Page 6 - 27-02-1404-1970 Sazandegi
P. 6

‫بررسی تحولات اقتصادیتوسعه‬                                                                                                                                            ‫سال هشتم شماره ‪1970‬‬  ‫‪06‬‬
                                                                                                                                                                                                                                        ‫شنبه ‪ 27‬اردیبهشت ‪1404‬‬

‫شــفافیت در نظام اقتصادی ایران کمک کند‪ .‬یکــی از الزامات این‬             ‫یک قدم به جلو‬                                                                                                                                                                          ‫دیدگاه‪:‬تحلیلبازار‬
‫کنوانســیون‪ ،‬تقویت قوانین و مقررات مربوط به مبارزه با پولشــویی‬
‫است‪ .‬در اقتصاد ایران‪ ،‬که به دلیل تحر یمها و ضعفهای ساختاری با‬        ‫کنوانسیون پالرمو چه اثری روی اقتصاد ایران میگذارد؟‬                                                                                                                          ‫خوشخوشانبورس‬
‫مشکلاتی مانند اقتصاد زیرزمینی‪ ،‬قاچاق و فساد مالی مواجه است‪،‬‬
‫اجرای این اســتانداردها میتواند به کاهش فعالیتهای غیرقانونی و‬        ‫برای مبارزه با پولشــویی و تأمین مالی تروریســم را تنظیم میکند‪ ،‬از‬                                                  ‫سعید خوشبین‬                                           ‫چرا بازار در نیمه دوم هفته تغییر مسیر داد؟‬
‫افزایش اعتماد در بازارهای داخلی و خارجی منجر شــود‪ .‬به عنوان‬         ‫سال ‪ 2009‬ایران را به دلیل عدم انطباق با این استانداردها در فهرست‬
‫مثــال بانکهای داخلــی که در حال حاضر به دلیــل عدم انطباق با‬        ‫کشــورهای غیرهمکار (فهرست سیاه) قرار داده است‪ .‬این وضعیت‬                                                                                              ‫گروه اقتصاد‬                                          ‫مهتاب شهریاری‬
‫استانداردهای بی ‌نالمللی از تعامل با همتایان خارجی محروم هستند‬       ‫هزینههــای قابلتوجهی را بــر اقتصاد ایران تحمیل کــرده از جمله‬
‫با اصلاحات ناشــی از پالرمو میتوانند‪ ،‬جایگاه بهتری در نظام مالی‬      ‫افزایش هزینههای نق ‌لوانتقال مالی‪ ،‬کاهش دسترسی به نظام بانکی‬        ‫تصویب کنوانسیون پالرمو‪ ،‬که به طور رسمی با عنوان «کنوانسیون‬                                                                                                           ‫گروه اقتصاد‬
‫جهانی پیــدا کنند‪ .‬این امر به نوبه خود میتواند به کاهش هزینههای‬                                                                          ‫ســازمان ملل متحــد برای مبارزه بــا جرائم ســازما ‌نیافته فراملی»‬
‫عملیاتــی بانکها‪ ،‬بهبــود کارایی نظام بانکی و افزایش دسترســی‬                 ‫بی ‌نالمللی و دشواری در جذب سرمایهگذاری خارجی‪.‬‬             ‫شناخته میشود‪ ،‬گامی مهم در مسیر همگرایی ایران با استانداردهای‬                                   ‫بورس تهران بــا اعلام نتایج مثبــت مذاکرات روز‬
                                                                     ‫یکی از مهمتریــن اثرات اقتصادی تصویب کنوانســیون پالرمو‪،‬‬            ‫بی ‌نالمللیدرحوزهمبارزهباجرائممالیوبهبودجایگاهکشوردرنظام‬                                       ‫یکشنبه‪ ،‬روند صعودی پرقدرتی را آغاز کرد و شاخص‬
               ‫بنگاههای اقتصادی به منابع مالی منجر شود‪.‬‬              ‫کاهش موانع موجود در مســیر خروج ایران از فهرســت سیاه ‪FATF‬‬          ‫مالی جهانی اســت‪ .‬این تصمیم‪ ،‬که پس از ســالها بحث و بررسی‬                                      ‫کل در روز سهشنبه برای اولینبار به کانال‪ 3/2‬میلیون‬
