توسط : روز سه‌شنبه در صحن شورای شهر بودجه‌ای ۲ هزار میلیاردی برای حوزه دفتر شهردار تهران تصویب کردند. علیرضا زاکانی، شهردار تهران دلیل این بودجه نجومی را اضافه شدن ۱۸ زیرمجموعه به دفتر شهردار تهران عنوان می‌کند. زیر‌مجموعه‌هایی که طی دورههای گذشته و حتی شهرداری محمدباقر قالیباف به صورت مستقل فعالیت می‌کردند اما در نتیجه تمایل زاکانی به مدیریت مستقیم بر این سازمان‌ها و البته اعمال نفوذ افراد خاص به زیرمجموعه حوزه دفتر شهردار تهران اضافه شدند. دفتری که به صورت اختصاصی ۵۴۰ میلیارد تومان بودجه برای خود در نظر گرفته که در مقایسه با آخرین سال بودجه دفتر شهردار تهران در دوره پنجم؛ نجومی محسوب می‌شود. به گفته امانی، عضو شورای شهر تهران، بودجه دریافتی یکی از آنها یعنی سازمان فناوریهای نوین از اساس غیرقانونی است، زیرا وزارت کشور با ایجاد این سازمان مخالفت کرده است اما شهردار تهران به این بهانه که مجوز ایجاد آن را از وزارت کشور می‌گیرد ۵۰ میلیارد تومان هم برای این سازمان ایجاد نشده، بودجه در نظر گرفته است. البته آن طور که اعضای شورای شهر تهران می‌گویند، بودجه پیشنهادی دفتر شهردار تهران حدود سه هزار و ۳۸۶ میلیارد تومان بوده است اما هزار و ۲۲۵ میلیارد تومان از این بخش کم شده است. محمد آخوندی، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران در توضیح جزئیات تخصیص این بودجه گفته که «ما از محل کمک‌های شهردار تهران، مبالغی را کم کردیم و بیش از این نمی‌توانیم کاهش دهیم؛ مبلغی در اختیار شهردار است که می‌تواند در مواقع پیش‌بینی نشده، کمک کند. از ارقام کمک به مراکز عمومی و موسسات عام‌المنفعه تنها چهار میلیارد تومان باقی مانده است».
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر تهران ادامه داده که «تمام مواردی که اضافه شده توسط کمیسیون‌ها صورت گرفته و از بیرون مجموعه شهرداری نیز نبوده است؛ ۱۰ صفحه در سال ۱۳۹۹ برای کمک‌ها بوده و در سال ۱۴۰۱ به پنج صفحه رسیده اما امسال به طور مشخص، ردیفی را تعیین و ۲۰ میلیارد تومان برای آن در نظر گرفته‌ایم».
ناصر امانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورا اما در واکنش به این بودجه نجومی گفت که دفتر شهردار ۱۸ نهاد زیرمجموعه دارد و از وقتی که این نهادها زیرمجموعه دفتر شهردار قرار گرفته‌اند، فشل‌تر شده‌اند؛ مرکز حقوقی ۱۲ سال زیر نظر معاونت مالی و اقتصاد شهری بود چراکه پرونده ها بار مالی دارد و باید زیر نظر این معاونت باشد اما زیر نظر دفتر شهردار است و سوال داریم که زیر نظر بودن دفتر شهردار، چه اتفاقی را برای آنها رقم زده است؟ بودجه تمام این نهادها با قرار گرفتن در ذیل دفتر شهردار، نصف شده است.
زاکانی اما با دفاع تمام قد از بودجه ۲ هزار میلیاردی حوزه دفتر شهردار نسبت به کاهش هزار میلیاردی آن اعتراض هم کرد. علیرضا زاکانی با بیان اینکه سال گذشته زیرمجموعه ۱۷گانه دفتر شهردار ۶۸۰ میلیارد تومان هزینه داشته است، گفت که «امروز تعداد مراکز به ۱۸ مرکز رسیده و ۲ هزار و ۱۶۰ میلیارد تومان اعتبار دارد».
او همزمان با درخواست بودجه برای سازمانی که نیست، گفت: «ما سازمان فناوریهای نوین نداشتیم و وزارت کشور گفت که به ما درخصوص این سازمان بد توضیح داده شده و قرار شد به سازمان امور استخدامی نامه ارسال و تشکیل سازمان تایید شود. عملاً مرکز حقوقی ما تا امروز ۱۱۰ میلیارد تومان برای پرونده‌ها هزینه کرده، ۳۷۰ میلیارد تومان محکوم شده و ۱۹ هزار میلیارد تومان نیز صیانت کرده است؛ سال آینده هزینه‌ها ارزان‌تر می‌شود که ۹۰ میلیارد تومان در بودجه پیش‌بینی شده است؟ با چنین روندی چه ضربه‌ای به شهر خواهد خورد؟»
او گفته که «به ما ابلاغ شده که صیانت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری صورت بگیرد که بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان هزینه دارد و این موضوع امسال به ما تحمیل می‌شود. سوال ما این است که هزینه آن را از کجا تامین کنیم؟ مرکز پایش طرح جامع را می‌سنجد و انحرافات را تذکر می‌دهند که قرار است زیرمجموعه ما تشکیل شود و به امکان نیاز دارد؛ لذا خواهش می‌کنم، شورا معادله بودجه را برای ما حل کند». در نهایت اما دیروز رقم بودجه ۲ هزار و ۱۶۱ میلیارد تومانی برای دفتر شهردار تهران به تصویب رسید.
