Page 4 - 0111-Sazandegi
P. 4
تاز‌ههای ادبیات و هنرکافه سال ششم شماره 1622 04
دوشنبه 2بهمن1402
طالقانیاصو لگرا دریچه :تحلیل عادات
سیدمهدی طالقانی فرزند آی تالله طالقانی درگذشت غم پول
كنند .آقا م یگفتند چه اشكال دارد ،شورایی كه قرار سیدمهدیعلاییطالقانی،فرزندآی تاللهطالقانی نقش استرس پول در تضعیف سلامت روان
اكنسندت .ا۱۵صنلفًارهعمۀضوچآن‌پبهااشندردآ،نسرهخنچهپمهی‌مكندنردآ،نشرــخنماه ی کشــنبه اول بهمن به علت بیماری ریوی -تنفسی حسن محرابی
مسلما نها سعی كنید ،بهتر كار كنید كه مردم در دوره درآی.سی.یوبیمارستانخات مالانبیاتهراندرگذشت.
بعد به شــما رأی دهند ».مهــدی طالقانی م یگوید مهــدی طالقانی متولــد ۱۳۲۹و از مبــارزان و پژوهش‌گر
خانۀ آی تالله طالقانی پروسیازهپمیـهـارقوزشــیاارنقولاگربو‌هههماد ِیر زندانیــان رژیم پهلوی بود .از دوران جوانی در بیت و
انقلابی اعم از چپ و دفتر پدر ،همراه و كمك دســت آی تالله طالقانی بود رضایت شــغلی و میزان درآمد حاصل از فعالیت شغلی
راســت ،باز بود و تا زمانی كه مجاهدین خلق مسلح و اطلاعات و خاطــرات فراوانی از پدر و تصمیمات و تأثیر آن بر وضعیت سلامت روان از موضوعاتی است که
نشده بودند و مسلحانه به خیابان نیامده بودند ،مرحوم او ب هخصــوص از دوران بعد از انقلاب داشــت و در بســیاری از جوامع و از جمله جامعه ما با آن مواجه است.
طالقانی این گروه را هم مثل همه م یپذیرفت. چهار دهــۀ اخیر به بازنمایی و تبیین افکار و آراء پدر برای ای نکه بدانیم این مشــکل دارای چه شکل و جنب های
م یپرداخــت .او در گف توگویی با خبرگزاری فارس اســت ،م یتوانیم در ابتدا به صورت موردی به تحقیقی که
Wطالقانی اصو لگرا همۀ طی فها بحث و گف توگو كنیم .بر همین اســاس او در زندان گفته« :از همان بچگی آقا مــا را با دنیای خودش و در این خصوص در بیش از چهل کشور دنیا صورت گرفته
هیچ ابایی نداشــت كه با چ پها نیز هم ســفره شود .او سا لهای ضرور تهای آن آشــنا کرد .حتی ما از سنین کودکی نگاهیبیندازیم.درنظرسنج یهایانجامگرفته،آمده:برای
برخلاف مرحوم اعظم طالقانی که جزو نیروهای ۴۲تا ۴۶وقتــی در زندان قصر بود برخــاف برخی توصی هها ،از شریک مبارز‌ههای پدر شدیم .رازدار بودن پای ثابت میلیو نها تن از افراد شــاغل ،دوران پس از کرونا فقط به
ملیـمذهبیبودوبااصلا حطلبانقرابتداشتوطاهرهطالقانی جانب عد‌های از روحانیون و مذهب یها و حتی بعضی از دوســتان خواســت ههای پدر از ما بود .حدود ۵سال داشتم که آقا رازداری را معنای درگیری با یک بیماری نبود بلکه از دست دادن شغل،
که کاندیدای اصلا حطلبان برای مجلس ششم و نمایندۀ مجلس نهضــت آزاد یاش ،ســفر‌هاش را جدا نمی‌كرد چــون مانند آنها، به من یاد داد .آقا بیش از هر چیز به تربیت عملی اعتقاد داشــت. غم و اندوه برای فقدان درآمد و عدم اطمینان شغلی نتایج
ششــم بود ،مرحوم مهدی طالقانی به گرو‌ههــا و افراد اصو لگرا چ پهــا را نجس نم یدانســت .آقای ادیب برومنــد نقل می‌كرد م یگفت از حرف زدن و دهان چرخاندن کسی به جایی نم یرسد.