‫از سوی دیگر‪ ،‬تصو یب پالرمو میتواند پیامدهای غیرمستقیمی نیز‬           ‫است‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬ایران و کره شمالی تنها کشورهایی هستند که‬          ‫در مجمع تشــخیص مصلحت نظام به نتیجه رسیده‪ ،‬میتواند اثرات‬                                       ‫واحدی رســید‪ .‬در روزهای ابتدایی هفته‪ ،‬ناامیدی از‬
‫بر اقتصاد ایران داشــته باشــد به‌ویژه در حوزه دیپلماسی اقتصادی‪.‬‬     ‫در این فهرســت قرار دارند و این وضعیت پیامدهای منفی متعددی‬          ‫چندوجهی بر اقتصاد ایران داشــته باشد‪ ،‬به‌ویژه با توجه به وضعیت‬                                 ‫مذاکرات فضایی سرد بر معاملات حاکم کرده بود اما از‬
‫در شرایطی که ایران تحت فشار تحریمهای یکجانبه ایالات متحده‬            ‫برای اقتصاد ایران به همراه داشــته است‪ .‬بانکها و مؤسسات مالی‬        ‫کنونی اقتصاد کشــور که تحت فشار تحریمها‪ ،‬محدودیتهای مالی‬                                       ‫نیمه دوم هفته‪ ،‬شرایط تغییر کرد‪ .‬شاخص کل با رشد‬
‫قرار دارد‪ ،‬همگرایی با اســتانداردهای بی ‌نالمللــی میتواند به عنوان‬  ‫بی ‌نالمللــی به دلیل ریســک بالای همکاری با کشــورهای حاضر‬         ‫بی ‌نالمللــی و چالشهای داخلی قرار دارد‪ .‬بــرای تحلیل جامع این‬                                 ‫‪ 2/13‬درصدی از نماگر ه ‌موزن پیشی گرفت در حالی‬
‫اهرمی بــرای تقویت جایگاه ایران در مذاکرات بی ‌نالمللی عمل کند‪.‬‬      ‫در فهرســت ســیاه از تعامل با ایران خودداری میکنند یا هزینههای‬      ‫موضوع‪ ،‬لازم است ابتدا به ماهیت کنوانسیون پالرمو‪ ،‬ارتباط آن با گروه‬                             ‫کــه نماگر ه ‌موزن بازدهی ‪ 0/74‬درصدی داشــت‪ .‬از‬
‫کشورهایی مانند چین و اعضای اتحادیه اروپا‪ ،‬که به ادامه همکاری‬         ‫گزافــی برای انجام تراکنشهای مالی مطالبه میکنند‪ .‬به عنوان مثال‬      ‫ویژه اقدام مالی (‪ )FATF‬ســپس تأثیرات اقتصادی بالقوه آن بر ایران‬                                ‫‪ 28‬اسفند ســال قبل‪ ،‬شاخص کل ‪ 19‬درصد و نماگر‬
‫اقتصادی با ایران علاقهمند هستند‪ ،‬اغلب به دلیل نگرانیهای مرتبط‬        ‫نق ‌لوانتقال پول از طریق صرافیها یا واســطههای غیررسمی‪ ،‬که به‬       ‫پرداخته شود‪ .‬کنوانسیون پالرمو که در سال ‪ 2000‬توسط سازمان ملل‬                                   ‫ه ‌موزن ‪ 22‬درصد رشــد کرد‌هاند اما بازدهی بلندمدت‬
‫با ‪ FATF‬از گسترش روابط مالی و تجاری با ایران خودداری میکنند‪.‬‬         ‫دلیل محدودیتهای بانکی به روشی رایج در ایران تبدیل شده‪ ،‬اغلب‬         ‫متحد به تصویب رسید‪ ،‬چارچوبی حقوقی برای همکاری بی ‌نالمللی‬
‫خروج احتمالی ایران از فهرست ســیاه ‪ FATF‬میتواند این کشورها‬           ‫با کارمزدهای بالا و ریسکهای امنیتی همراه است‪ .‬تصویب پالرمو‪،‬‬         ‫در مبارزه با جرائم ســازمانیافته فراملی مانند قاچاق انسان‪ ،‬قاچاق‬                                              ‫نماگر ه ‌موزن همچنان بهتر است‪.‬‬
‫را به افزایش تعاملات اقتصــادی با ایران ترغیب کند که در نهایت به‬     ‫ب ‌هویژهاگرباتصویبکنوانسیون‪( CFT‬مقابلهباتأمینمالیتروریسم)‬           ‫مواد مخدر و پولشــویی ارائه م ‌یدهد‪ .‬این کنوانسیون کشورها را ملزم‬                              ‫بازگشــت امید به بورس‪ ،‬ورود ‪ 400‬میلیارد تومان‬
‫تنوعبخشــی به شرکای تجاری ایران و کاهش وابستگی به کانالهای‬           ‫تکمیل شــود‪ ،‬میتواند این موانع را کاهش دهد و به ایران امکان دهد‬     ‫میکند تا قوانین داخلی خود را برای پیشگیری و مجازات این جرائم‬                                   ‫نقدینگی حقیقی در هفته را به دنبال داشــت با وجود‬
