روزشمار دهه فجر
در بیستمین روز بهمن سال ۱۳۵۷ درگیریهایی میان همافران و دانشجویان نیروی هوایی با افراد گارد جاویدان تهران در خیابانها به وقوع پیوست آن هم در شرایطی که همافران در روزهای قبل به دیدار رهبر انقلاب رفته بودند، همزمان مهندس مهدی بازرگان، سیاستها و وظایف دولت موقت را اعلام کرد و شاپور بختیار هم گفت که استعفای او امکانپذیر نیست.
ساعت ۲۰ همان روز تلویزیون ملی ایران تصاویری از دوران اقامت حضرت امام خمینی (ره) در پاریس پخش کرد. همزمان با پخش این تصاویر، همافران نیروی هوایی در پادگان فریاد اللهاکبر سر دادند. اقدامی که منجر به درگیری میان آنان و افسران و برخی کارکنان نیروی هوایی شد. دوباره یک جنگ خیابانی درگرفت، پای مردم محلی اطراف خوابگاه همافران هم به این درگیریها باز شد. آنها در کنار خوابگاه نیروی هوایی شعار میدادند و با آتش زدن لاستیکها خود را گرم میکردند؛ در ساعت سهونیم بعد از نیمه شب، مأموران حکومت نظامی با خودروهای نظامی از دور با شلیک هوایی درصدد متفرق کردن مردم بودند. همان شب ماموران حدود ۱۵۲ نفر از مخالفان را دستگیر و به محل استقرار حکومت نظامی در کلانتری تهران منتقل کردند. درگیریها تا صبح ادامه داشت و امام خمینی هم در پیامی به ارتش اخطار داد که هرچه زودتر لشکر گارد به مقر خود بازگردد و الا تصمیم آخر را خواهند گرفت.
در این روز همچنان میان مهدی بازرگان و شاپور بختیار، سخنانی از طریق رسانهها رد و بدل میشد. نخستوزیر دولت موقت از طریق رادیو و تلویزیون با مردم صحبت کرد. او به دولت بختیار و وعدههای او در زمان قبول مسئولیت از سوی محمدرضا شاه اشاره کرد و گفت: او با این قصد و داعیه روی کار آمد که آزادی پس گرفته شده از مطبوعات را مجدداً بازگرداند و حکومتهای نظامی شهرستانها را منحل و تعطیل کند. آزادی اجتماعات بدهد، باقیمانده زندانیان سیاسی را تصفیه کند، البته نه تصفیه به معنای استالینی بلکه به معنای انسانی و شاه را هم روانه خارج کند و وعدههای دیگر. قسمتهایی از این برنامهها انجام شد و بنده برای رعایت انصاف باید بگویم که دولتهای قبلی نکردند و نتوانستند یا نخواستند. ایشان شکایت و گله دارد که چرا از اعمال من تقدیر نمیکنید. بحث بر سر اینها نیست. اینها به جای خود محفوظ، آنچه مورد اشکال و ایراد و اختلاف است، ایراد قانونی بودن دولت ایشان و نشستن و گفتن ایشان سر جای همان غاصبان و دشمنان ملت و تمکین کامل نکردن به خواسته ملت و انقلاب است. بر اساس آنچه که از پیش اعلام شده بود، وظایف او از این قرار بود: احراز و انتقال قدرت، ارائه و اثبات حقانیت (همان رفراندوم)، احیا و اداره و اصلاح مملکت، انتخابات مجلس مؤسسان و ارجاع به آرای عمومی برای تدوین و تصویب قانون اساسی جدید، انتخابات مجلس شورای ملی و استعفا و تحویل کار به رئیسجمهور و دولت رسمی بعدی. مخالفان حکومت پهلوی و هواداران شاپور بختیار اما در این روز هم در خیابانها بودند و درگیریها میان دو گروه شکل گرفت که به مجروح شدن چند نفر انجامید. شاپور بختیار هم در گفتوگو با کیهان اینترنشنال درباره مذاکره با مهندس بازرگان سخن گفت و اعلام کرد که استفعای او مسالهای قابل طرح نیست: کانال مذاکره خیلی ساده است. ما خودمان با یکدیگر تماس دوستانه داشتیم. رابطه به وسیله دوستان هم داریم ولی با ایشان به طور رسمی از وقتی نخستوزیر شدند و به اصطلاح از آقای خمینی حکم گرفتهاند، تماس نداشتهایم. اگر آقای بازرگان میخواهند، وزرایی در کابینه من داشته باشند ما حرفی نداریم. اتفاقاً آدمهای باارزشی در اطراف ایشان هستند. اگر ایشان بخواهند راجع به انتخابات آینده قانون اساسی و اینگونه مسائل صحبت کنند، بنده آمادگی دارم ولی به عنوان اینکه بنده استعفا بدهم به نفع ایشان یا به نفع هر دولت دیگری، این مساله به نظر من در شرایط کنونی قابل طرح نیست.