نزدیکی بیشــتری داشت .او در بخش پایانی گف توگو با مهرنامه یک بار یادم م یآید ،مهمان مهمی داشــتند و از ما که خیلی ســن اصلی این موضوع بود.
دربارۀ اختلافات فرزندان آی تاللــه طالقانی با یکدیگر و ب هویژه کمی داشتیم ،خواستند دربارۀ مهما نشان رازداری کنیم». براســاس این تحقیق کــه در ابتدای ســال ۲۰۲۰میلادی
اختلافات خودش با اعظم طالقانی م یگوید« :ما زمانی كه بچه انجام گرفتــه بود ۴۶درصد از کارگــران در اروپا و آمریکا به
بودیم ،با هم خوب بودیم .اعظم خانم و سایر بچ ههای همسر دوم كــه وقتی در زندان قزل قلعه بودند گاهی صدای موســیقی از یك Wچ پها را نجس نم یدانست دنبال شــغل جدید بود‌هاند و از هــر ۱۰نفر ۴نفر به طور کلی
آوقاـقـعاًابباهماماخمیلحبیتخوداشبـبـوتدنندد.ودرمامخجانمۀوآنعه۰ا۱مبر‌ایدرفرتیومخوواههمر‌هبشوـدـیام،ن بنــد م یآمد ،آقای بازرگان گوشــش را م یگرفت و م یرفت اما آقا مهــدی طالقانی که در جریان اكثــر رفت و آمدها و مذاكرات به فکر یک شــغل جدید یا تغییر شغل در سال ۲۰۲۲هستند.
۵تا ما بودیم ۵ ،تا آ نها .اختلافی هم نبود .ولی بعدها شــاید به م یایســتاد و گوش می‌كرد و م یگفت ،بنــده خدایی م یخواند و گرو‌ههای مختلــف ازجمله چ پها با پدرش بــود در گف توگو با اصطلاح «اســتعفای بزرگ» به دلیل ترک شــغل از ســوی
قخوانلم بشـهـاماصلمان‌حبطهلدوبلتبویدبنو.دانمامعوارقوع ًافایش‌ندگمونوهانعیظسـمـخاتن.ممونطاسهعرهی صدای خوشــی هم دارد ،چرا آدم گوش ندهد .آقا خیلی منعطف شــمارۀ ۳۱مجلۀ «مهرنامه» (مهر )۱۳۹۲برخــی از خاطراتش کارمندان (با آمار ب یســابقه و بالا) رایج شــده اســت؛ زیرا
كردم از برخی امكانات اســتفاده كنم برای نشر آثار و كتا بهای بودند .برخوردشــان با چ پها نیز متأثر از این روحی هشان بود .آقا از ارتباطات آی تالله طالقانی بــا گرو‌ههای مخالف و نظرات او را کارگران به دنبال دســتمزد بهتر ،انعطا فپذیری بیشتر ،بهبود
آقا اما نه رانتی از این دولت خوردم ،نه چیزی گیرم آمده اســت. معتقد بودند باید با چ پها گف توگو كنند تا جذ بشان كنند ».او دربارۀ حقوق مخالفــان بازگو کرده بود .مهــدی طالقانی در این تعادل بین کار و زندگی و مزایای بیشــتر (خواه مالی ،مرتبط
من مدیون هیچ گروه و دست های نیستم و به همین دلیل هم راحت م یگوید،آی تاللهطالقانیحتیپسازعلنیشدنتغییرایدئولوژی گف توگو دربارۀ رابطۀ آی تالله طالقانی با گرو‌ههای چپ م یگوید: با ســامت روان یا موارد دیگر) هســتند .اما برای همۀ مردم
م یتوانم حرفم را بزنم اما فكر می‌كنم ،م یتوان از برخی امكانات مجاهدین خلق با آ نها هــم ارتباطش را حفظ کرده بود« :مرحوم براعبطض ًاه مذهبــی بودند كه طالقانــی از معدود زندان یهای «مرحوم انجام این تغییرات امکا نپذیر نیست؛ به همین سبب در برخی
استفاده كرد تا كارها و صحب تهای آقا منتشر شود و در دسترس طالقانی در حیاط پشت اوین دائم با سازمان یهای تغییر ایدئولوژی كه خصمانه نبوده، چ پها داشتند ،حداقل م یبینیم خوبی با از جوامع این نگرانی به شکل دیگری پدیدار شد .از جمله در
