توسط : پزشکیان: نوع تعامل ایران متناسب با وضعیت جدید تنظیم خواهد شد
در حاشیه هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک، مجموعهای از دیدارهای فشرده و مهم دیپلماتیک میان مقامات جمهوری اسلامی ایران و سران کشورهای مختلف برگزار شد. نقطه کانونی این دیدارها، ملاقات مسعود پزشکیان رئیسجمهور ایران با امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه بود؛ دیداری که به دلیل همزمانی با بحثهای پرتنش پیرامون پرونده هستهای ایران و تهدید فعالسازی مکانیسم ماشه توجه زیادی را برانگیخت.
پزشکیان در این دیدار تأکید کرد: «ایران به هیچوجه به دنبال ساخت بمب هستهای نیست و آماده است در چارچوبی قابل قبول با طرفهای اروپایی در بحث هستهای خود گفتوگو کند». او همچنین یادآور شد که ایران همواره مواضع خود را شفاف اعلام کرده و از مسیر دیپلماسی استقبال میکند.
در مقابل، مکرون با بیان اینکه «فرانسه مایل به حفظ صلح و ثبات در خاورمیانه و جلوگیری از جنگ است» اظهار کرد: «کشورم آماده است برای جلوگیری از تشدید اوضاع و حل و فصل پرونده هستهای ایران تلاش کند». رئیسجمهور فرانسه همچنین در بیانیهای پس از این دیدار، موضوع بازداشت اتباع فرانسوی در ایران را برجسته کرد و در شبکه ایکس نوشت: «اول و مهمتر از همه، من درخواست خود را تکرار کردم؛ سیسیل کوهلر، ژاک پاری و لنارت مونترلو، گروگانهای دولتی که بهطور خودسرانه در شرایط غیرانسانی در ایران بازداشت شدهاند باید فوراً آزاد شوند. فرانسه هیچیک از فرزندان خود را رها نخواهد کرد».
مکرون سپس درباره پرونده هستهای هشدار داد: «در مواجهه با عدم پایبندی ایران به تعهدات هستهای خود، ما به همراه آلمان و بریتانیا تصمیم گرفتهایم که روند اسنپبک را فعال کنیم و به ما اجازه میدهد، تحریمها را علیه ایران دوباره اعمال کنیم». او تأکید کرد: «موضع ما روشن است؛ ایران هرگز نباید به سلاح هستهای دست یابد». مکرون در ادامه خواستههای کشورش را چنین برشمرد: «دسترسی کامل بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران، شفافیت در مورد ذخایر مواد غنی شده و از سرگیری فوری مذاکرات». او در پایان نوشت: «توافق همچنان امکانپذیر است. فقط چند ساعت دیگر باقی مانده است. این به ایران بستگی دارد که شرایط مشروعی که تعیین کردهایم را برای امنیت منطقه و برای ثبات جهان رعایت کند».
تنها یک روز پس از این دیدار، دیوان بینالمللی دادگستری (ICJ) در لاهه اعلام کرد که به درخواست فرانسه، پرونده شکایت این کشور علیه ایران مختومه شده است. فرانسه در این پرونده مدعی شده بود، بازداشت دو شهروند فرانسوی، سسیل کوهلر و ژاک پاریس، نقض قوانین بینالمللی بوده است. این دو نفر در اردیبهشت ۱۴۰۱ در ایران بازداشت و به جاسوسی برای اسرائیل متهم شدند. پزشکیان علاوه بر دیدار با مکرون با شماری از رهبران اروپایی نیز گفتوگو کرد. او در ملاقات با یوناس گار استوره، نخستوزیر نروژ گفت: «جمهوری اسلامی ایران بر اساس مبانی اعتقادی و رویکرد روشن سیاسی هرگز به دنبال سلاح هستهای نبوده و نخواهد بود». وی بدبینی غرب را «محصول سوءتفاهم و تبلیغات غیرواقعی رژیم صهیونیستی» دانست و هشدار داد: «اگر اسنپبک اتفاق بیفتد، گفتوگو دیگر معنایی ندارد».
در گفتوگو با آنتونیو کوستا رئیس شورای اتحادیه اروپا، رئیسجمهور ایران اعلام کرد: «جمهوری اسلامی ایران قاطعانه اعلام کرده و میکند که هرگز به دنبال ساخت سلاح هستهای نیست». او افزود: «ما آماده همکاری برای شفافسازی در این زمینه و اثبات غلط بودن فضاسازیها هستیم. مسئول وضعیت فعلی کسانی هستند که تعهدات خود را نقض و از توافق برجام خارج شدند». پزشکیان در دیدار با کارین کلر سوتر، رئیسجمهور سوئیس نیز با اشاره به فتوای رهبر انقلاب مبنی بر حرمت ساخت سلاح هستهای گفت: «ایران آماده است در چارچوب قوانین بینالمللی و حقوق خود، این مساله راستیآزمایی شود. ما از گفتوگوهای دیپلماتیک برای حل مساله استقبال میکنیم اما طبیعتاً اگر اسنپبک فعال شود دیگر گفتوگو معنایی نخواهد داشت». وی در ملاقات با الکساندر اشتوب، رئیسجمهور فنلاند گفت: «روند تقویت روابط با کشورهای اروپایی آنچنان که مدنظر ما بود، پیش نرفت. ایران هیچ قصدی برای ساخت سلاح هستهای ندارد و نیز مشکلی در زمینه شفافسازی در این زمینه نداریم». او ادامه داد: «با توجه به تجربه نقض تعهدات آمریکا و کشورهای اروپایی و نیز حمله نظامی به ایران در میانه مذاکرات یک بیاعتمادی نسبت به غرب وجود دارد. باور داریم که دیپلماسی تنها راه رفع این بیاعتمادی است». در گفتوگو با آرسه کاتاکورا، رئیسجمهور بولیوی، رئیسجمهور بار دیگر تأکید کرد: «در صورت فعال شدن اسنپبک، نوع تعامل ایران متناسب با وضعیت جدید تنظیم خواهد شد».
دیدارهای عراقچی در نیویورک
در حاشیه این دیدارها، عباس عراقچی وزیر امور خارجه نیز برنامهای فشرده از رایزنیهای دیپلماتیک داشت. وزیر امور خارجه نیز در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، دیدارهای دیپلماتیک داشت. وی با همتایان خود از اتریش، سودان، عمان، لهستان، مصر، سوئد، فنلاند، قبرس، مجارستان، اسپانیا، قطر، ایرلند، ژاپن، کره جنوبی، استرالیا، هلند، نروژ، سوئیس، فرانسه، انگلیس، برزیل، اسلوونی و ونزوئلا دیدار کرد و در نشست مشترک چهارجانبه وزرای امور خارجه چین، ایران، پاکستان و روسیه نیز حضور داشت. سخنرانی در نشست سطح عالی سازمان همکاری اسلامی به مناسبت هزاروپانصدمین سالگرد میلاد پیامبر اکرم (ص) سخنرانی در اجلاس عالیرتبه ائتلاف تمدنهای کهن و دیدار با رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی از دیگر برنامههای وزیرخارجه بود. عراقچی در مقاله تازه خود در در جاکارتا پست در محکومیت اقدام سه کشور اروپایی در راستای فعالسازی اسنپبک نوشت: تروئیکای اروپایی با آغاز این بازی، پیامدهای منفی فراوانی را متوجه اعتبار و جایگاه بینالمللی اروپا کرده است. در این بازی، سه کشور اروپایی نهتنها پیروز میدان نخواهند بود بلکه از روندهای دیپلماتیک آتی نیز کنار گذاشته خواهند شد.
