گزارش افشاگرانه شبکه «سیانان» از تولید مهمات توپخانهای توسط روسیه که سه برابر تولید آمریکا و اروپا است
شواهد نشان میدهد، روسیه تقریباً سه برابر بیشتر از ایالاتمتحده و اروپا مهمات توپخانهای تولید میکند، گزارهای که مزیت کلیدی برای مسکو در جریان درگیریاش با اوکراین است. براساس برآوردهای اطلاعاتی ناتو از تولیدات دفاعی روسیه که اسنادش با سیانان به اشتراک گذاشته شده همچنین منابع آشنا با تلاشهای غرب جهت تسلیح اوکراین، روسیه حدود ۲۵۰ هزار مهمات توپخانه در ماه و حدود ۳ میلیون در سال تولید میکند. در همین راستا یک مقام ارشد اطلاعاتی اروپا به سیانان گفت، مجموع سالانه ارسال مهمات توسط ایالاتمتحده و اروپا به کییف تنها ۲/۱ میلیون قلمداد میشود. به گفته منابع آگاه ارتش ایالاتمتحده، هدف خود را برای تولید صد هزار گلوله توپ در ماه تا پایان سال ۲۰۲۵ تعیین کرده است کمتر از نیمی از تولید ماهانه روسیه. این میزان هماکنون با ۶۰ میلیارد دلار بودجه تعریف شده برای اوکراین در کنگره متوقف شده است.
یک مقام ارشد ناتو به سیانان گفت: «موقعیتی که درحال حاضر در آن قرار داریم، جنگ تولید است. ماحصل درگیری در اوکراین بستگی به این دارد که هر کدام از طرفین چگونه برای ادامه این جنگ مجهز میشود». همزمان برخی از مقامهای ارشد که نخواستند نامشان فاش شود به سیانان گفتند که روسیه درحال حاضر حدود ۱۰ هزار گلوله در روز شلیک میکند، درحالی که این میزان از سوی اوکراین تنها دو هزار گلوله در روز است. به گفته یک مقام اطلاعاتی اروپایی این نسبت در برخی نقاط در امتداد جبهه ۶۰۰ مایلی وخیمتر است. به باور تحلیلگران کمبود مهمات میتواند برای کییف چالشساز شود به خصوص در شرایط کنونی در شرایطی که کمکهای مالی ایالاتمتحده برای تسلیح اوکراین متوقف شده و مخالفان جمهوریخواه در کنگره برای پایان حمایتها مانور میدهند. در بخشی از اسناد افشا شده، آمده که ایالاتمتحده و متحدانش تعدادی سیستم بسیار پیشرفته ازجمله تانکام-۱ آبرامز و جتهای جنگنده اف-۱۶ را در اختیار اوکراین قرار داده است. اما تحلیلگران نظامی با استناد به دادهها، میگویند که براساس تعداد گلولههای شلیک شده، برنده یا بازنده جنگ مشخص میشود.
یکی از مقامهای ناتو که نخواست نامش فاش شود، مدعی شد که روسیه کارخانههای توپخانه را «۲۴ ساعته» در شیفتهای چرخشی ۱۲ ساعته اداره میکنند. درحال حاضر حدود ۵/۳ میلیون روس در بخش دفاعی فعالیت دارند که در قیاس با قبل از جنگ بین ۲ تا ۵/۲ میلیون نفر افزایش یافته است. روسیه همچنین در حال واردات مهمات است: براساس اطلاعات، کرهشمالی حداقل ۶۷۰۰ کانتینر مهمات حاوی میلیونها گلوله را ارائه کرد. این مقام اطلاعاتی گفت که روسیه هر آنچه را که دارد در میدان بازی قرار داده و ماشین جنگیاش با قدرت فعالیت دارد. مقامهای آمریکایی و غربی میگویند که افزایش قدرت نظامی روسیه هنوز برای رفع نیازهای این بازیگر کافی نیست و مقامات اطلاعاتی غربی انتظار ندارند، روسیه در کوتاهمدت به دستاوردهای بزرگی در میدان نبرد دست یابد. مقامات میگویند که محدودیتهایی برای ظرفیت تولید روسیه وجود دارد: کارخانههای این کشور احتمالاً سال آینده بیشترین تولید را خواهند داشت.
