توسط : فرشاد گلزاری، گروه بین‌الملل
پس از طی شدن سه ماه از آغاز انتخابات سراسری مجلس عوام هند موسوم به «لوک سابا» که در ۷ مرحله انجام شد، کمیسیون انتخابات هند (ECI) سه‌شنبه هفته گذشته اعلام کرد که درحال شمارش بیش از ۶۴۰ میلیون آرای هندی‌هاست و بر همین اساس، پایان طولانی‌ترین انتخابات جهان در همین روز اعلام شد. آنچه در مورد انتخابات مذکور باید مورد نظر قرار بگیرد این است که در این روند، اعداد و ارقام به شدت مورد توجه تحلیلگران و ناظران بین‌المللی قرار دارد و دلیل آن هم، عظیم بودن جمعیت هند است. براساس آخرین آمار منتشر شده در سال ۲۰۲۲ جمعیت هند حدود یک میلیارد و ۴۱۷ میلیون نفر برآورد شده است. همچنین براساس پیش‌بینی‌های سازمان ملل، هند در سال ۲۰۲۳ حدود ۴۲۸۶/۱ میلیارد نفر جمعیت خواهد داشت درحالی که جمعیت چین ۴۲۵۷/۱ میلیارد نفر خواهد بود. این سطح از جمعیت بدون شک یک ساختار مدون و مدرن برای برگزاری انتخابات سراسری در هند را می‌طلبد اما واقعیت این است که هند علاوه بر تکثر جمعیت با گوناگونی قومیت و مذهب هم روبه‌رو است و همین موضوع باعث می‌شود که چالش‌های زیادی برای دولت حاکم بر دهلی به وجود آید.
یکی از دلایلی هم که باعث شد، رای‌گیری در این دوره از انتخابات هند توسط دستگاه رای‌گیری الکترونیکی (EVM) انجام شود هم مساله جمعیت کثیر این کشور است. براساس اعلام نهایی کمیسیون انتخابات هند چیزی حدود ۶۴۰ میلیون نفر در این انتخابات رای داده‌اند که بدون شک همین موضوع مانع از رای‌گیری دستی و سنتی می‌شود و به همین دلیل است که روند این انتخابات حدود سه ماه به طول انجامیده است. نکته اینجاست که انتخابات هند با بیش از ۹۶۹ میلیون نفر واجد شرایط رای‌دهی که بیش از ۱۰ درصد از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند، بزرگ‌ترین تمرین دموکراسی در جهان خوانده می‌شود.
فارغ از این مسائل، آنچه در این راستا باید مورد نظر قرار بگیرد این است که اساساً نتایج انتخابات سراسری مجلس عوام هند نشان از یک تحول مهم سیاسی- اجتماعی در سپهر سیاسی دهلی دارد و اتفاقاً دلیل این امر را هم باید مجدداً در اعداد و ارقام جست‌وجو کرد! براساس آخرین آمار منتشر شده از میزان کسب آرای انتخاباتی، حزب بهاراتیا جاناتا ۲۴۰ کرسی به دست آورد که بسیار کمتر از ۲۷۲ کرسی مورد نیاز برای اکثریت است و این خود نتیجه‌ای خیره‌کننده در نظر گرفته می‌شود. احزاب ائتلاف اتحاد ملی دموکراتیک (NDA) روی هم ۲۹۳ کرسی از ۵۴۳ کرسی مجلس عوام را به دست آوردند. همچنین حزب کنگره به رهبری راهول گاندی که در انتخابات ۲۰۱۹ موفق به کسب ۵۲ کرسی مجلس عوام هند شده بود با وجود اینکه در انتخابات اخیر موفق به کسب ۹۹ کرسی این مجلس شد اما موفق به پیروزی بر حزب حاکم «بهاراتیا جاناتا» به رهبری مودی نشد. این اعداد و ارقام از این جهت اهمیت دارد که بدانیم رسانه‌های طرفدار نارندا مودی و حتی کمپین وی در طول ایام تبلیغات در سراسر هند بر این عقیده بودند که می‌توانند چیزی حدود ۴۰۰ کرسی از ۵۴۳ کرسی پارلمان عوام را کسب کنند اما این اتفاق رخ نداد و در نهایت حالا شاهد آن هستیم که او برخلاف ادوار گذشته برای تشکیل کابینه، نیاز به ائتلاف با سایر طیف‌هایی دارد که تحت عنوان ائتلاف اتحاد ملی دموکراتیک شناخته می‌شود.
چرا آرای مودی ریزش کرد؟
با تمام این فراز‌وفرودها رویترز (شنبه) اعلام کرد که نارندا مودی برای سومین بار به عنوان نخست‌وزیر هند انتخاب شد و به نوعی او حالا به عنوان رهبر ائتلاف «اتحاد ملی دموکراتیک» در صدر قدرت قرار دارد. مودی که هم‌اکنون ۷۳ سال سن دارد امروز برای سومین دوره به عنوان نخست‌وزیر هند سوگند یاد خواهد کرد اما اکنون او با چالشی با نام «دولت ائتلافی» روبه‌رو خواهد بود. واقعیت این است که مودی این بار به متحدان خود وابسته خواهد بود چراکه حزب بهاراتیا جاناتا به رهبری مودی ۳۲ کرسی از ۲۷۲ کرسی خود در مجلس عوام هند را در مقایسه با انتخابات ۲۰۱۹ از دست داده و به این ترتیب در این دور از انتحابات فقط ۲۴۰ کرسی را به دست آورد. آنچه در این میان باید مورد نظر قرار بگیرد این است که مودی و حزبش در طول سالیان گذشته بر هندوئیسم مطلق تاکید کردند و همین موضوع موجب شد تا در وهله اول هندوهای ناسیونالیست به سمت وی جذب شوند و در وهله دوم مسلمانان از او و راهبردهای تند و تیزش دور شدند. اما نکته نهایی و اصلی‌تر این است که اساساً مودی بیش از حد به سمت طبقه لیبرال هند متمایل شد و در این راستا از طبقه متوسط و فرودست جامعه غافل ماند. از سوی دیگر او در سیاست خارجی هم با همسایگان خود مانند پاکستان و چین در مورد پرونده کشمیر درگیر است و تمام این روند باعث شد تا منتقدانی در داخل برای وی خلق شود. حال باید دید او چگونه می‌خواهد از پس یک ائتلاف جدید، آن هم در سایه وجود مخالفان جدی به رهبری راهول گاندی برآید!