عموم قرار گیرد .اعظم خانم طور دیگری فكر می‌كند ،اشــكالی به بحــث و گف توگو م یپرداخت. با آنها ادیادشهــاصنحابـسـاس ًتاممعیت‌كقرددبهو دوستانه بوده و ملاطفت داشتند .ایشان برخلاف بعضی مذهب یها کشــور ما نگران یهای مالی به‌عنوان بزر گترین منبع استرس
با مخالف بودند و به همین دلیل هم تعامل كطهالبقاانچی ن‌پههفاقهط‌مبغاذاچنم‌پ هیاشبلدنكده،اسسار یس ًا بكاسمفخراهلمف‌ی،نمششستكنلدی.نمدارشحومت برای مردم بوده است .البته مشکلات متعددی در زندگی وجود
هم ندارد .من ای نگون هام». وقتی بحث شــوراها را در فیضیه قم مطرح كردند مورد سوال قرار دکاهرتدقارمیابـمـ ًاشاکزلهپرو۳ل،ن بفیرشدترردندیراذ۱هنف‌نـهـاربا(ق۱ی۳م)٪یممان‌یدگ.وبیهدطکوهرهیر
گرفتند كه ممكن است در این شوراها كمونیس تها و چ پها رخنه چون معتقد بود ،منطق اســام آ نقدر قوی است كه ما م یتوانیم با روز نگران امور مالی خود است .دلیل اصلی و اولیه و بینادین
مشــکلات پولی آن است که موجب شک لگیری نگرانی برای
دیپلماتیکهروزنام هنگارشد تأمین نیازهای اولیه مانند غذا و مســکن بوده است .علاوه بر
این ،کسانی که مشــکلات مالی را به عنوان بزر گترین منبع
مهدی بشارت مدیر مجلۀ اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی درگذشت اســترس خود ذکر م یکنند ،بیشــتر از خواب ضعیف ()٪۶۱
تغییر در اشــتها ( )٪۳۶و دیدگاه منفــی از خود ( )٪۲۷رنج
م یشود .او م یگوید« :این وضع ادامه داشت تا ای نکه در خرداد ۱۳۵۹ بکا اسبرایهایزمکامرکملن ّاداآنشناسیما یسشیودح.اهضرشبــهتخدمام‌هونتیدمردآنر اجیا بن اوددا.رهدرمایشغن بولخبودش مهدی بشــارت ،مدیــر مجلۀ اطلاعات سیاســی -اقتصادی و از م یبرند .علاوه بر مشــکل ب یپولی ،مسألۀ بعدی محی طهای
امزرمزدمانروه‌عـاـلاخیروزمجینبویدونهخواویدیآوگادهریشایــیدیعمر.ا.ق.کدهساتکویردًایازسّخرریوبجودکباهر تکنماانم تا ای نکه امیرخســرو افشار ،ســفیر ایران در لندن او را برای همکاری اعضای سابق سفارت ایران در بغداد ،چند روز پیش در سکوت خبری کاری پر استرس است که م یتواند به سلامت روان افراد آسیب
سفارت ایران از حوزۀ بغداد جلوگیری شود .این به منزلۀ گروگا نگیری در ســفارت لندن دعوت م یکند و پــس از ای نکه پرویز راجی به جای درگذشت و تا دیروز هیچ رسان های درگذشت او را پوشش نداد. برساند .کســانی که به فکر ترک شغل م یافتند بیشتر اذعان
بود ...موضوع را با تلگراف رمز به تهران منعکس کردم اما تأکید کردم افشــار به ســفارت لندن م یرود ،بشــارت به تهــران بازم یگردد و در مهدی بشارت ،شهریور ۱۳۲۴در یزد به دنیا آمد و در فضایی که تا م یکنند که شغ لشــان بر سلامت روا نشان اغلب به شیو‌های
کخهاتراجرهوشعرانقشردسنممًاسگألذهرنباهمرۀوکایرکخناودنشاسـنـنفیاارورنتدای.را»پن راسباازاطینلکمه یوکزاننردت، ادارۀ همکار یهای فنی بی نالمللی مشــغول م یشود و بعد از آن بنا به اندازه زیادی از حال و هوای حاکم بر زندگی سنتی در آن زمان دور بود، بد تأثیر م یگذارد .ه مچنین تداوم این وضعیت مشــکل بعدی
بدعرشراــسقافارارجتابزتههموخحزراروصوجترنمخداه‌یرنشدجو.هنبادیاترااشانـیـم‌نرک‌یوهگعنویهجاندیتآ ًا‌ناگهواواخهضرمعببشهداهترعریموضرا‌ی۲شی۶وسد۳ـ۱ـوفمعاورمفل ًاقت درخواســت دکتر صدریه غروب ۲۵بهمن ۱۳۵۶ب هعنوان کاردار عازم بزرگ شــد .از همان کودکی که به کودکســتان رشید م یرفت ،او را به
