عمادالدین باقی، جامعهشناس و پژوهشگر حقوق بشر
نگران حملات اسرائیل به مردم رفح هستیم. دولت صهیونیستی وقتی تصمیم حمله به شهر تاریخی رفح در مرز غزه و مصر را اعلام کرد که گذرگاه رفح روزنه دسترسی جنوبی نوار غزه با مصر و پناهگاه یکونیم میلیون آواره فلسطینی است که در چند ماه گذشته به آنجا گریختهاند. این بار نه تنها سازمانها و نهادهای بینالمللی و حقوق بشری بلکه حتی دولتها و سیاسیونی که تاکنون از اسرائیل و کشتارهای اسرائیل حمایت کردند حتی دولت بایدن هم خواستار آتشبس و خودداری از حمله به رفح بودند زیرا ابعاد فاجعه، جهان را بیشازپیش تکان خواهد داد.
اسرائیل که وعده نابودی حماس در چند روز را داده بود در نوار غزه با ۴۱ کیلومتر طول و۶ کیلومتر عرض (که فقط در قسمت کوچکی به ۱۲ کیلومتر میرسد) و با دوچرخه و حتی پای پیاده میتوان در نیم ساعت طی کرد با صدها تانک و نفربر پیشرفته بیش از ۷ ماه است درمانده و در نتیجه دست به کشتارهای وسیع غیرنظامیان و زنان و کودکان زده؛ به نحوی که جهان را تکان داده است.
برخی از غربیان و حتی یهودیان آن را با هولوکاست مقایسه کرده و میگویند، روی هیتلر را سفید کرده است. اعتراضات داخلی آمریکا به ویژه اعتراضات دانشجویی و فضای تندی که در افکار عمومی ایجاد شده هم بایدن را مجبور کرده که برای پذیرش آتشبس به اسرائیل فشار بیاورد. دادگاه بینالمللی کیفری نیز پرونده نتانیاهو را به اتهام جنایت جنگی و نسلکشی تحت رسیدگی قرار داده است.
اما درست هنگامی که حماس آتشبس را پذیرفت، اسرائیل به بهانه نابودی بقایای حماس به رفح حمله کرد. هدف از پذیرش آتشبس از سوی حماس، انداختن توپ در زمین حریف و جلوگیری از حمله به رفح بود زیرا رفح یکی از بزرگترین مکانهای امن و حتی به تعبیر مخالفان حماس، پناهگاه آنان بود، درحالی که رزمندگان حماس در مناطق دیگری که با بمباران هوایی و حملات زمینی شخمزده شده، پنهان شده و به جنگ ادامه میدهند اما اسرائیل با این تحلیل که اگر به رفح حمله نکند و جنگ تمام شود به معنی آن است که حماس بتواند با سرعت بیشتری خود را بازسازی کند، حمله کرد تا قبل از آتشبس تیر خلاص را زده باشد.
آنچه دولت صهیونیستی را جرأت بخشیده که در برابر اعتراضات و درخواستهای جهانی بایستد، حمایتهایی از این دولت است که آشکارا به تمام نهادها و قوانین بینالمللی و حقوق بشری و اعتراضات جهانی، دهنکجی میکند مانند اینکه ۱۲ تن از سناتورهای جمهوریخواه در آمریکا بدون توجه به مواضع دیوان درباره حماس چون انتظار رفتار یکجانبه از دیوان و سکوت در برابر نسلکشی رژیم اسرائیل را دارند، دادستان ارشد دیوان بینالمللی کیفری را تهدید کردهاند که در صورت بازداشت نتانیاهو، عواقب سختی برای او، خانواده و کارکنانش خواهد داشت و «اگر اسرائیل را هدف قرار دهید، ما شما را هدف قرار خواهیم داد».
