۱۷۱ نماینده به “مدنیزاده” رای دادند
پس از بیش از ســه ماه بلاتکلیفــی در یکی از کلیدی ترین وزارتخانه های دولت، سرانجام وزارت امور اقتصادی و دارایی صاحب وزیر شــد. ســید علی مدنیزاده، که دو هفته پیش از سوی رئیس جمهور به عنوان وزیر پیشنهادی به مجلس معرفی شده بود، در جلسه علنی دوشنبه ۲۶خردادماه مجلس شورای به عنوان وزیر اسلامی، با کســب رأی اعتماد نمایندگان، رسم اقتصاد دولت سیزدهم انتخاب شد.در این جلسه که به بررسی صلاحیت و برنامه های مدنیزاده اختصاص داشــت، رئیس جمهور شخص ًا برای دفاع از گزینه پیشــنهادیاش در صحن مجلس حضور یافــت. او با تأکید بر ضرورت ثبــات در حوزه اقتصاد و حمایــت از برنامه های مدنیزاده، از مجلس خواست تا با رأی اعتماد، مسیر جدیدی برای اقتصاد کشور هموار شود. خود مدنیزاده نیز در سخنانی به تشــریح اولویت هــا، برنامه ها و نگاه خــود به اصلاحات ســاختاری اقتصادی پرداخت و تلاش کرد اعتماد نمایندگان را جلب کند. در جریان این جلســه، مخالفان مدنیزاده در اقلیت بودند و با وجود طرح برخی انتقادها، نتوانســتند مانعی در مســیر رأی آوری او ایجــاد کنند. پس از اســتماع نظرات مخالفان و موافقــان، در نهایت از مجموع آرای مأخوذه، مدنیزاده با ۱۷۱ رأی موافق، ۶۷رأی مخالف و ۸رأی ممتنع توانســت سکان وزارت اقتصاد را به دست گیرد. پیــش از او، عبدالناصر همتی این مســئولیت را بر عهده داشــت که در دولــت چهاردهم با رأی اســتیضاح مجلس از کار برکنار شــده بود. حالا با رأی اعتمــاد مجلس، مدنیزاده مأموریت سنگین سامانبخشــی به اقتصاد کشور را بر عهده گرفته است.
دفاع از دومین وزیر اقتصاد
مســعود پزشــکیان در صحن مجلس در جریان بررســی صلاحیت علی مدنــیزاده، وزیر پیشــنهادی امور اقتصادی و دارایــی ضمــن محکومیت اقدامــات جنایتکارانــه رژیم صهیونسیتی در به شــهادت رســاندن تعدادی از فرماندهان نظامی و دانشــمندان و مردم ایران گفت: دشــمن نمی تواند ما و ملت را با زدن، کشــتن و ترور کردن، از صحنه خارج کند؛ چراکه هر قهرمانی که پرچم از دســتش بیفتد صدها قهرمان دیگر هســتند که پرچم را به دست خواهند گرفت و در مقابل ظلم و جور و جنایت و خیانتی که این نامردان می کنند، خواهند ایستاد؛ این آن چیزی است که مردم ما تاکنون نشان دادند و باقدرت در مقابل تمام این نامردی ها ایستادهاند. وی افزود: ما متجاوز نیســتیم، ما امروز بیشتر از هر زمان دیگری به وحدت و انســجام نیاز داریم و همه مردم ایران باید دســت به دســت هم دهند و در برابر تجاوزی که شکل گرفته با قدرت بایســتند؛ هر اختلاف گره و مشکلی که وجود داشته امروز باید همه را کنار گذاشت و با وحدت و انسجام در مقابل این تجاوز جنایتکار نسل کش با قدرت ایستاد.
