رئیسجمهور “پزشکیان” در مجمع گفتوگوی تهران: “ترامپ” گفته است که ایران نباید سلاح هستهای داشته باشد. میتوانند بیایند و بر این امر نظارت کنند؛ ما قرار نیست سلاح هستهای تولید کنیم
گروه بینالملل: مجمع گفتوگوی تهران (یکشنبه) در مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه و با حضور ۲۰۰ هیات مشتمل بر مقامات ارشد ۵۳ کشور، وزرا و تصمیمسازان خلیجفارس و نمایندگان سازمان ملل برگزار شد. در ابتدای این مراسم یاد شهید حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه پیشین ایران گرامی داشته شد. رئیسجمهور پزشکیان در افتتاحیه این مجمع با بیان اینکه متاسفانه پیام سیاست خارجی دولت چهاردهم در خصوص تعامل با دنیا از طرف غرب شنیده نشد، گفت: من براساس نگاه اعتقادی خود باور دارم که همه انسانها با هم برابرند و ما نیازی به دعوا با یکدیگر نداریم. همه انسانها به تصریح قرآن کریم دارای کرامت هستند و ما اگر این را بپذیریم، جایی برای اختلاف و دعوا باقی نمیماند؛ کسانی که دعوا به راه میاندازند از روح شیطانی خود دنبالهروی میکنند. البته همین کسانی که تجاوز و تعدی میکنند نیز سعی میکنند به جنایات خود رنگ حق ببخشند چراکه میدانند، فطرت انسانها اعمال ناحق را برنمیتابد.
پزشکیان با اشاره به اینکه آن پیام با انشای محمدجواد ظریف تنظیم و از سوی وی منتشر شد تا به دنیا اعلام کنیم که ما به سوی همه دست دوستی و رفاق و وفاق دراز کردهایم، اظهار داشت: متاسفانه کشورهای زورگو به دنبال القای ذهنیتی از ایران در منطقه و جهان هستند که تامین کننده منافع آنهاست. آنها به دنبال این هستند تا بین ما و کشورهای منطقه اختلاف و دعوا ایجاد کنند.
رئیسجمهور درباره سخنان اخیر دونالد ترامپ در سفر به سه کشور عربی حاشیه خلیجفارس تصریح کرد: اینکه رئیسجمهور آمریکا به منطقه بیاید و ایران را عامل خطر معرفی کند، در راستای همین سیاست است، والا آیا ما خانههای مردم بیدفاع را بمباران میکنیم ما دانشمندان و علمای دیگر کشورها را ترور کرده و مردم عادی را زیر خروارها خاک مدفون میکنیم؟! آیا ما مدعی هستیم که سلاحهای قدرتمند داریم که قادر به نابودی زمین هستند؟ به گزارش ایسنا، وی در بخشی از سخنان خود اعلام کرد: میگویند ایران نباید سلاح هستهای داشته باشد. رهبر عزیز انقلاب فرمودند از نظر اسلامی نمیتوانیم سلاح هستهای داشته باشیم. خیلیها در ایران علاقه داشتند ایران به آن طرف برود ولی رهبر انقلاب فرمودند؛ به لحاظ شرعی چنین حقی نداریم و هیچ فردی نمیتواند در ایران چنین اقدامی انجام دهد زیرا مخالف باور و اعتقاد دینی ماست. باور دینی ما این است که چنین ابزاری هستی و زندگی را نابود میکند و وحشیانهترین کاری است که میتوان با کره زمین انجام داد. ما قصد تولید سلاح و بمب هستهای نداریم ولی آنها به کشورهای منطقه میگویند، ایران درحال ساخت هستهای است. ما قرار نیست سلاح هستهای تولید کنیم چون این فتوای رهبر انقلاب است. ترامپ گفته ایران نباید سلاح هستهای داشته باشد، میتوانند بیایند و بر این امر نظارت داشته باشند زیرا قرار نیست ما سلاح هستهای تولید کنیم. در چارچوب فتوای رهبر انقلاب من حق ساختن سلاح هستهای ندارم.
وی افزود: من به عنوان یک انسان هیچ زوری نمیپذیرم. هیچ آزادهای زیر بار زور نمیرود. ما دنبال صلح هستیم ولی از حق خود گذر نمیکنیم. آمریکا در منطقه تهدید به راه انداختن جنگ میکند و میگوید، سلاحهایی داریم که در ذهن هم نمیگنجد. این جنگ بیپایانی است که آمریکا به راه انداخته است. مدعی صلحطلبی است اما زمینه ایجاد جنگ را فراهم کرده است که نمیتواند به سادگی از آن خارج شود. هدف او از ایجاد جنگ غارت منابع این منطقه است.
عراقچی: به دیپلماسی پایبندیم
سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه کشورمان هم در سخنرانی خود در مجمع گفتوگوی تهران با تاکید بر اینکه ما خواهان توافقی عادلانه و متوازن هستیم، گفت: توافقی که در چارچوب معاهده NPT با احترام کامل به حقوق هستهای ایران شکل گرفته و به طور عینی رفع جامع تحریمها را تضمین نماید. جمهوری اسلامی ایران به دیپلماسی پایبند است و انتظار دارد تحریمهای ظالمانه و یکجانبهای که مستقیماً مردم ما را هدف قرار دادهاند بهطور واقعی و ملموس لغو شوند. ما معتقدیم چنین توافقی میتواند منافع طرفین را تأمین و به تحکیم صلح، امنیت و ثبات در منطقه کمک کند.