چرایی اضافه شدن ۱۸ زیرمجموعه
حوزه دفتر شهردار تهران مشتمل بر ۱۸ واحد مختلف است ازجمله اداره کل دفتر شهردار، سازمان فاوا، سازمان فناوریهای نوین و نوآوری شهری، سازمان حراست، شورای شهر تهران، مرکز حقوقی، دبیرخانه مرکز گزینش، نهاد راهبری و پایش طرح‌های توسعه شهری، هیات‌های رسیدگی به تخلفات کارکنان، اداره کل امور ایثارگران، مرکز تهران هوشمند، سازمان پیشگیری و مدیریت بحران، مزکز ارتباطات و امور بین‌الملل، شرکت پیام رسا، یگان حفاظت شهرداری تهران، مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی، سازمان بازرسی و سازمان بسیج شهرداری تهران است.
آن طور که خبرنگار سازندگی بررسی کرده، ماجرای اضافه شدن ۱۸ زیرمجموعه به دفتر شهردار تهران ارتباط مستقیمی با تمایل او بر نظارت مستقیم بر این سازمان‌ها احتمالا مقداری قدرت‌طلبی و نفوذ افراد خاص دارد، جایی که حتی اعمال نفوذ داماد زاکانی بر سازمان فناوری و اطلاعات شهرداری تهران که هم‌اکنون زیر مجموعه دفتر شهرداری تهران است به عنوان یکی از دلایل وخامت وضعیت این سازمان از سوی اعضای شورا عنوان می‌شود. موضوعی که مدیران این سازمان‌ها از آن به شدت ناراضی هستند. اما در نهایت آن چیزی که آفت زیرمجموعه‌های دفتر شهردار تهران و هر ردیف بودجه‌ای که عنوان کمک می‌گیرد، بی‌حساب و کتاب بودن این بودجه‌هاست. موضوعی که در دورههای گذشته مدیریت شهری بی‌سابقه بوده است. به گفته یکی از عالی‌ترین مقامات شهرداری تهران در دوره پنجم مدیریت شهری، بودجه ۱۵۸ هزار میلیاردی شهرداری تهران در سال ۱۴۰۳ یک بودجه نجومی است که شهرداری را برای تحقق آن وادار به هر کاری ازجمله صدور بی‌قاعده پروانه شهرسازی می‌کند، پس قطعاً بودجه ۵۴۰ میلیاردی دفتر شهردار نیز خارج از قاعده است.
مطابق با بررسی‌ها در دوره گذشته مدیریت شهری زیرمجموعه دفتر شهردار تهران به شدت در دوره زاکانی، سازمان و نهادی فعال نبوده است و تنها دفتر شهردار تهران در قالب کمک، اعدادی را به برخی از سازمان‌ها و نهادهای شهرداری تهران کمک می‌کرده، برای مثال اگر برج میلاد بودجه لازم برای برگزاری یک برنامه نداشته، دفتر شهردار از محل همین بودجه‌هایی که حساب و کتاب خاصی هم نداشته، اعدادی را کمک می‌کردند. یا در دوره کرونا که به گفته مسئولان شهرداری، کمک‌هایی به هنرمندان اختصاص پیدا می‌کرده است. بودجه دفتر شهردار تهران در سال ۹۸ حدود ۳۴ میلیارد تومان، سال ۹۹ حدود ۳۸ میلیارد تومان و سال ۱۴۰۰ حدود ۴۰ میلیارد تومان بوده است. بودجه‌ای که طی سال‌های بعد از آن و با اضافه شدن برخی زیرمجموعه‌ها رشد زیادی کرده است. با این احتساب یعنی بودجه بی‌حساب و کتاب دفتر شهرداری تهران از حدود ۴۰ میلیارد به ۵۴۰ میلیارد تومان رسیده که این یعنی افزایش حدود ۱۳ و نیم برابری.