بغداد م یشــود .پس از پیروزی انقلاب ،ســیدمحمود دعایی ب هعنوان شنیدن و پیگیری داستا نهایی که در مجلات چاپ م یشد همچنین از یعنی فرسودگی شغلی را ب ه وجود م یآورد.
به ترک عراق م یشوند. سفیر ایران در بغداد منصوب م یشود و در همین مقطع است که بشارت بر کردن شعر عادت دادند و از سال اول دبیرستان نیز به کلاس موسیقی
با دعایی آشنا م یشود .بشارت در گف توگو با شمارۀ ۴۵مهرنامه (دی م یرفــت .با ای نکه در کارنامۀ تحصیلــ یاش بهترین نمر‌هها مربوط به Wفرسودگیشغلی
Wسا لهای آرامش )۱۳۹۴دربــارۀ ایــن مقطع و حضور دعایی ب هعنوان ســفیر م یگوید: در سهای ریاضی بود اما بیش از حســاب و هندســه و جبر ،د لبستۀ
«وقتی شــنیدم ســفیر جدیدی م یآید که انقلابی و روحانی است ،دو شعر و ادبیات بود و خرداد ۱۳۴۲دیپلم ادبی گرفت و پس از موفقیت در از آ نجایــی که انجام کار به نحو قابل توجهی به امور مالی
مهدی بشــارت پس از بازگشــت به تهران تا سال ۱۳۶۵ه مچنان بار از وزارت امور خارجه درخواســت کردم مرا به مرکز منتقل کنند اما کنکور عمومی در پنج رشتۀ اختصاصی حقوق ،ادبیات فارسی ،فلسفه، گره خورده اســت ،این عوامل استر سزا به رو شهایی در هم
در وزارت خارجه فعالیــت م یکرد تا ای نکه در فروردین ۱۳۶۶تصمیم تهران پاســخ نداد .ســرانجام آقای دعایی آمدند .برخلاف تصوری که زبان انگلیسی و باستا نشناســی شرکت کرد و قبول شد که ب یچون و تنیده م یشوند که تأثیرات قابل توجهی در زندگی روزمره باقی
م یگیرد به خدمــت خود در وزارت خارجه پایان دهد .پس از چند ماه داشتم ،ایشان را شخصیتی بســیار فهمیده ،باهوش ،خوش اخلاق و چرا رشــتۀ حقوق را انتخاب کرد و به دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی م یگذارنــد .بنابراین با توجه به اســتر سهای دائمی پیرامون
که سیدمحود دعایی از ماجرای پایان فعالیت بشارت در وزارت خارجه خــوش برخورد و ملایم یافتم ».چند ماه پیش از شــروع جنگ عراق دانشــگاه تهران رفت .او م یگوید اما بعدها بارها خودش را ســرزنش زندگی کاری و نیاز مردم به تأمین مخارج خود و عزیزا نشان،
مطلع م یشود ،او را برای ناهار به موسسۀ اطلاعات دعوت م یکند و از علیه ایران ســید محمود دعایی در اسفند ۱۳۵۸به تهران بازم یگردد و کرده که چرا قدم به دنیای باستا نشناســی نگذاشــته اســت .بشارت ه مچنین ضرورت تأمین هزین ههای مراقب تهای بهداشــتی،
آن پس مهدی بشــارت در این موسسه مشغول فعالیت م یشود .او در ب هگفتۀ بشارت از فروردین ۱۳۵۹شرایط برای اعضای سفارت ایران در خرداد ۱۳۴۶دورۀ لیســانس را به پایان برد و در کنکور فو قلیســانس پ سانداز برای خانه یا دوران بازنشستگی؛ جای تعجب نیست
گف توگوبامهرنامهدربارۀشروعفعالیتشدرموسسۀاطلاعاتومجلۀ بغداد بســیار سخت و امنیتی م یشود و تعقیب و مراقبت از آ نها علنی حقوق بی نالملل شــرکت کرد و پذیرفته شد .ه مزمان در آزمون وزارت که ۵۸درصد از کارکنان فرســودگی شغلی را تجربه کرد‌هاند.
