توسط : “محمد عطریانفر”
پس از سالها تعلل و مخالفت، مجمع تشخیص مصلحت نظام سرانجام با لوایح پالرمو و FATF موافقت کرد؛ تصمیمی که محمد عطریانفر عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران، آن را نشانهای از واقعگرایی، اجماع حاکمیتی و گامی مهم در مسیر رفع تحریمها و پیوستن به اقتصاد جهانی میداند. به اعتقاد او موضوع لوایح پالرمو و FATF که جزیی از قواعد پذیرفتهشده جهانی هستند نباید به عنوان ابزار یا نشانهای از دشمنی با ایران تلقی شود. این دو سند، بخشی از نظم حقوقی و مالی جهانیاند که همه کشورها در چارچوب آن فعالیت میکنند. متأسفانه در برهههایی، درک نادرستی از این قواعد شکل گرفت و تصور شد که مخالفت با آنها، نمادی از ایستادگی در برابر دشمنیهای آمریکا و دیگر قدرتهای جهانی است. اما حقیقت این است که پذیرش این سازوکارها به معنای تسلیم در برابر فشارها نیست بلکه گامی ضروری برای حضور مؤثر در عرصه اقتصاد جهانی است.
وی افزود: ابتدا باید از مجمع تشخیص مصلحت نظام بابت تصمیم شایسته و در عین حال دیرهنگامی که اتخاذ کرده است، قدردانی کنیم. واقعیت این است که مسائل اقتصادی و نحوه مدیریت آنها باید با دقت، تدبیر و هوشمندی بالا دنبال شود. این مقولهها باید بهگونهای از مسائل سیاسی تفکیک شوند که در رفتارهای تصمیمگیرندگان، نشانی از لجاجت یا تقابل سیاسی مشاهده نشود. اکنون پس از ۱۵ سال مخالفت و تعلل، سرانجام مسئولان کشور تصمیمی واقعگرایانه اتخاذ کردهاند. این عقبنشینی از موضع قبلی را باید گامی مثبت ارزیابی کرد حتی اگر تأخیر طولانیمدت آن آثار منفی قابلتوجهی بجا گذاشته باشد. با این حال مهمتر از گذشته، آینده است. الحاق به کنوانسیونهایی مانند پالرمو و FATF بخشی از الزامات مقدماتی برای رفع تحریمها و اتصال اقتصاد ملی به اقتصاد جهانی است. این پذیرش، کشور را در مسیر شفافیت مالی و نظارت بینالمللی قرار میدهد که در نهایت میتواند، روند مذاکرات مستقیم و غیرمستقیم برای لغو تحریمها را تسهیل و تسریع کند.
محمد عطریانفر در گفتوگو با خبرآنلاین اظهار کرد: نهاد مجمع تشخیص مصلحت نظام، عالیترین مرجع حقوقی کشور پس از مجلس و دولت محسوب میشود. در موارد اختلاف میان قوا، رأی نهایی این نهاد ملاک عمل است. بنابراین وقتی تصمیمی در این سطح اتخاذ میشود، نشاندهنده اجماع، هماهنگی و ائتلاف همه ارکان اصلی قدرت در نظام حکمرانی کشور است. به اعتقاد او از این منظر، میتوان دریافت که تصویب لایحه پالرمو حاصل یک وفاق گسترده میان مجلس، قوه قضائیه، نهادهای امنیتی و اطلاعاتی و در نهایت، همراستا با نظرات رهبری نظام است. چنین تصمیمی صرفاً یک اقدام سیاسی یا تاکتیکی نیست بلکه ناشی از درک مشترک نسبت به ضرورت اصلاح سیاستهای مالی و تعاملپذیر ساختن کشور در سطح بینالمللی است. عطریانفر میگوید که من این تصمیم را سیاسیکاری نمیدانم، اگرچه در گذشته مخالفت با FATF و پالرمو را میتوان تا حدی ناشی از ملاحظات سیاسی در روابط بینالملل دانست. در آن دوره، نوعی مقاومت در برابر فشارهای جهانی شکل گرفته بود که بازتاب آن در مخالفت با این لوایح دیده میشد. با اینکه شخصاً با آن نگاه مخالفم اما باید درک کرد که آن فضا، محصول سیاستهای تحریمی و نگرش مقابلهجویانه نسبت به غرب بود. وی در پایان تاکید میکند که اکنون اما شاهد چرخشی معنادار هستیم؛ تصویب این لوایح نشان میدهد که ارادهای برای خروج از انزوا و بحران شکل گرفته است. این رویکرد جدید، ارتباط مستقیمی با مسیر مذاکرات غیرمستقیمی دارد که امثال آقای عراقچی با طرفهای آمریکایی و کشورهای ثالث مانند عمان پیگیری کردهاند. این تحولات میتواند، نقطه آغاز تغییری بنیادین در مسیر سیاست خارجی و اقتصادی کشور باشد.