یک بودجه غیرمتعارف
بودجه ۵۴۰ میلیاردی دفتر شهردار تهران تنها یکی از بخش‌های غیرمتعارف بودجه سال آتی شهرداری تهران است. به اعتقاد بهروز شیخ‌رودی«برخلاف دیگران که این بودجه را رکودشکنی سقف تاریخی بودجه شهرداری یا بودجه بی‌نظیر،متعارف و… دانسته‌اند، ارزیابی من به عنوان یک کارشناس درباره سقف منابع و مصارف یک بودجه معمولی است و درباره محتوا و فرم نیز این بودجه را یک بودجه غیرمعمول و در برگیرنده مجموعه‌ای از بدعت‌ها و انحراف‌ها می‌دانم».
او ادامه داده که «ممکن است خیلی‌ها بگویند ما چشم ارائه بودجه ۱۶۹ هزار میلیارد تومانی زاکانی را نداریم و این حرف‌ها از روی حسادت به توان مدیریتی زاکانی و یارانش در شهرداری زده می‌شود اما این افراد قبل از اتهام‌زنی بدانند که من سقف منابع و مصارف، یعنی عدد ۱۶۹ هزار میلیارد تومان را یک روند معمول در بودجه شهرداری می‌دانم که نه بی‌نظیر است و نه رکوردشکنی تاریخی! با ارائه این لایحه سقف رشد بودجه شهرداری نسبت به سال قبل هنوز شکسته نشده است و کرباسچی با ارائه لایحه بودجه سال ۱۳۶۹ با رشد ۱۳۴ درصدی نسبت به سال قبل رکورددار است و زاکانی با ارائه این لایحه در سکوی دوم جای خود را تثبیت کرده است. اما از حیث محتوا و فرم بودجه که هیچ ارتباطی با سقف منابع و مصارف ندارد من این بودجه را یک بودجه غیرمعمول و در برگیرنده مجموعه‌ای از بدعت‌ها و انحراف‌ها می‌دانم! البته در این مسیر شورای ششم با بی‌تفاوتی نسبت به تغییر فرم ارائه بودجه و نیز برخی موارد در جریان ارائه و تصویب لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ قبلا چراغ سبز این اقدامات را به شهرداری داده است و امروز برخی اعضای شورا نمی‌توانند واقعیت را عوض کنند».
معاون پیشین محاسبات و پایش عملکرد شورای شهر تهران با اشاره به پیش‌بینی عدد صفر برای برآورد شهرداری از برخی درآمدهای حوزه شهرداری به اکو ایران گفته که «تنظیم‌کنندگان لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ می‌خواسته‌اند بعد از سه سال و کسب ۲۵ هزار و ۵۰۹ میلیارد تومان درآمد از محل عوارض مازاد تراکم از ابتدای دوره ششم تا پایان آذرماه ۱۴۰۲ بالاخره در این لایحه بودجه روی کاغذ به دنبال اثبات حرف زاکانی برآمدند تا حرفی که زاکانی سه سال پیش زده بود و ادعا کرده بود حتی یک سانتی‌متر هم تراکم‌فروشی ندارند را در این لایحه بودجه با برآورد عدد صفر برای درآمد حاصل از تراکم تا حد مجاز طبق مصوبات مراجع تصویب‌کننده طرح‌های توسعه شهری و مصوبات کمیسیون ماده ۵ عملی کنند. البته اعضای شورای ششم در جریان تصویب بودجه سال ۱۴۰۲ وقتی عنوان این ردیف را از عوارض مازاد تراکم به این عنوان تغییر دادند و در طول سال ۱۴۰۲ نسبت به ثبت درآمد مازاد تراکم تا سقف مجاز در طرح تفصیلی زیر عنوان عوارض زیربنا اعتراض نکردند و امثال من را که نسبت به این روند هشدار دادیم بدبین خواندند باید هم امروز خود را مقابل این انحراف و بدعت که تنظیم‌کنندگان لایحه برایشان تدارک دیده‌اند، ببینند، البته اعضای شورای ششم در جریان تصویب متمم بودجه سال ۱۴۰۲ با تصویب کاهش منابع حاصل از تراکم تا حد مجاز و افزایش رقم کاهش یافته از محل تراکم به عوارض زیربنا جاده صاف‌کن این بدعت و انحراف شده‌اند!»
با تمام ایراداتی که به بودجه ۱۵۸ هزار میلیارد تومانی شهرداری تهران که نسبت به سال گذشته افزایش ۵۰ درصدی داشته اما در نهایت این بودجه روز سه‌شنبه به تصویب اعضای شورای شهر تهران رسید و در میان خیل موافقان زاکانی در نهایت مخالفان نتوانستند، سقف بودجه شهرداری تهران را بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومانی که در ابتدا کاهش دادند، کم کنند! بودجه‌ای که تاکید آن بر عوارض ساخت‌وساز، یعنی شروع پرقدرت‌تر از سال جاری برای تبدیل شدن بیش‌ازپیش تهران به یک کارگاه ساختمانی ۷۰۰ کیلومتر مربعی.
