مذاکرات صلح بین دو کشور روسیه و اوکراین امروز در ترکیه آغاز میشود
گروه بینالملل: جنگ اوکراین به مانند پروندههای پیچیدهای میماند که هر روز ابعاد جدید به خود میگیرد و به صورت کلی باید گفت که ابهامات بیش از هر چیز در این پرونده برجسته شده است. در این میان باید توجه داشت که چندی پیش ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه پیشنهاد مذاکره مستقیم میان مسکو و کییف را داد که فوراً این اظهارات وی از سوی دونالد ترامپ مورد تایید و تمجید قرار گرفت. کمی بعد سران اتحادیه اروپا هم این موضع وی را تایید کردند اما معتقد بودند که این مذاکره صرفاً میتواند، گام اول باشد و باید اقدامات تکمیلی به موازات آن انجام شود. در این راستا اظهارنظر ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین قدری متفاوت بود. اگرچه او همانند ترامپ و سایر مقامات اتحادیه اروپا این مذاکره را پذیرفت اما صراحتاً دو نکته را مورد اشاره قرار داد. نکته اول این بود که زلنسکی اصرار دارد که او با پوتین (نه با سایر مقامات سیاسی یا امنیتی روسیه) در استانبول بر سر میز بنشیند و نکته دوم هم این بود که قبل از برگزاری این مذاکره یا حداقل پس از برگزاری آن باید آتشبس یک ماهه برقرار شود.
بلاتکلیفی زلنسکی
در این راستا یک منبع دیپلماتیک اوکراینی (چهارشنبه) به خبرگزاری رویترز گفت، رئیسجمهوری اوکراین پس از اینکه درباره مشارکت ولادیمیر پوتین همتای روس او در مذاکرات صلح ترکیه شفافسازی شد، درباره گامهای بعدی خود در این گفتوگوها تصمیم خواهد گرفت. این منبع دیپلماتیک اظهار کرد: همه چیز به این بستگی دارد که ولادیمیر پوتین از آمدن به استانبول واهمه دارد یا خیر سپس رهبری اوکراین بر اساس پاسخ او در مورد گامهای بعدی تصمیم خواهد گرفت. با این وجود اگر رئیسجمهوری روسیه با این حضور در این مذاکرات موافقت کند. این اولین دیدار میان رهبران دو کشور درگیر در جنگ از دسامبر ۲۰۱۹ (آذر ۱۳۹۸) خواهد بود. کرملین (چهارشنبه) اعلام کرد که هیاتی از روسیه پنجشنبه برای انجام مذاکرات احتمالی با اوکراین در استانبول حضور خواهد داشت اما مشخص نکرد چه کسانی از طرف مسکو در این نشست حضور پیدا میکنند همچنین آشکار نکرد که آیا پوتین شرکت خواهد کرد یا خیر.
آمریکاییها در راه استانبول
به موازات این روند هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه (چهارشنبه) گفت که ترکیه در ۱۵ مه (۲۵ اردیبهشت) منتظر ورود هیاتهای روسیه و آمریکا به استانبول برای مذاکرات صلح خواهد بود و آنها به استانبول خواهند آمد. در این میان برخی از منابع اعلام کردند که دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده هم احتمال دارد که برای شرکت در این نشست عازم استانبول شود ولی برخی از اخبار نشان میدهد که احتمالاً چین اتفاقی رخ نمیدهد. در این خصوص دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در نخستین سفر رسمی خارجی خود، در عربستان سعودی گفت: «من بیوقفه برای پایان دادن به خونریزی وحشتناک بین روسیه و اوکراین تلاش کردهام و از همه مهمتر، مذاکراتی در اواخر این هفته احتمالاً پنجشنبه در ترکیه برگزار میشود و میتواند نتایج بسیار خوبی به همراه داشته باشد». او گفت: «مقامات ما به ترکیه خواهند رفت، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا به آنجا خواهد رفت، دیگران نیز به این کشور خواهند رفت. خواهیم دید که آیا میتوانیم این کار را انجام دهیم یا خیر». سی.ان.ان پیش از این گزارش داده بود که حضور احتمالی ترامپ همچنان مشخص نیست و به گفته یک مقام ارشد دولت تا حد زیادی به حضور یا عدم حضور پوتین بستگی دارد.