رئیس جمهوری تاکید کرد: باید با مردم بر اساس حق رفتار کرد، آنچه که امروز ایران و کشور مطالبه می کند حق قانونی و مســلمی است که بر اساس تمامی قوانین بینالمللی می توانیم داشــته باشیم. وی افزود: بر اساس سیاست های ابلاغی مقام معظــم رهبری این ما نبودیم که میدان را از مذاکره و گفت وگو خالی کردیم، بلکه ما رفتیم و مذاکره غیر مستقیم را آغاز کردیم؛ ما در حال مذاکره بودیم و بر اســاس سیاست های مقام معظم رهبری ما به دنبال سلاح هســتهای نیستیم و این باور و اعتقاد ما اســت.وی تاکید کرد: اگر هر کســی در این کشور خلاف آنچه که رهبری اعلام کردنــد موضع گیری کند و حرف بزند، هیچ جایگاهی در سیاست جمهوری اسلامی ندارد؛ در نتیجه آنچه که رهبری اعلام کردند سیاســت مسلم نظام و جمهوری اسلامی است. در این شــرایط آنها نشستهاند و می گویند که ایران نباید به سلاح هســتهای دســت پیدا کند در حالی که ما اص ًلا قصد نداریم که به این سلاح دست پیدا کنیم. حق داریم از انرژی هستهای بهره ببریم پزشــکیان در ادامه تصریح کرد: ما حق داریم که از انرژی هســتهای و تحقیقاتی که به نفع این جامعه است بهره ببریم و هیچکس حق ندارد این حــق را از نظام و جمهوری اسلامی بگیرد؛ ما برای تحقق این حق با قدرت ایســتادهایم و از هیچ قدرتی در رابطه با احقاق حق خــود واهمه نداریم. ما با همه کشــورهای اسلامی دســت برادری دراز کردیم؛ چرا که همه برادران ما هستند؛ امروز اکثر آنها و شاید بتوان گفت همه آنها در کنار ما قرار گرفتند و با ما هستند. وی ادامه داد: آمریکا در حال زورگیری اســت و برخلاف قواعد بینالمللی اجازه میدهد که اسرائیل به کشور ما تجاوز و حمله کند؛ ما به دنبال جنگ نبودهایم و آغازگر جنگ نبودهایم. این مــا نبودهایم که فرماندهان و دانشــمندان مملکت را ترور کردیم، بلکه این تروریســت ها بودند که این کار را کردند؛ مگر یک دانشمند چه گناهی کرده است که یک نفر از آن طرف دنیا بیاید و خانواده او و خودش را نابود کند و از بین ببرد؟ رئیس جمهوری ادامه داد: دشمن خیال می کند که می تواند این ها را از بین ببرد در حالی که این شــهیدان زنده هستند. آیا دانشمند این مملکت اسلحه در دست گرفته است و بمب دارد؟ اگر ما الان این موشک ها را در اختیار نداشتیم، اسرائیل راحت هر روز هرجا را که دلش می خواســت میزد؛ این دانشمندان ما هستند که برای دفاع از مملکت و آب و خاک ما ایستادهاند و جنایتکاران آنها را نشانه رفتهاند. وی گفت: دشــمنان از آدم هایی می ترســند که می فهمند، میدانند و میایستند، نه از کسانی که نمیدانند و خود فروخته هســتند، برای ایــن آب و خاک، مــردم و باور تــا پای جان ایستادهایم و هیچ واهمهای نداریم.
پزشــکیان افــزود: ما از مــردم عزیز کشــورمان به خاطر مشــکلاتی که این رژیــم ددمنش برای ما ایجاد کرده اســت تقاضا می کنیم که بایستند و ما با تمام وجود تلاش خواهیم کرد که نگذاریم برای مردم ما در معیشــت، زندگی، درمان و دارو مشــکلی به وجود بیاید؛ ما با تمام وجود تلاش خواهیم کرد و همــه برادران و خواهران در نظام سلامت با مردم هســتند. ما اعلام می کنیم که نوکر این مردم و خدمتگزار آنها هستیم. وی تصریــح کرد: ما نــه به دنبال قــدرت و زور و قلدری هستیم، بلکه ما با همه کشورهای اسلامی اعلام برادری کردیم و برادریم؛ اســرائیل می خواهد مســلمانان را یک یک بزند و سپس هر نیت زشتی که دارد بر مسلمانان حاکم کند؛ بر همین اســاس امروز باید همه کشورهای اسلامی دست به دست هم دهیم. دیروز در مجلس ســنای پاکســتان مصوب شد که در قبال سیاســت های زشت اســرائیل، با ایران هستند و در تمام جایگاه هایی که نیاز باشد با ما خواهند بود. رئیس جمهوری خطاب به نمایندگان گفت: همانطور که در زمان جنگ هر مسجد و هر محلهای یک پایگاه بود، امروز نیز برای حل مشــکل مردم باید در هر محله و هر پایگاهی دست به دســت هم دهیم و کمک کنیم که مشکلات یکدیگر را حل کنیم؛ نباید منتظر دولت بمانیم، بلکه هر کسی در هر جایی که هســت، دولت اســت و باید به یاری و کمک یکدیگر در تمام زمینه های ه ممکن بلند شویم؛ گلایه ها را باید کنار بگذاریم و بایســتیم؛ مردم عزیز ما برای دفاع از سرزمین و تاریخ چندین هزار ســاله خود خواهند ایستاد. از خدا می خواهم که ما را در این مسیر مقاوم و پایدار بدارد. خود را وامدار هیچ شخص حقیقی یا حقوقی نمیدانم مدنیزاده (دوشــنبه ۲۶خرداد) در جلســه علنی پارلمان حضور یافت و در ابتدای ســخنان خود تاکیــد کرد: با وجود حمایت های گروه های مختلف، خود را وامدار هیچ شــخص حقیقــی یا حقوقی نمیدانم و این نطــق را قراردادی اخلاقی با مجلــس و ملت تلقی می کنم تا همــواره خدمتگزار ملت و پاسخگوی نمایندگان مردم باشم.