                                                                     ‫تا به تدریج به نظام مالی جهانی بازگردد‪ .‬این امر میتواند هزینههای‬    ‫تقویت کنند و همکاریهای قضایی و پلیســی را در سطح بی ‌نالمللی‬                                   ‫خروج بیش از چهار هزار میلیــارد تومان در روزهای‬
                    ‫غیررسمی تجارت کمک خواهد کرد‪.‬‬                     ‫تجارت خارجی را کاهش دهد‪ ،‬دسترســی به منابع مالی بی ‌نالمللی‬         ‫گسترش دهند‪ .‬برای ایران‪ ،‬تصویب این کنوانسیون به معنای تعهد به‬                                   ‫ابتدایــی‪ .‬از ابتدای ســال‪ ،‬بورس میزبــان ‪ 14‬همت‬
‫در مجموع‪ ،‬تصویب کنوانســیون پالرمو نقطه عطفی در مســیر‬               ‫را تسهیل کند و زمینه را برای جذب ســرمایهگذاری خارجی فراهم‬          ‫اصلاحات حقوقی و نهادی در راســتای استانداردهای جهانی است‬                                       ‫نقدینگی حقیقی بوده در حالی که صندوقهای طلا ‪7‬‬
‫همگرایــی ایران با نظام مالی جهانی اســت کــه میتواند به کاهش‬        ‫آورد‪ .‬با ایــن حال اثرات اقتصادی این تصمیم تنهــا به بهبود روابط‬    ‫که یکی از پیشنیازهای کلیدی برای خروج از فهرســت سیاه ‪FATF‬‬                                      ‫همت خروج پول را تجربه کردند‪ .‬هیجانات منفی اولیه‬
‫انزوای اقتصادی کشــور و بهبود جایگاه آن در اقتصاد جهانی کمک‬          ‫بانکی و مالی محدود نمیشــود‪ .‬تصویــب پالرمو میتواند به تقویت‬        ‫محســوب میشود‪ FATF .‬به‌عنوان نهادی که استانداردهای جهانی‬                                       ‫ســپس مثبت‪ ،‬صفهای خرید و فروش گســترد‌های‬
‫کند‪ .‬با این حال تحقق کامل این پتانسیل نیازمند تعهد به اصلاحات‬                                                                                                                                                                           ‫ایجادکردومیانگینارزشمعاملاتبه‪ 14‬هزارمیلیارد‬
‫داخلی‪ ،‬هماهنگی با استانداردهای بی ‌نالمللی و مدیریت هوشمندانه‬                                                                                                   ‫دیدگاه‪:‬یادداشتاقتصادی‬                                                   ‫تومان کاهش یافت هر چند در روز چهارشــنبه به ‪18‬‬
‫چال ‌شهای سیاسی و دیپلماتیک است‪ .‬اقتصاد ایران که طی‪ 16‬سال‬
‫گذشته‪ ،‬هزینههای ســنگینی به دلیل عدم انطباق با ‪ FATF‬متحمل‬                                                                                                                                                                                                             ‫همت رسید‪.‬‬
‫شده‪ ،‬اکنون در آستانه فرصتی برای تغییر مسیر قرار دارد اما موفقیت‬                                                                                                                                                                         ‫ارزش دلاری بورس تهران بین ‪ 138‬تا ‪ 140‬میلیارد‬
 ‫این تغییر به عوامل متعدد داخلی و خارجی بستگی خواهد داشت‪.‬‬                                                                                                                                                                               ‫دلار در نوسان است و نســبت قیمت به سود (‪)P/E‬‬
                                                                                                                                                                                                                                        ‫بــازار زیر ‪ 8‬واحد قرار دارد که ســیگنالی برای خرید‬
