توسط : “ترامپ” دیوان بین‌الملی لاهه را تحریم کرد
گروه بین‌الملل: همزمان با سفر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل به واشنگتن که چندی پیش انجام شد، بسیاری از تحلیلگران و ناظران بین‌المللی بر این عقیده بودند که احتمالاً پس از دیدار این دو با یکدیگر، ترامپ مجدداً شمشیر خود علیه دیوان کیفری بین‌المللی را از رو می‌بندد و حالا این تحلیل درست از آب درآمد. نهایتاً دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا فرمان اجرایی را امضا کرد که بر اساس آن، دیوان کیفری بین‌المللی (ICC) را به دلیل «اقدامات نامشروع و آزار و اذیت آمریکا و متحدانش از جمله اسرائیل» تحریم می‌کند. بر اساس این فرمان اجرایی ایالات متحده عواقب ملموس و قابل توجهی را بر مسئولین تخلفات دیوان بین‌المللی کیفری تحمیل خواهد کرد که برخی از آنها ممکن است شامل مسدود شدن اموال و دارایی‌ها همچنین تعلیق ورود مقامات، کارمندان و کارگزاران دیوان بین‌المللی کیفری همچنین اعضای نزدیک خانواده آنها به ایالات متحده باشد زیرا به زعم واشنگتن ورود آنها به آمریکا به ضرر ایالات متحده خواهد بود».
در بیانیه دولت آمریکا در این زمینه آمده است که تخلفات دیوان کیفری بین‌المللی شامل آغاز تحقیقات علیه پرسنل ایالات متحده و متحدانش از جمله اسرائیل است. ترامپ در این فرمان اعلام کرده که «دیوان کیفری بین‌المللی هیچ صلاحیتی بر ایالات متحده یا اسرائیل ندارد زیرا هیچ یک از آنها عضو اساسنامه رُم (سند موسس این نهاد) یا عضوی از دیوان بین‌المللی کیفری نیستند. هیچ‌یک از آنها هرگز صلاحیت دادگاه بین‌المللی کیفری را به رسمیت نشناخته‌اند».
رئیس جمهور ایالات متحده همچنین گفته است که اقدامات دادگاه علیه آمریکا و اسرائیل با قرار دادن پرسنل آنها در معرض آزار و اذیت، سوءاستفاده و دستگیری احتمالی یک سابقه خطرناک ایجاد کرده است.
در مقابل دیوان کیفری بین‌المللی (جمعه) در بیانیه‌ای اعلام کرد که «دیوان کیفری بین‌المللی صدور فرمان اجرایی ایالات متحده که درصدد اعمال تحریم علیه مقامات این نهاد و آسیب رساندن به کار قضایی مستقل و بی‌طرفانه آن است، محکوم می‌کند. این دادگاه قاطعانه در کنار کارکنان خود ایستاده و متعهد است که همچنان به ارائه عدالت و امید به میلیون‌ها قربانی بی‌گناه جنایات در سراسر جهان در تمامی پرونده‌های مطرح در برابر خود ادامه دهد. ما از ۱۲۵ کشور عضو، جامعه مدنی و تمامی ملت‌های جهان می‌خواهیم که برای حمایت از عدالت و حقوق بنیادین بشر متحد بمانند».
این اقدام ترامپ اگرچه از سوی دیوان کیفری بین‌المللی محوم شد اما مقامات اسرائیل از آن خوشحال هستند. در این خصوص بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اسرائیل گفت که «از دونالد ترامپ به دلیل دستور اجرایی جسورانه او درباره دیوان کیفری بین‌المللی تشکر می‌کنم؛ چراکه دستور ترامپ از آمریکا و اسرائیل علیه دیوان فاسد و ضد یهود کیفری بین‌المللی دفاع خواهد کرد». نتانیاهو همچنین گفت که دیوان کیفری بین‌المللی هیچگونه اختیار قضایی یا پایه و اساسی برای جنگ قانونی علیه ما را ندارد. از سوی دیگر یسرائیل کاتس، وزیر خارجه اسرائیل نیز گفت که «از دستور اجرایی ترامپ برای تحریم دیوان کیفری بین‌المللی قدردانی می‌کنم. اقدامات دیوان کیفری بین‌المللی غیراخلاقی است و به قوانین بین‌المللی پایبند نیست».
