توسط : اولین نخستوزیر زن در ژاپن در آستانه قدرت است
حزب لیبرال دموکرات ژاپن با انتخاب «سانائه تاکایچی» بهعنوان رهبر جدید خود، این سیاستمدار محافظهکار ۶۴ ساله را در مسیر تاریخی نخستین نخستوزیر زن این کشور قرار داده است. تصمیمی که نهتنها بازتاب گستردهای در رسانههای داخلی و خارجی داشته بلکه میتواند، آغازگر فصلی تازه در سیاست ژاپن باشد.
تاکایچی در دور دوم رأیگیری داخلی حزب با کسب ۱۸۵ رأی در برابر ۱۵۶ رأی «شینجیرو کویزومی» به پیروزی رسید و رهبری حزبی را در دست گرفت که تقریباً بدون وقفه از پایان جنگ جهانی دوم، قدرت را در ژاپن حفظ کرده است. این پیروزی در حالی رقم خورد که نخستوزیر پیشین، «شیگهرو ایشیبا» ماه گذشته پس از شکستهای انتخاباتی و افزایش اختلافات داخلی از سمت خود کنارهگیری کرد. با وجود پیروزی تاکایچی در درون حزب، راه او برای رسیدن به نخستوزیری هنوز کاملاً هموار نیست. قرار است رأیگیری رسمی پارلمان ژاپن برای تعیین نخستوزیر جدید اواسط اکتبر برگزار شود. از آنجا که حزب حاکم در انتخابات سال گذشته اکثریت خود را در هر دو مجلس از دست داده برای تضمین پیروزی باید با احزاب مخالف وارد مذاکره شود. هرچند از نگاه ناظران، اتحاد اپوزیسیون بر سر یک نامزد واحد بسیار بعید است و در نتیجه نخستوزیری تاکایچی تقریباً قطعی تلقی میشود.
تاکایچی از شاگردان سیاسی شینزو آبه و یکی از چهرههای شاخص جناح راست حزب است. او دیدگاههای اقتصادی آبه موسوم به «آبهنومیکس» را ستوده و وعده داده همان سیاستها یعنی هزینهکرد تهاجمی دولت و وامهای ارزان را برای احیای رشد اقتصادی بازگرداند. اقتصاد ژاپن در سالهای اخیر با چالشهایی چون رکود مزمن، تورم بالا و دستمزدهای پایین مواجه بوده و افکار عمومی بهویژه از افزایش هزینههای زندگی به ستوه آمده است.
تاکایچی در سخنرانی پس از پیروزی خود تأکید کرد که قصد دارد «امید را جایگزین اضطراب مردم کند» و «اعتماد ازدسترفته به حزب لیبرال دموکرات» را بازسازی کند. او گفت: «صدای مردم را شنیدهام که میپرسند حزب ما واقعاً از چه چیزی دفاع میکند. این حس فوریت مرا برانگیخت تا برای تغییر وارد عمل شوم».
تاکایچی پیشتر وزیر امنیت اقتصادی و امور داخلی بوده و رویکردی ملیگرایانه و سختگیرانه در حوزه سیاست خارجی دارد. او مارگارت تاچر، نخستوزیر فقید بریتانیا را یکی از الگوهای خود میداند و بارها گفته است که قصد دارد همان روحیه قاطع و اصلاحگر را در سیاست ژاپن پیاده کند. مواضع تند او درباره امنیت و دفاع، از جمله حمایت از بازنگری در قانون اساسی صلحطلب ژاپن، میتواند پیامدهای ژئوپلیتیک مهمی در شرق آسیا داشته باشد. تاکایچی در ماههای گذشته پیشنهاد داده بود که ژاپن باید همکاریهای امنیتی نزدیکتری با تایوان برقرار کند؛ موضوعی که احتمالاً خشم پکن را برخواهد انگیخت. همچنین بازدیدهای او از معبد یاسوکونی- که بسیاری در چین و کره جنوبی آن را نماد نظامیگری دوران امپراتوری ژاپن میدانند- میتواند روابط توکیو با همسایگانش را پیچیدهتر کند. در سیاست داخلی نیز تاکایچی با چالشهای بزرگی روبهروست. حزب لیبرال دموکرات طی سالهای اخیر درگیر رسواییهای مالی و اختلافات جناحی بوده و محبوبیت آن به شدت کاهش یافته است. اکنون او باید همزمان با احیای انسجام درونحزبی، اعتماد از دسترفته مردم را نیز بازگرداند.از سوی دیگر، روابط ژاپن و آمریکا نیز در سالهای اخیر با تنشهایی همراه بوده است. کارشناسان میگویند یکی از نخستین آزمونهای نخستوزیر احتمالی ژاپن، مدیریت روابط با واشنگتن و تعامل با دولت آمریکا بر سر تعرفههای تجاری و همکاریهای امنیتی خواهد بود.
انتخاب سانائه تاکایچی، چه از منظر نمادین و چه سیاسی، نقطه عطفی در تاریخ ژاپن به شمار میرود؛ کشوری که هنوز از لحاظ برابری جنسیتی در ردههای پایین جهان قرار دارد. اگر او در رأیگیری پارلمانی پیروز شود، نهتنها نخستین زن در مقام نخستوزیری ژاپن خواهد بود بلکه شاید چهرهای تازه از سیاست سنتی و مردانه این کشور را به نمایش بگذارد.
