبان این تیم است که تاکنون در بازیهای این مرحله از مسابقات کلینشیت نداشته است. سرجیو ایچیگو، ستوننویس نیکان اسپورت میگوید: سوزوکی به یک نگرانی تبدیل شده است. او در این رابطه نوشته: «او در برخورد با توپهایی که از جناحین ارسال میشوند چندان خوب نیست. اگر به این چهار بازی نگاه کنید، موقعیتیابی و زمانبندی برای خروج از دروازه و هماهنگی او همگی از کار افتادهاند».
برد ایران مقابل تیم ملی ژاپن برای ما بسیار حائز اهمیت بود چراکه پیروزی برابر ژاپن برای کادر فنی و بازیکنان تیم ملی ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. از طرفی مصدومان دیگر در کنار خستگی بازیکنان به نگرانی بزرگی برای امیرقلعهنویی و کادرش تبدیل شده است.
در این بازی حواشی زیادی وجود داشت که در ادامه به این حواشی اشاره میکنیم:
پس از اعلام خطای علیرضا جهانبخش روی بازیکن ژاپن در دقیقه یک، سعید الهویی و احسان حاجصفی به داور چهارم معترض شدند.
دفع توپ بد رامین رضاییان در دقیقه ۵ سبب واکنش قلعهنویی شد.
در دقیقه ۸ سرمربی تیم ملی به داور چهارم اعتراض کرد زیرا اعتقاد داشت باید زودتر خطا به سود ایران اعلام میشد.
در دقیقه ۱۰ بازی برای بررسی احتمال پنالتی برای ایران برای ثانیههایی متوقف شد.
در دقیقه ۲۵ درصد مالکیت توپ ۷۵ به ۲۵ به سود ژاپن اعلام شد.
برخورد حسین کنعانیزادگان با مدافع ژاپن در محوطه جریمه حریف پیش از ارسال اوت جهانبخش در دقیقه ۲۶ با تذکر جدی داور چینی به مدافع کشورمان همراه شد.
هواداران تیم ملی پس از گل اول ژاپن در دقیقه ۲۸ که با ضربه هیدماسا موریتا و اشتباهات مدافعان و دروازهبان ایران به ثمر رسید، برای روحیه دادن به بیرانوند او را تشویق کردند.
احسان حاجصفی و کریم انصاریفرد از دقیقه ۳۰ کنار نیمکت ایران به گرم کردن خود مشغول شدند.
عصبانیت قلعهنویی از رضاییان که در نیمه اول یکی از ضعیفترین بازیکنان ایران بود در دقیقه ۴۲ تکرار شد.
سردار آزمون و کادرفنی تیم ملی در دقیقه ۴۵ اعتقاد داشتند مدافع حریف باید صحنه برخورد مهاجم ایران با مدافع ژاپن را بررسی کند که فومینگ به این موضوع توجهی نکرد.