‫شرکتهای فناوری بزرگ خواهد بود و به کشورهای کمتر توسعهیافته‬                       ‫ایستگاه آخر‬                                                                                                                                            ‫محسوب میشــود‪ .‬با این حال ریسکهای سیاسی‬
‫خدمــات ارائه م ‌یدهــد‪ .‬وزارت بازرگانی آمریکا ایــن پروژه را نقطه‬                                                                                                                                                                      ‫و روند مذاکــرات تأثیرگذارند‪ .‬در صورت توافق جدید‬
                                                                     ‫بزرگترین پردیس هوش مصنوعی چگونه خلق شد؟‬                                                                                                                            ‫‪ P/E‬میتواند از ‪ 8‬واحد فراتر رود و حتی به ســطوح‬
    ‫عطفی برای تسلط این کشور بر هوش مصنوعی توصیف کرد‪.‬‬                                                                                                                                                                                    ‫بالاتر از اردیبهشت ‪ 12( 1402‬واحد) برسد که با رشد‬
‫توافقها شامل صادرات سالانه ‪ ۵۰۰‬هزار تراشه «اچ‪ »۱۰۰‬انویدیا‬            ‫دونالــد ترامــپ‪ ،‬رئیسجمهوری آمریکا‪ ،‬در پایان ســفر خود به‬                                                               ‫مهتا معرفت‬                                ‫شــاخص به ‪ 4/5‬یا ‪ 5‬میلیون واحــد و ارزش دلاری‬
‫به امارات تا سال ‪ ۲۰۲۷‬است که یکپنجم آن به «جی‪ »۴۲‬اختصاص‬              ‫منطقه خلیج فــارس‪ ،‬توافقهایی به ارزش ‪ ۲۰۰‬میلیــارد دلار (‪۱۷۹‬‬                                                                                                       ‫بازار به بیش از ‪ 200‬میلیارد دلار همراه خواهد بود‪ .‬در‬
‫مییابد‪ .‬با این حال نگرانیهایی درباره دسترســی غیرمستقیم چین‬          ‫میلیارد یورو) با امارات عربی متحــده امضا کرد‪ .‬بخش کلیدی این‬                                                                                          ‫گروه اقتصاد‬  ‫سناریو بدبینانه‪ ،‬بدون توافق‪ ،‬رشد قیمت دلار از افت‬
‫به این تراشــ ‌هها وجود دارد‪ ،‬هرچند امــارات متعهد به اجرای تدابیر‬   ‫توافقهــا به ســاخت بزرگترین پردیس هــوش مصنوعی جهان در‬                                                                                                            ‫‪ P/E‬زیــر ‪ 7‬واحد جلوگیری میکند و شــاخص کل‬
‫حفاظتی سختگیرانه شده است‪ .‬همچنین ترامپ توافقی ‪ ۸۰‬میلیارد‬             ‫ابوظبی اختصــاص دارد‪ .‬این قراردادها که در کنــار توافقهای ‪۶۰۰‬‬       ‫در غروب گرم ابوظبــی‪ ،‬دونالد ترامپ‪ ،‬رئیسجمهوری آمریکا با‬                                       ‫کف سه میلیون واحدی را حفظ خواهد کرد با پتانسیل‬
‫دلاری در حوزه هوش مصنوعی با عربســتان ســعودی امضا کرد که‬            ‫میلیارد دلاری با عربســتان ســعودی و ‪ ۲۴۳‬میلیارد دلاری با قطر‪،‬‬      ‫لبخندی پیروزمندانه از هواپیما پیاده شــد؛ آخرین ایستگاه سفری که‬
                                                                     ‫مجموع تعهدات سرمایهگذاری ســفر خاورمیان ‌های ترامپ را به ‪۱.۴‬‬        ‫خلیــج فارس را به صحن ‌های از دیپلماســی اقتصادی پرهیاهو تبدیل‬                                              ‫نزدیک شدن به چهار میلیون واحد‪.‬‬
    ‫ارزش سهام انویدیا و دیگر شرکتهای فناوری را افزایش داد‪.‬‬           ‫تریلیون دلار رساند‪ ،‬نشــا ‌ندهنده تلاش آمریکا برای جذب سرمایه‬       ‫کــرده بود‪ .‬با امضای توافقهایی به ارزش‪ ۲۰۰‬میلیارد دلار با امارات‪،‬‬                              ‫اکنون اگــر خبرهــای جدیدی از توافق برســد و‬
