توسط : کارشناسان می‌گویند: وضع قوانین محدودکننده برای دانشجویان کشور را به سمت انسداد سیاسی و اجتماعی سوق می‌دهد
معاونت فرهنگی و دانشجویی دانشگاه صنعتی خواجه نصیر طوسی در تهران با استناد به «شیوه‌نامه انضباطی دانشجویان» که در آبان ماه ۱۴۰۱ تصویب شد، فعالیت دانشجویان این دانشگاه را در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی محدود و ممنوع کرده است. در بیانیه معاونت فرهنگی و دانشجویی به فعالیت تعدادی از کانال‌های تلگرامی و اینترنتی اشاره شده و محتوای آن «بسیار نامناسب» توصیف شده است. مسئولان دانشگاه اعلام کردند که طبق تبصره ۲ و ۷ ماده ۳۲ شیوه‌نامه انضباطی «عضویت دانشجویان در شبکه‌ها، نرم‌افزارها و سکوهای مجازی» مثل تلگرام، فیس‌بوک و اینستاگرام «ممنوع» است و طبق شیوه‌نامه انضباطی دانشگاه با «دانشجویان متخلف» برخورد خواهد شد.
دانشگاه خواجه نصیر طوسی اعلام کرد که درحال حاضر هیچ یک از گروه‌های دانشجویی که در فضای مجازی فعال هستند «مجوز قانونی ندارند».
براساس تبصره ۲ ماده ۳۲ شیوه‌نامه انضباطی دانشجویان، تشکیل گروه‌های اینترنتی و آنلاین دانشجویی با بیش از ۱۰۰ نفرعضو، نیاز به مجوز کمیته ناظر بر نشریات دانشجویی دارد. ایجاد کانال یا گروه غیرمجاز مشمول تنبیهات بند ۸ تا ۱۹ خواهد شد. مجازات تعیین شده بند ۸ تا ۱۹ این شیوه‌نامه سختگیرانه از منع موقت از تحصیل به مدت یک‌ونیم سال بدون احتساب سنوات است تا «اخراج دانشجو از دانشگاه با محرومیت از تحصیل در کلیه دانشگاه‌ها تا ۵ سال».
«شیوه‌نامه اجرایی آیین‌نامه انضباطی دانشجویان کشور» با تعیین «۲۰ شیوه تنبیهی» و امضای وزیران علوم و بهداشت به دانشگاه‌های کشور ابلاغ شد. در مقدمه این شیوه‌نامه آمده است: «کمیته انضباطی دانشجویان» به عنوان «مرجع رسیدگی به تخلفات دانشجویان» موظف است با تاکید بر «موازین شرعی، اخلاقی، قانونی و حقوقی» به تخلفات رسیدگی کند.
چندی پیش هم دبیر کانون صنفی استادان دانشگاه گفت که در سال گذشته خورشیدی حدود ۲۰۰ استاد با محدودیت‌هایی مواجه و ۲۵ نفر آنها هم اخراج شده‌اند.
کارن ابری‌نیا در گفت‌وگو با سایت خبرآنلاین به عنوان نمونه به «محدودیت‌های ایجاد شده و مسائل امنیتی حاکم بر دانشگاه‌ها» اشاره کرده و گفته که این محدودیت‌ها از طرف وزارت کشور و شورای امنیت کشور اعمال شده است. او دولت را به «دخالت‌های زیاد» در دانشگاه‌ها متهم کرده و گفته است: «اختیارات وزارت علوم کاهش پیدا کرده به طوری‌که به نظر می‌رسد این وزارت کشور است که به دانشگاه دستور می‌دهد». ابری‌نیا گفته که سال ۱۴۰۲ «برای دانشگاه سال خوبی نبود» و «برای حدود ۲۰۰ استاد دانشگاه انواع و اقسام محدودیت‌ها و محرومیت‌ها ایجاد شد و حدود ۲۵ استاد هم از دانشگاه اخراج شدند».
همچنین اواخر فروردین ماه امسال نیز رسانه‌ها با انتشار عکسی از صف دانشجویان مقابل در ورودی دانشگاه الزهرا از نصب «گیت تشخیص چهره» برای ورود خبر داده است. دانشجویان برای ورود به دانشگاه ملزم به عبور از این گیت هستند. پیش از آن هم عکسی که تفکیک جنسیتی بعد از چند دهه در ورودی اصلی دانشگاه امیرکبیر را نشان می‌دهد بین کاربران فضای مجازی پر بحث شده بود.
