مدیرعامل هلالاحمر سیستانوبلوچستان میگوید: با آنکه برخی سیلابهای دشتیاری فروکش کرده، کل منطقه همچنان درگیر آب به جا مانده از سیلابهاست.
محمدمهدی سجادی شامگاه جمعه ۱۱ اسفند به خبرگزاری رکنا گفت: نیروهای امدادی هنوز نتوانستهاند به بسیاری از روستاهای سیلزده برسند و «ارتفاع آبگرفتگیها تا نیم متر و حتی بیشتر» است. این مقام هلالاحمر افزود:«سیلاب به حدی است که حتی امدادرسانی سخت است و تیمهایی که برای رساندن اقلام به مناطق در محاصره سیل رفتند، نتوانستند بازگردند و در منطقه گرفتار شدهاند». او دیروز هم اعلام کرد که نیروهای امدادی هلالاحمر ضمن ارزیابی روستاهای تحت تاثیر، خانهها را از آب تخلیه و اقدام به توزیع اقلام امدادی کردند. همچنین تاکنون نجاتگران هلالاحمر برای یک هزار و ۴۰۰ نفر اسکان اضطراری انجام دادهاند.
پیشتر بابک محمودی، رئیس سازمان هلالاحمر، تعداد شهرهای در محاصره سیل و آبگرفتگی را ۱۱ شهر اعلام کرده بود. همچنین رئیس سازمان مدیریت بحران کشور اعلام کرد که ۱۶ شهرستان این استان از نهم اسفند ماه درگیر سیل و آبگرفتگی ناشی از بارشها شدهاند.
محمدحسن نامی روز شنبه در گفتوگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا، گفت: «شهرستانهای نیکشهر، قصرقند، دشتیاری، چابهار، کنارک، خاش، سیب و سوران، فنوج، ایرانشهر، میرجاوه، دلگان، سراوان، زاهدان، نیمروز، سرباز و مهرستان درگیر سیل شده و خسارت دیدهاند». نامی در ادامه اعلام کرد: «هزار و ۹۴۷ روستا درگیر سیلاب و خسارت شدند که چابهار با ۴۸۰ و نیکشهر با ۳۳۰ روستا بیشترین میزان درگیری را داشتند». او دو روز پیش اعلام کرده بود: سیلاب «۱۴ هزار میلیارد ریال» خسارت به زیرساختهای این استان وارد کرده است.
دادکریم بلوچ، معاون عمرانی فرمانداری ویژه چابهار، پیشتر گفته بود، دستکم ۱۳۱ روستا در این شهرستان در محاصره آب قرار دارند و راههای دسترسی به این روستاها قطع شده است.
در روزهای اخیر گزارشهایی درباره عدم امدادرسانی دولتی به سیلزدگان یا تاخیر برخی نهادها در رسیدگی به آسیبدیدگان منتشر شده است.
معاون عمرانی فرماندار چابهار نیز روز جمعه گفت: «با وجود پیگیریها هیچ بالگردی از سوی دانشگاههای علوم پزشکی و هلالاحمر استان به مناطق سیلزده اعزام نشده است و ۱۳ مادر باردار گرفتار در سیلاب با قایق در چابهار جابهجا شدند». با این حال، مدیرعامل هلالاحمر سیستانوبلوچستان در گفتوگو با رکنا درباره دلیل عدم تخلیه مردم از مناطق سیلزده گفت: «خودشان تمایل به رفتن به محلهای اسکان را ندارند و میخواهند در کنار خانه و احشام خود بمانند».
مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان در خطبههای این هفته خود از اینکه «مدیریت کشور» نتوانسته است برای جلوگیری از خسارات سیلاب برنامهریزی کند، انتقاد کرد. او با بیان اینکه «احداث بسیاری از سدها در سطح ایران کارشناسی شده نیست»، گفت: بر مسئولان نظام بود که به جای «پروژه بلندپروازانه» طرح سواحل مکران، برای حل مشکلات مردم همین مناطق برنامهریزی و هزینه میکردند.
در همین حال حالوش و کمپین فعالین بلوچ گزارش دادهاند، روز جمعه همزمان با برگزاری انتخابات در ایران، ساکنان برخی مناطق سیلزده حاضر به شرکت در پای صندوقهای رای نشدند و در برخی مناطق دیگر ماموران را از آنجا راندند. همچنین بنا بر این گزارش، برق و سرویس تلفن همراه در برخی مناطق سیلزده همچنان قطع است. حالوش نیز از خطر خروج گاندو (تمساح پوزهکوتاه بلوچستان) از زیستگاههای خود به مناطق مسکونی خبر داده است.
مقامهای هلالاحمر و استانی گفتهاند، جاری شدن سیل تاکنون خسارت جانی در سیستانوبلوچستان در برنداشته است؛ با این حال منابع بلوچ از جان باختن «پنج نفر» در حوادث ناشی از سیل خبر دادهاند. سیل در جنوب سیستانوبلوچستان در حالی ادامه دارد که هواشناسی برای نیمهشمالی این استان، ادامه سرما و یخبندان شبانه را پیشبینی کرده است. خسارت سیل به سیستانوبلوچستان، در حالی شکل حادتری به خود میگیرد که بدانیم این سیلابها دارای الگویی تکرارشوندهاند؛ به این معنی که همواره در فصولی از سال پیشبینی میشود که استان گرفتار بروز سیلابهای مشابه شود.
سیل یکی از مهمترین مخاطرات سیستانوبلوچستان در کنار خشکسالی و توفانهای ۱۲۰ روزه است که به سبب گستردگی استان و موقعیت جغرافیایی آن همواره اقلیم سیستانوبلوچستان را تحت تاثیر قرار میدهد. نواحی مرکزی و جنوبی سیستانوبلوچستان بیش از دیگر نقاط، درگیر سیلابهای ویرانکننده در فصول سرد سال هستند. البته بارندگیهای تابستانه موسوم به «مونسون» نیز در این مناطق منشأ بروز سیلابهایی میشود که الگوی بارش در این نوع بارندگیها هم به صورت منطقهای است و مناطق مرکزی و جنوبی را تحت تاثیر قرار میدهد.
سیلابها مسیرهای عبور و مرور را ویران میکنند و روستاهایی که در حاشیه آبراهها قرار دارند را در محاصره قرار میدهند. در بسیاری از اوقات، ارتباط ساکنان روستایی که در محاصره سیلاب قرار گرفتهاند تا چند روز به کلی با بیرون قطع میشود و به دلیل بالا بودن حجم گلولای در بستر رودخانه، هیچ راه دسترسی به آنها وجود ندارد. آنتندهی ضعیف و آسیب دیدن زیرساختهای مخابراتی در سیلاب نیز سبب میشود که گرفتاران نتوانند راه تماسی با بیرون از روستا پیدا کنند و اطلاعاتی از وضعیت خود به نیروهای امدادی بدهند و همین هم کار را به شدت سخت میکند.
از آنجا که غالب بارشهای سیستانوبلوچستان طبق اعلام کارشناسان هواشناسی از نوع رگباری است، بروز حجم زیاد بارش در بازه زمانی کوتاه سبب غافلگیر شدن مردم و بروز خسارت میشود بهخصوص اینکه شیب زمین در برخی مناطق سیلخیز استان همچون دشتیاری بالاست و همین هم سرعت بروز سیلاب را بیشتر میکند. البته همیشه هم بازه زمانی بارش، کوتاه نیست و نمونه آن هم همین سیل اخیر سیستانوبلوچستان است که بارشها از هفتم اسفند ماه آغاز شده و پیشبینی میشود که تا یازدهم اسفند ادامه داشته باشد.