کشورهای اروپایی در تلاش برای جبران کمبود ممات اوکراین هستند. یک شرکت دفاعی آلمانی ماه گذشته اعلام کرد که قصد دارد، کارخانه مهماتسازی در اوکراین افتتاح کند که گفته میشود سالانه صدها هزار گلوله کالیبر ۱۵۵ میلیمتر تولید میکند. در آلمان، همین شرکت در یک کارخانه جدید دست به کار شده که انتظار میرود در نهایت حدود ۲۰۰ هزار گلوله توپ در سال تولید کند. مقامات ایالاتمتحده و غربی اصرار دارند که اگرچه روسیه توانسته خطوط کارخانه خود را راهاندازی کند، تا حدی به این دلیل که این مزیت را دارد که یک اقتصاد مدیریت شده تحت کنترل پوتین را در اختیار دارد، کشورهای سرمایهداری غربی در نهایت به عقب خواهند رسید و تجهیزات بهتری تولید خواهند کرد. ژنرال استیون بشام، معاون فرمانده فرماندهی آمریکا در اروپا، هفته گذشته در مصاحبهای به سیانان گفت: «اگر واقعاً بتوانید اقتصاد را کنترل کنید، احتمالاً میتوانید کمی سریعتر از کشورهای دیگر پیشروی کنید». اما به گفته او، «غرب قدرت پایدارتری خواهد داشت». غرب بهتازگی برای افزایش تولید مهمات، زیرساخت خود را احیا کرده است. زمانی که پول هنوز در جریان بود، ارتش ایالاتمتحده تولید گلولههای توپخانه را در پنسیلوانیا، آیووا و تگزاس گسترش داد.
اما امروز خروجی روسیه ۲۴ ساعته است. مقامات اطلاعاتی بر این باورند که هیچ یک از طرفین آماده به دست آوردن دستاوردهای قریبالوقوع نیستند، اما محاسبات کلی در درازمدت بهنفع مسکو است – به ویژه اگر کمکهای اضافی ایالاتمتحده متوقف بماند. روسیه اخیراً تولیدات دفاعی داخلی اوکراین را با تسلیحات دوربرد خود هدف قرار داده است، شاید بزرگترین چالش روسیه تولید تانک و سایر خودروهای زرهی بوده است. حدود ۱۲۵ مخزن در ماه تولید میشود اما اکثریت قریب به اتفاق مدلهای قدیمیتر هستند که بازسازی شدهاند. یکی از مقامات ناتو گفت: حدود ۸۶ درصد از تانکهای اصلی جنگی که روسیه در سال ۲۰۲۳ تولید کرد، بازسازی شدهاند. این مقام گفت، اگرچه روسیه حدود پنج هزار تانک در انبار دارد، احتمالاً درصد زیادی از آنها قابل تعمیر نیستند. مسکو حداقل ۲۷۰۰ تانک را از دست داده که بیش از دو برابر تعداد کل استقرار آنها در اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ زمانی که حمله آغاز شد.
مقامات همچنین از نزدیک اقتصاد روسیه را زیر نظر دارند تا نشانههایی از تاثیر متقابل بین بخش دفاعی، تحریمهای غرب و تلاشهای پوتین برای مهار اقتصاد خود برای تداوم درگیری را لحاظ کنند. به گفته یکی از مقامهای ناتو، جنگ اقتصاد روسیه را از دوره پس از فروپاشی شوروی که نفت بخش پیشرو بود، متحول کرده است. اکنون دفاع بزرگترین بخش اقتصاد روسیه را تشکیل میدهد و نفت هزینه آن را میپردازد. به باور گروهی از اعضای ناتو و مقام فرماندهی اروپایی آمریکا، تداوم این وضعیت باعث ایجاد برخی عدم تعادلهای بلندمدت میشود که احتمالاً برای روسیه مشکلساز خواهد بود اما درحال حاضر کارساز است.
در همین راستا، پنتاگون درحال بررسی این مقوله است که آیا از آخرین منبع مالی باقیمانده خود استفاده کند یا خیر اما قبلاً تمایلی به خرج کردن آن پول باقیمانده بدون اطمینان از بازپرداخت آن توسط کنگره نداشته است زیرا از ذخایر وزارت دفاع خارج میشود بدون اینکه برنامهای برای تکمیل آن وجود داشته باشد. سیانان قبلاً گزارش داده بود که تجهیزات میتواند بر آمادگی نظامی ایالاتمتحده تاثیر بگذارد. براساس اسناد به دست آمده، روسیه ماهانه بین ۱۱۵ تا ۱۳۰ موشک دوربرد و ۳۰۰ تا ۳۵۰ پهپاد تهاجمی یک طرفه تولید میکند. به گفته این مقام اگرچه قبل از جنگ، روسیه هزاران موشک دوربرد در زرادخانه خود داشت اما امروز حدود ۷۰۰ موشک در اختیار دارد.