‫در بخــش هوافضــا‪ ،‬شــرکت هواپیمایــی اتحــاد امــارات با‬            ‫خارجی و حمایت کشورهای خلیج فارس از توسعه هوش مصنوعی‬                 ‫او نهتنها بزرگترین پردیس هوش مصنوعی جهان را در ابوظبی بنیان‬                                    ‫بورسیها را از کاهش جدی ریسکهای سیاسی آ گاه‬
‫ســرمای ‌هگذاری ‪ ۱۴.۵‬میلیارد دلاری ‪ ۲۸‬هواپیمای بوئینگ ‪ ۷۸۷‬و‬                                                                              ‫گذاشــت بلکه با قراردادهای‪ ۱.۴‬تریلیون دلاری در منطقه از ریاض‬                                   ‫کند‪ ،‬میتوان انتظار داشــت خریداران جدیدی حاضر‬
‫‪ ۷۷۷‬ایکــس با موتورهای جنرال الکتریک خریداری کرد‪ .‬بوئینگ‬                                  ‫برای کاهش وابستگی به نفت است‪.‬‬                  ‫تــا دوحه‪ ،‬رویای تســلط آمریکا بر فناوری آینــده و احیای صنعت‬                                  ‫باشــند ‪ P/E‬بیش از ‪ 8‬واحد بازار را خریدار باشند‪.‬‬
‫همچنین قــراردادی ‪ ۹۶‬میلیارد دلاری با هواپیمایی قطر امضا کرد‪.‬‬        ‫پردیــس ‪ ۲۵۰۰‬هکتاری هــوش مصنوعــی در ابوظبی با ظرفیت‬               ‫داخلی را به واقعیت نزدیکتر کــرد‪ .‬در میان زمزمههای مذاکرات و‬                                   ‫در صورت یک توافق جدی نسبت قیمت به سود بازار‬
‫در حوزه انرژی‪ ،‬شــرکتهای آمریکایی اکسونموبیل‪ ،‬اوکس ‌یدنتال‬           ‫‪ 5‬گیگاوات برای مراکز داده توســط شــرکت اماراتــی «جی‪ »۴۲‬و‬          ‫نگرانیهای پنهان از دسترســی چین به تراشههای پیشرفته‪ ،‬این سفر‬                                   ‫میتواند‪ ،‬اعدادی بالاتر از اردیبهشــت ‪ 1402‬را نیز به‬
‫پترولیوم و ئ ‌یاوجی ریسورســز با شرکت ملی نفت ابوظبی (ادنوک)‬         ‫با مشــارکت شــرکتهای آمریکایی ساخته خواهد شــد‪ .‬این مرکز‬           ‫داستان بلندپروازیهای اقتصادی و رقابتی جهانی را روایت میکند‪.‬‬                                    ‫خود ببیند‪ .‬در غیر این صورت نوسان این سنجه آماری‬
‫برای گســترش تولید نفت و گاز به ارزش ‪ ۶۰‬میلیارد دلار همکاری‬          ‫بزرگتریــن پردیــس هــوش مصنوعی خــارج از آمریــکا‪ ،‬میزبان‬                                                                                                         ‫بیــن عدد ‪ 7‬تا ‪ 8‬واحد شــرایطی را فراهم خواهد کرد‬
‫خواهند کــرد‪ .‬این قراردادهــا‪ ،‬موقعیت شــرکتهای آمریکایی را‬                                                                                                                                                                             ‫تا سرمایهگذاران بلندمدت اقدام به خرید بیشتر سهام‬
‫تقویت کرد و سهام بوئینگ و جنرال الکتریک به بالاترین سطح در‬                                                                                                                                                                              ‫کرده و معاملهگران کوتاهمدت بازار به قصد نوسانگیری‬
                                                                                                                                                                                                                                        ‫واردبازار سهام شوند‪.‬بهعبارتیدیگردریک سناریوی‬
                               ‫سالهای اخیر رسید‪.‬‬                                                                                                                                                                                        ‫بدبینانه‪ ،‬اگر توافق به نتیجه خاصی نرسد‪ ،‬رشد قیمت‬