وزیر جوان کــه طبق قانون، ۳۰دقیقه فرصت ســخنرانی داشــت، در مدت ۲۷دقیقه نطــق خود را به پایان رســاند و برنامه هایش را تشــریح کرد. او با اشــاره به لزوم اصلاح نظام بانکی، ســاختار تأمین مالی، مدیریت نرخ سود و کنترل تورم، همچنین دیجیتالی کــردن اقتصاد و اصلاح رویه های کنونی با بهره گیری از دانش روز و تجربیات گذشته سخن گفت. مدنیزاده که تحصیلات مهندسی محاسبات و ریاضیات را در دانشگاه استنفورد و دکترای اقتصاد را در دانشگاه شیکاگو گذرانده اســت، این مدارک را ابزاری برای بازگشت و خدمت به کشور دانســت و گفت: «افتخار می کنم فرزند این سرزمین هســتم؛ اگر به فرموده پیامبر، دانشــی در دانشگاه های معتبر جهانــی آموختــهام، آن را پیش نیاز خدمت بــه ملت میدانم. تحصیــل دانش روز برای تبلیغ نیســت، بلکــه به هدف فهم سازوکارهای واقعی اقتصاد و بومی سازی آن برای حل مسائل کشور است».
اقتصاد مردمی، نه لیبرال
احتمــا ًلا علت تاکیــد مدنیزاده بــر عدم وابســتگی به جریان خاص، پاســخ به انتقادات مخالفان بود. حســینعلی حاجیدلیگانی، نماینده مخالف، بیــان کرد: «نگرانیم نتوانید در برابر فشار گروه های خاص مقاومت کنید و شأن وزارت را رعایت نمایید. آقای مدنیزاده، من ۱۷سوال داشتم اما پاسخی نگرفتم. حقیقت این است که اقتصاد ما در سالهای گذشته در ظاهر اسلامی و در عمل لیبرالی بوده است. شما چه برنامهای برای اصلاح این وضعیت دارید؟ به نظر میرســد برنامه های شما نیز مبتنی بر همین مکتب اســت و فقط رنگ عدالت به آن بخشیدهاید».
اقتصــاد لیبرال بر حداقل دخالت دولت و ســپردن بازار به نظام عرضه و تقاضا تأکید دارد. شاید به همین دلیل، مخالفت با تأکیــد مدنیزاده بر ســهیم کردن مــردم در اقتصاد صورت گرفت. او گفت: «کیک اقتصاد ایران کوچک شــده و بدون بزرگ کردن آن بهبود حاصل نمی شــود. اما اگر کیک را بزرگ کنیم و سهمش فقط به چند شــرکت بهره مند از رانت برسد، دردی دوا نخواهد شد. این کیک باید بین آحاد مردم و استان ها توزیع شود؛ بدون رشد عدالت محور، مشکلی حل نمی شود».
مدنیزاده مردمی سازی اقتصاد و تحقق سیاستهای کلی اصل ۴۴قانون اساســی را مهم تریــن برنامه خود اعلام کرد و ادامه داد: «با گذشت ۲۰ســال از ابلاغ این سیاست ها، هنوز بیش از ۸۰درصد اقتصــاد در اختیار بخش خصوصی واقعی قرار نگرفته است؛ مالکیت واگذار شده اما مدیریت نه. در دوره من، گسترش نقش بخش خصوصی واقعی و حضور مردم در اقتصاد اولویت است؛ ســرمایه گذاری های مردم را تضمین و رقابت سالم را تسهیل خواهیم کرد.»
یادآوری اینکه اصل ۴۴قانون اساســی اقتصاد ایران را بر سه بخش دولتی، تعاونی و خصوصی استوار میداند؛ مدیریت منابع بزرگ در اختیــار دولت، تعاونی هــا در تولید و توزیع و بخش خصوصی در فعالیت های مکمل نقش دارد. هدف این اصــل، حفظ منافع عمومی، جلوگیری از تمرکز ثروت و انحصار و حمایت از عدالت اجتماعی اســت. تأکید مدنیزاده نیز بر مردمی سازی اقتصاد مبتنی بر این اصل است؛ در حالی که نماینده مخالف رویکرد او را لیبرالی دانست.