اطلاعاتسیاسی-اقتصادیم یگوید«:باآمدنمبهموسسۀاطلاعات، اخسوـبـتی بخرآداممدکاودارز ابستیاداسییسشارلک۷ت۴ک۳ر۱دکواارز پش ِراسدمرراادحارلۀ امور خارجه برای این اعداد برای افــرادی که به صورت روزانه نگران امور مالی
احساس م یکردم در محیطی ســالم قرار گرفت هام .فضای فرهنگی باز گوناگون آزمون به خود هســتند ،افزایش م ییابد به طوری که ۶۸درصد از این
و د لچســبی بود .آقای دعایی هم کوتاهی نکرد و بهترین امکانات را پنجم سیاســی وزارت امور خارجه آغاز کرد و زیردست دیپلما تهایی افراد در سال گذشــته ،فرسودگی شغلی را تجربه کرد‌هاند .در
در اختیارمان گذاشتند ...من هم وظیفۀ خود دانست هام که از خ طمشی ورزید‌های چون دکتر صادق صدریه و دکتر حسن اعتصام (سرپرست و نهایت برای افرادی که در جهت حفظ معیشــت خود به کار
معتدل موسســۀ اطلاعات پیروی و مصالح موسســه را رعایت کنم». معاون ادارۀ پنجم) کار کرد. ثابت متکی هستند ،به نظر م یرسد دره متنیدگی نگران یهای
بشارت در طول فعالیتش توانست مجلۀ اطلاعات سیاسی -اقتصادی مالی و استرس شــغلی ،فرسودگی شــغلی را اجتنا بناپذیر
را بــه مجل های معتبر تبدیل کند ب هگون های که اســاتید برجســته علوم Wاز لندن تا بغداد م یکند .با توجه به ای نکه نگران یهای مالی به طور قابل درک
سیاســی و دیگر حوز‌ههای علوم انسانی مشتاق همکاری با این مجله در اولویــت قرار دارد ،توانایی افراد برای دســتیابی به شــغل
بودندوازجوادشی خالاسلامی،مصطفیرحیمیوچنگیزپهلوانگرفته تا مهر ۱۳۴۸در ادارۀ پنجم سیاسی کار کرد و مهر آن سال عل یرغم به عنوان وســیل های برای شادی شــخصی ،رضایت و عزت
تاسیدجوادطباطباییوحسینبشیریهبااینمجلههمکاریم یکردند. برخورداری از معافیت به ســربازی رفت و ب هعنوان عضو هیأت علمی نفس ،ممکن است تحت فشــار قرار گیرد .زیرا این ارز شها
دانشــکدۀ افســری به تدریس حقوق و حکومت پرداخت .پس از دو به نفع نیازهای فور یتر ماننــد آوردن غذا به خانه و پرداخت
ســال در مهر ۱۳۵۰به وزارت خارجه بازگشت و با وجود توصیۀ دکتر
صدریه ،حکمش را برای ادارۀ رمــز و مخابرات صادر کردند که کمتر هزین ههای زندگی از بین م یروند.