سیداحسان هاشمی، دبیر سابق انجمن اسلامی دانشگاه تهران نیز به انصاف‌نیوز گفته که آیین‌نامه انضباطی قابلیت تفسیر به رای برای مجریان آن دارد. آیین‌نامه انضباطی مصوب سال ۱۴۰۱ به صورت کلی از یک راهبرد اساسی پیروی می‌کند و آن هم تنگ‌تر کردن فضا بر دانشجویان و سلب آزادی‌های آنان است. می‌شود این‌طور استباط کرد که اساساً انگیزه این شیوه‌نامه بستن فضای سیاسی برای فعالیت دانشجویی و سخت‌تر کردن فضای فعالیت دانشجویی بوده است. البته این قسم برخوردها به طور کلی دور از انتظار نبود. به گفته او «سیاست‌ها به سمتی می‌رود که چه در فضای فیزیکی دانشگاه‌ها، چه در فضای مجازی مرتبط با دانشگاه و چه در فضاهای خصوصی دانشجویان، احکام انضباطی به دلیل توئیت یا تحرکات اینچنینی برای دانشجویان صادر می‌شود. سیستم مدیریت دانشگاه به سمتی حرکت می‌کند که هر چه بیشتر دانشجو را مورد رصد قرار دهد و تحرکات دانشجویان را کنترل کند».
دبیر سابق انجمن اسلامی دانشگاه تهران تاکید کرده که «متولیان فضای آموزش عالی کشور توجه کنند همان‌طور که ما برخوردهای خشن و ددمنشانه در دانشگاه‌های غربی با دانشجویان معترض را محکوم می‌کنیم و حق دانشجوی آمریکایی می‌دانیم که آزادانه اظهارنظر کند به همان شکل و با همان مبنا باید در داخل کشور هم نسبت به هر تهدیدی برای آزادی دانشجویان موضع‌گیری کنیم. دانشجو باید آزاد باشد تا ماهیت دانشجویی خود را حفظ کند».
دانشجویان را محدود نکنید
جهانبخش خانجانی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزارن سازندگی ایران در گفت‌وگو با سازندگی می‌گوید که دولت با این اقدام به سمت یک فرآیند انسداد سیاسی حرکت می‌کند و از آرمان‌های اولیه نظام، انقلاب و جمهوریت اسلامی درحال دور شدن است. وقتی که وزیر کشور به جای آنکه مشوق حضور مردم باشد، حضور ۸ درصدی مشارکت‌کنندگان را حماسه می‌خواند، مشخص می‌کند که ساختار دولت و برخی جریانات خاص به چه سمتی حرکت می‌کند و در تلاش است که سیاست‌های خود را به کل جامعه تسری دهد. او با بیان اینکه این شیوه خطرناک‌ترین اقدام در کشور است، اضافه می‌کند: در اوایل انقلاب آقای خزعلی اظهارنظری درباره مردم کرده بودند اما امام هشدار دادند که نباید مردم را از در صحنه بودن دور کرد. زمانی می‌خواستند، مجتهدین را از صحنه دور کنند اما تفکری وجود دارد که مردم را از صحنه دور کنند. نباید جمهوریت نظام تضعیف شود زیرا این تفکر به ضرر توسعه و پیشرفت است. این فعال سیاسی ادامه می‌دهد: در دهه ۷۰ در گردهمایی مسئولان روابط عمومی سراسر کشور گفتم که جهان تکنولوژی رو به پیشرفت است و مرزهای جغرافیایی مانع اندیشیدن نخواهد شد. در آن زمان شبکه‌های اجتماعی به این اندازه توسعه نیافته بود اما حالا که تا حد بسیار زیادی توسعه پیدا کرده باید بدانیم که انسداد مرزهای جغرافیایی به انسداد مرزهای فکری منجر نخواهد شد. من تعجب می‌کنم که اساساً چرا چنین اجازه‌ای به دانشگاه‌ها داده شده است تا نحوه تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی دانشجو را کانالیزه کنند. من قطعاً معتقدم که مسئولان ارشد نظام با غیرسیاسی کردن و کانالیزه کردن دانشجویان مخالف هستند اما چرا برخی مسئولان به این سمت حرکت می‌کنند؟ عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران می‌گوید: من در دهه ۶۰، ۷۰ و بعد از آن ۸۰ دانشجو بوده‌ام. چنین بسته‌نگری وجود نداشت و کسی جرأت نمی‌کرد محدودیتی برای دانشجویان ایجاد کند. وزرای کشور عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی هستند و قطعاً خودشان به این فضا معتقد هستند که به آن دامن می‌زنند، اگر قبول نداشتند طبیعتاً با این رفتار برخورد می‌کردند؟ زمانی که ما دانشجو بودیم، اعتراضات و اعتصابات و حتی برخورد با مسئولان را داشتیم و کمیته انظباطی به این شیوه برخورد نمی‌کرد. درحال حاضر روز‌به‌روز موج مهاجرت از خروج از کشور بیشتر می‌شود و اگر نگویند توهم دشمن‌گرایی، کسانی که این مصوبه را نوشته‌اند قطعاً بر ضدانقلاب و جمهوری اسلامی کار می‌کنند و نتیجه کارشان جز ناامید کردن مردم و رها کردن تعلق خاطر به کشور نیست.
