جای جبهه مقاومت ملی افغانستان در مراسم درگذشت رئیسی خالی بود
فرشید عابدی، روزنامهنگار حوزه سیستان
درحالی مراسم یادبود درگذشت سیدابراهیم رئیسی و همراهانش با حضور هیاتهای دیپلماتیک در سطوح رئیسجمهور، نخستوزیر، رئس پارلمان، وزیر خارجه، فرستاده ویژه و … از کشورهای مختلف برگزار شد که بهرغم حضور هیاتهای مختلفی مانند حشدالشعبی و طالبان برای شرکت در این مراسم و ادای احترام به شهدای خدمت اما به جبهه مقاومت ملی افغانستان اجازه اعزام هیات داده نشده بود. یکی از مطالبات دستگاه دیپلماسی ایران، بهویژه وزیر فقید امور خارجه از گروه طالبان تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان بود که این مهم بارها در دیدارهای دیپلماتیک و حتی در اجلاسهای بینالمللی از زبان دیپلماتهای ایرانی مطرح شد. سیاست عدم اجازه فعالیت اپوزیسیون طالبان برای نخستین بار از زبان معاون سفیر ایران در کابل علنی شد که مورد انتقاد کارشناسان مسائل افغانستان قرار گرفت، زیرا این مساله را به معنای اعطای چک سفیدامضا به گروه طالبان تعبیر میکردند و آن را مغایر با اصل تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان میدانستند. عدم دعوت از جبهه مقاومت ملی افغانستان برای حضور در مراسم یادبود شهید رئیسی و همراهانش، عدم صدور مجوز برای حضور هیات این جبهه که منابع آگاه و نزدیک به جبهه مقاومت آن را تایید کردند، بیتردید باعث جسور شدن طالبان خواهد شد و این مساله به نفع ایران و ملت افغانستان نخواهد بود. رویکردهای هیدروپلیتیکی گروه طالبان در افغانستان در حوضههای آبریز هیرمند و هریرود، مصداق بارز تضییع منافع ملی و حقوق ملت ایران است و با قوانین بینالمللی رودخانههای فرامرزی مغایرت دارد. این مساله در حوضه آبریز آمودریا و رودخانه کابل نیز قابل لمس است. رویکردهای هیدروپلیتیکی در افغانستان با هدف گسترش و پراکنش پشتونها درحال انجام است که حقوق سایر گروههای قومی این کشور را تحت تاثیر قرار میدهد. بهرغم اینکه خشک بودن تالاب بینالمللی هامون بسیاری از مناطق افغانستان، پاکستان و منطقه سیستان را مملو از گردوغبار کرده و این مساله مغایر مصوبات مجمع عمومی سازمان ملل است و بسیاری از مشاغل هاموننشینان را در دو سوی مرز از بین برده، طالبان با عدم اصلاح بند کمالخان باعث شدند که حدود ۴ میلیارد مترمکعب به شورهزار گودزره منحرف شود تا با احیای ۴۹ هزار هکتار از اراضی این شورهزار و احیای آن ۴۹ هزار خانواده پشتون را در آن نقطه ساکن کنند تا ترکیب جمعیتی ولایت نیمروز را به نفع خود تغییر دهند. بهرغم اینکه سد سلما باعث به حداقل رسیدن سد دوستی ایران و ترکمنستان شده بود و امنیت آبی این مناطق را به مخاطره انداخته شاهد افتتاح سد پاشدان هستیم تا مهار کامل سیلاب رودخانه هریرود را تضمین کند. سد بخشآباد نیز با هدف مهار کامل آورد رودخانه فراه درحال احداث است؛ بهرغم اینکه آورد رودخانه فراه در بهترین حالت عدد بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیون مترمکعب را به ثبت رسانده اما سد بخشآباد با ظرفیت حدود یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون مترمکعب، پیک سیلاب این رودخانه در زمان ترسالی را مهار میکند تا هیچ آبی وارد تالاب هامون سابوری نشود. بازی طالبان با مقامات ایرانی بر سر حقابه هیرمند با هدف خریدن زمان برای تکمیل سازههای آبی برخلاف معاهده دلتا درحال انجام است و دستگاه دیپلماسی ایران بهرغم هشدار کارشناسان هیچ ضداستراتژی برای این مساله ندارد. اقدامات ضدحقوق بشری طالبان در قبال گروههای مختلف قومی، شیعیان، فارسیزبانان، زنان و حتی در زمینه حقوق زیستمحیطی باعث ایجاد حس نفرت از این گروه در میان ملت ایران شده است اما طیف دارای مسئولیت در افغانستان بهرغم خواسته ملت ایران درحال گسترش روابط با گروه طالبان هستند و به بهانه ارتقای سطح رفاه و معیشت ملت عزیز افغانستان از هیچ تلاشی برای گسترش روابط با طالبان مضایقه نمیکنند. این درحالی است که طالبان با جنگ آبی منطقهای درحال تهدید امنیت آبی و غذایی همسایگانش است و افغانستان را به هاب تروریست جهان مبدل کرده است. طالبان با زور اسلحه و حمایت ایالاتمتحده آمریکا در قالب قرارداد دوحه بر افغانستان چیره شدند و سیاستهای غرب برای به چالش کشیدن ایران را دنبال میکنند، حال سوال این است که بدون بازی دادن اپوزیسیون طالبان و بدون اجازه فعالیت سیاسی آنها در ایران بهعنوان کشور فارسیزبان و دارای حوزه تمدنی مشترک، چگونه تشکیل دولتی فراگیر در افغانستان امکانپذیر است؟ عدم تعریف درست استراتژی طالبان در قبال مسائل مختلف توسط دستگاه دیپلماسی ایران، راهبرد اشتباه ایران در قبال طالبان است و عدم پذیرش هیات جبهه مقاومت ملی افغانستان بهرغم محبوبیت این جبهه در میان ملت ایران و افغانستان نیز نشان از این مساله دارد.