در این نامه که اینجا ترجمه میشود، آمده است: «در رابطه با این گزارشها که دادگاه کیفری بینالمللی (ICC) ممکن است درحال بررسی صدور حکم بازداشت بینالمللی علیه بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر و دیگر مقامات اسرائیلی باشد، اعلام میکنیم که چنین اقداماتی، نامشروع و فاقد مبنای قانونی بوده و در صورت انجام، تحریمهای شدیدی را علیه شما و موسسه شما به دنبال خواهد داشت. دیوان کیفری بینالمللی در تلاش است که اسرائیل را به دلیل انجام اقدامات مشروع دفاع از خود علیه متجاوزان تحت حمایت ایران مجازات کند. در واقع به قول خودتان، شما شاهد «صحنههای ظلم سیستماتیک» بودید که حماس در اسرائیل پس از حملات ۷ اکتبر انجام داد. این احکام دستگیری دیوان کیفری بینالمللی را با بزرگترین حامی تروریسم و نماینده آن همسو میکند. واضح است که هیچ معادل اخلاقی بین تروریسم حماس و پاسخ موجه اسرائیل وجود ندارد. دیوان کیفری بینالمللی نیز طبق اساسنامه خود از ادامه فعالیت در هر موردی منع شده است، مگر اینکه دولت مربوطه مایل یا قادر به نظارت بر خود نباشد. شما خودتان گفتهاید که «اسرائیل وکلایی تربیت کرده است که به فرماندهان مشاوره میدهند و یک سیستم قوی برای اطمینان از رعایت قوانین بشردوستانه بینالمللی دارد». با صدور حکم، مشروعیت قوانین، نظام حقوقی و شکل دموکراتیک، حکومت اسرائیل را زیر سوال میبرید. صدور حکم بازداشت برای رهبران اسرائیل نه تنها غیرقابل توجیه است بلکه ریاکاری و استانداردهای دوگانه سازمان شما را برملا میکند. دفتر شما حکم بازداشت مسئولان ایران، بشار اسد، رئیسجمهور سوریه یا هیچ مقام سوری دیگر، یا اسماعیل هنیه، رهبر حماس یا هر مقام دیگری از حماس را صادر نکرده است. همچنین برای دبیرکل نسلکشی جمهوری خلق چین، شی جین پینگ یا هر مقام چینی دیگر حکم بازداشت صادر نکردهای».
این نامه ادامه میدهد: در نهایت، نه اسرائیل و نه ایالاتمتحده، عضو دیوان بینالمللی کیفری نیستند و سازمان شما اگر حکم دستگیری رهبری اسرائیل را صادر کند، ما این را نه تنها به عنوان تهدیدی برای حاکمیت اسرائیل بلکه برای حاکمیت ایالاتمتحده تعبیر خواهیم کرد. کشور ما در قانون حفاظت از اعضای خدمات آمریکا نشان داد که ما تا چه اندازه برای حفاظت از این حاکمیت پیش خواهیم رفت. ایالاتمتحده حملات سیاسی دیوان بینالمللی کیفری علیه متحدان ما را تحمل نخواهد کرد. اسرائیل را هدف قرار دهید و ما شما را هدف قرار خواهیم داد. اگر با اقدامات ذکر شده در گزارش پیش بروید، ما به تمام حمایتهای آمریکا از ICC پایان میدهیم، کارمندان و همکاران شما را تحریم میکنیم و شما و خانوادههایتان را از ورود به ایالاتمتحده منع میکنیم. به تو هشدار داده شده است».
تام سیت، مارسفیا بلک برن، میچ مک کانل، کتی بوگد بریت، تد باد، کوین کرامر، تد کروز، بیل هاگرتی، پیت ریکتس، مارکو روبیو، ریک اسکات و تیم اسکات ۱۲ سناتور ایالاتمتحده هستند که این نامه را امضا کردهاند. گرچه اکنون دموکراتها دولت را در دست دارند اما میدانیم که دولت بایدن همزمان با ارسال غذا برای مردم غره برای ارتش اسرائیل هم سلاح و پول میفرستد و درحالی که از راهحل دو کشوری سخن میگوید در همین روزهای گذشته (پنجشنبه ۳۰ فروردین) قطعنامه درخواست عضویت کامل کشور فلسطینی در سازمان ملل متحد را وتو کرد، درحالی که فرانسه، چین و روسیه سه عضو دائم شورای امنیت همچنین ژاپن و کرهجنوبی به پیشنویس این قطعنامه رای مثبت داده بودند.
فارغ از وحدت دو جناح دموکرات و جمهوریخواه از رژیم اسرائیل که این نوع حمایتهای سناتورهای جمهوریخواه بیش از آنکه از نظر جرأت بخشیدن به نتانیاهو اهمیت داشته باشد از این نظر اهمیت دارد که مقامات قضایی مهمترین و بزرگترین نهاد حقوقی و حقوق بشری بینالمللی و حتی موجودیت آن را مورد تهدید قرار میدهند. در صورت تخریب و تضعیف نهادهایی حقوق بشری سنگ روی سنگ بند نمیشود، جرأت تجاوز در جنگطلبان افزون شده و جهان به کام جنگی تمام عیار فرو خواهد رفت. این رفتارهای جهان سومی، فاشیستی و باورنکردنی از سناتورهای جمهوریخواه در آمریکا نشان میدهد در تعریف جهان اول و جهان سوم و کلیشههایی که برای طبقاتی کردن جهان ساخته بودند باید تجدیدنظر کرد.