خط بطلان بر عدالت کیفری بین‌المللی
آنچه درخصوص این اقدام دونالد ترامپ باید مورد توجه قرار گیرد این است که او با این اقدام و تحریم تنها و اصلی‌ترین نهاد قضایی بین‌المللی که بر اساس ماده ۵ اساسنامه آن صلاحیت رسیدگی به چهار دسته از جرایم بین‌المللی مانند نسل‌کشی (ژنوساید)، جنایت علیه بشریت، جنایت جنگی و جنایت تجاوز دارد به نوعی بر تعقب و دستگیری بنیامین نتانیاهو و یوآو گالانت (وزیر جنگ پیشین اسرائیل) خط بطلان کشید. از نظر حقوقدانان و با توجه به موضوع اجرای عدالت کیفری در پرتو گستره جهانی، این اقدام دونالد ترامپ به معنای آن است که وی و تیم مستقر در کاخ سفید به دنبال آن هستند تا رویه‌های قانونی و حقوقی در عرصه کیفردهی بین‌المللی را بایکوت کنند و اجرای عدالت علیه کسانی که غزه را به خاک و خون کشیده‌اند به محاق ببرند.
این اقدام برای اولین بار نیست که توسط ترامپ انجام می‌شود بلکه او در دور اول ریاست جمهوری خود و در سال ۲۰۲۰ این نهاد را به دلیل پیگیری جنایات سربازان آمریکایی در افغانستان زیر فشار قرار داد و فتو بنسودا، دادستان کل (وقت) دیوان کیفری بین‌المللی و فاکیسو موچوچوکو، رئیس بخش قضایی دیوان کیفری بین‌المللی را تحریم کرد و حتی دارایی آنان را نیز هدف قرار داد. حالا هم این اقدام بار دیگر تکرار شده است اما این بار ماهیت قضیه جنایات اسرائیل در غزه است که از سوی تمام نهادهای بین‌المللی و دولت‌ها محکوم شده است. با تمام این تفاسیر حالا اقدام ترامپ علیه دیوان آن هم برای دفاع و حمایت از اسرائیل و نتانیاهو با واکنش روبه‌رو شده است. آنیِس کالامار، دبیرکل عفو بین‌الملل در واکنش به فرمان اجرایی ترامپ برای اعمال تحریم‌هایی علیه دیوان کیفری بین‌المللی گفت: «اقدام نسنجیده و بی‌پروای رئیس‌جمهوری آمریکا این پیام را می‌رساند که اسرائیل بالاتر از قانون و اصول جهانی عدالت بین‌المللی است. این فرمان همچنین نشان می‌دهد که ترامپ، جنایات اسرائیل را تأیید می‌کند و مصونیت از مجازات را می‌پذیرد».
همچنین کمیسیون اروپا با ابراز حمایت کامل از استقلال و بی‌طرفی دیوان کیفری بین‌المللی، هشدار داد که تصمیم دونالد ترامپ برای تحریم این نهاد قضایی بین‌المللی جست‌وجوی عدالت در اوکراین را هم به خطر می‌اندازد! اورزولا فُن درلاین، رئیس کمیسیون اروپا هم در این خصوص گفت که «دیوان کیفری بین‌المللی تضمین کننده پاسخگویی در قبال جنایات بین‌المللی است و این امکان را فراهم می‌کند که صدای قربانیان در سراسر جهان شنیده شود. این نهاد باید بتواند آزادانه به مقابله با مصونیت‌ها از مجازات در سطح جهانی ادامه دهد».