همچنین خبرگزاری رویترز به نقل از منابعی آگاه خبر داد که استیو ویتکاف و کیت کلوگ فرستادگان ارشد رئیسجمهوری آمریکا (پنجشنبه) برای مذاکرات احتمالی مسکو-کییف درباره پایان جنگ به استانبول میروند. رویترز نوشته است در حالی که ترامپ بارها وعده پایان دادن به جنگ در اوکراین را داده، فرستادگان آمریکا تلاش خواهند کرد تا اقدامات متوقف شده ترامپ برای میانجیگری صلح در این درگیری را احیا کنند. یک مقام ارشد آمریکایی به رویترز گفت که مقامات این کشور امیدوارند، روسیه با آتشبس جامع ۳۰ روزه زمینی، هوایی، دریایی و زیرساختهای حیاتی موافقت کند.
تحریمهای اروپا علیه مسکو
اینکه پوتین و زلنسکی در استانبول مقابل یکدیگر خواهند نشست و با هم دیدار و گفتوگو میکنند، موضوعی است که در هالهای از ابهام قرار دارد اما آنچه در این راستا بیش از هر چیز باید مورد نظر قرار بگیرد این است که اروپا در آستانه نشست استانبول، لبه تیز تحریمها علیه روسیه را نشان داده است. خبرگزاری فرانسه (چهارشنبه) به نقل از دیپلماتها گزارش داد که نمایندگان دائم کشورهای عضو اتحادیه اروپا بر سر هفدهمین بسته تحریمها علیه روسیه به توافق رسیدهاند و پیشبینی میشود، هفدهمین بسته تحریمهای اتحادیه اروپا علیه مسکو در نشست وزرای امور خارجه در ۲۰ مه تصویب شود.
در این راستا ژان- نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه (چهارشنبه) و پس از تصویب بسته هفدهم تحریمها از سوی اتحادیه اروپا گفت که تاثیر تحریمها تاکنون ناکافی بوده و این بلوک باید با ایالات متحده همکاری کند؛ جایی که کنگره اقدامات فلجکنندهای را آماده کرده تا در صورتی که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا بخواهد فشار بر مسکو وارد کند، وارد عمل شود. بارو با اشاره به رئیسجمهور روسیه به شبکه خبری BFM TV گفت: «ما در حال تصویب بسته هفدهم تحریمها هستیم. باید فراتر برویم زیرا تحریمهای کنونی نتوانستهاند، ولادیمیر پوتین را از ادامه جنگ تجاوزکارانهاش بازدارند». او افزود: «پس باید آماده گسترش تحریمهای ویرانگری باشیم که بتواند اقتصاد روسیه را برای همیشه خفه کند». در بسته هفدهم حدود ۲۰۰ نفتکش متعلق به ناوگان سایه مورد تحریم قرار گرفتهاند. به گفته منابع دیپلماتیک، کشورها همچنان نیاز دارند تا درباره جزئیات با پارلمانهای خود مشورت کنند اما انتظار میرود که این بسته هفته آینده توسط وزرای خارجه اتحادیه اروپا تصویب و اجرایی شود.
همچنین امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه در مصاحبه با شبکه تی.اف۱ گفت: «قصد ما این است که در صورت امتناع مسکو از اجرای آتشبس در روزهای آینده تحریمهای جدیدی علیه روسیه اعمال کنیم». از سوی دیگر فردریش مرتس، صدراعظم آلمان در نشست خبری مشترک با نخستوزیر یونان گفت که پیشنهادهای آتشبس اوکراین پیامی قوی بوده است اما اگر روسیه این پیشنهاد را نپذیرد، ما درباره بسته هفدهم تحریمها در سطح اروپا با تمرکز بر بخش انرژی و خدمات مالی بحث خواهیم کرد و توپ در زمین روسیه است. به موازات این مواضع کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پی پیشنهاد رئیسجمهور روسیه برای آغاز مذکرات مستقیم صلح با اوکراین در استانبول، در اظهاراتی بیان کرد که روسیه تمایلی به صلح ندارد و صرفاً برای ادامه جنگ وقت میخرد. حالا باید دید با این مواضع کشورهای اروپایی، مذاکرات استانبول چه خروجی خواهد داشت!