                                                                                                                                                                                                                                        ‫دلار مانع از آن خواهد شد تا در میانمدت نسبت قیمت‬
                                                                                                                                                                                                                                        ‫به سود بازار زیر ‪ 7‬واحد تثبیت شود از ای ‌نرو شاخص‬
                                                                                                                                                                                                                                        ‫کل بورس کف ‪ 3‬میلیــون واحد را حفظ خواهد کرد‪.‬‬
                                                                                                                                                                                                                                        ‫همچنین شــاخص بورس مجــدد میتوانــد با ورود‬
                                                                                                                                                                                                                                        ‫خریداران به محدوده چهار میلیون واحد نزدیک شود‬
                                                                                                                                                                                                                                        ‫و بازدهی معــادل قیمت دلار خلق کند‪ .‬با فرض یک‬
                                                                                                                                                                                                                                        ‫توافق جدید نسبت قیمت به سود بازار‪ ،‬پتانسیل آن را‬
                                                                                                                                                                                                                                        ‫خواهد داشــت که تا بیش از ‪ 15‬واحد رشــد کند‪ .‬در‬
                                                                                                                                                                                                                                        ‫این صورت فرض شاخص ‪ 4‌ /5‬میلیونی و ‪‌5‬میلیونی‬
                                                                                                                                                                                                                                        ‫بسیار قوی خواهد بود‪ .‬همزمان با کاهش قیمت دلار‬
                                                                                                                                                                                                                                        ‫میتوان انتظار داشت که ارزش دلاری بازار نیز به بیش‬

                                                                                                                                                                                                                                                             ‫از ‪ 200‬میلیارد دلار برسد‪.‬‬
   1   2   3   4   5   6   7   8