عراقچی خاطرنشان کرد: در همین راستا، ایران آمادگی دارد در صورت مشاهده اراده واقعی و رویکردی مستقل از سوی طرفهای اروپایی نیز فصل تازهای در روابط خود با اروپا آغاز کند. متأسفانه در سالهای گذشته، تمرکز بر اختلافات به جای نقاط مشترک، امکان بهرهبرداری از فرصتهای همکاری را محدود کرده است. با این حال اگر اروپا نیز اراده لازم برای اصلاح این روند را داشته باشد، ایران مانعی برای بازسازی اعتماد متقابل و گسترش روابط نمیبیند. اروپا میتواند با اتخاذ رویکردی مسئولانه و سازنده، نقشی مؤثر در فرآیند توسعه و ثبات منطقه ایفا کند.
رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: بحران غزه بار دیگر ثابت کرد که علاوه بر ناتوانی ارکان نظام بینالملل، سرنوشت منطقه نمیتواند و نباید در گرو تصمیمات و اراده نیروهای فرامنطقهای باقی بماند. آنچه امروز به عنوان واقعیت منطقه توسط آنها معرفی میشود، در اصل بازتاب روایتها و برداشتهای عمیقا برساخته، آن هم صرفا بر اساس منافع آنهاست که ضروری است از درون خود منطقه بازتعریف و اصلاح شوند.
وزیر خارجه همچنین گفت: برای نخستین بار پس از دههها، این فرصت تاریخی پدید آمده است که ابتکار عمل در تحولات منطقهای بهجای بازیگران بیرونی در دستان خود کشورهای منطقه قرار گیرد. ملتهای ما میتوانند با بازیابی حق تعیین سرنوشت و طراحی آیندهای مبتنی بر اراده جمعی خود، مسیر جدیدی برای توسعه، صلح و همکاری بگشایند. آیندهای که نه در اتاقهای فکر قدرتهای فرامنطقهای بلکه در پایتختهای منطقهای و بر اساس نیازها، ارزشها و واقعیتهای بومی شکل میگیرد.
خرازی: روابطمان با اروپا به حالت انجماد درآمده است
کمال خرازی، رئیس شورای روابط خارجی هم از دیگر سخنرانان مجمع گفتوگوی تهران بود. او با اشاره به روابط ایران و اروپا اعلام کرد: اروپا ظرفیتهای فراوانی در حوزه مالی، صنعتی و فناوری دارد و میتواند یک مجموعه مستقل تأثیرگذار باشد اما متأسفانه امروز روابط ما با اروپا به دلیل پیروی آنها از آمریکا و نفوذ رژیم صهیونیستی به حالت انجماد درآمده است. وی در ادامه تاکید کرد که انجماد در روابط با اروپا به این معنا نیست که نباید برای بهبود آن مسیرهای جدیدی بیابیم و تلاش کنیم.
وزیر خارجه عمان: متعهد به پیمودن مسیر گفتوگو هستیم
بدر بن حمد بوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان هم در سخنرانی خود در این مجمع گفت: آنچه در چند ماه اخیر به من امید و خوشبینی میدهد، نشانههایی از شکلگیری رویکردی جدید در واشنگتن است. به نظر من بر اساس مشاهداتم از برخی تحولات اخیر، ایالاتمتحده شاید درحال توسعه رویکردی واقعبینانهتر و انعطافپذیرتر در مورد اینکه چه کسی میتواند به عنوان شریکی مناسب برای گفتوگو مورد اعتماد باشد، قرار دارد؛ مایلم تأکید کنم که سلطنت عمان با جدیت به پیمودن مسیر دشوار گفتوگو متعهد است، گفتوگویی که حتی کسانی که ممکن است با آنها اختلافات عمیقی داشته باشیم را مستثنا نمیکند.
روانچی: صحبتی در مورد کنسرسیوم هستهای نکردهایم
در حاشیه مجمع گفتوگوی تهران مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزیر خارجه کشورمان در جمع خبرنگاران گفت: ما (ایران) در مورد کنسرسیوم هستهای صحبتی نکردهایم ولی ایدههایی در ارتباط با آن طرح شده است. به گزارش ایسنا، وی گفت که اگر کار به جلو برود و این موضوع به صورت جدی مطرح شود ممکن است آن را بررسی و نظر خود را بیان کنیم.
رودنکو: نظم قدیم جهانی در حال فروپاشی است
آندری رودنکو، معاون وزیر خارجه روسیه هم در مجمع گفتوگوهای تهران تصریح کرد که زمان کنونی، زمانهای تاریخی است؛ چراکه نظم جهانی قدیمی درحال فروپاشی است و نظم جهانی تازهای درحال شکلگیری است. قدرتهای قدیمی در حال از دست دادن قدرت خود هستند. این روندی تاریخی است و متوقف نخواهد شد. در شرایط حساسی قرار داریم اما به طور کلی، چشمانداز این روند بسیار امیدبخش است.
بارزانی: اقلیم کردستان برای ایران تهدید نیست
همچنین نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق هم در سخنرانی خود در این مجمع گفت: شاهد آن هستیم که در حوزه امنیتی نیز درحال پیشرفت هستیم. اقلیم کردستان عراق هرگز تهدیدی علیه ایران نخواهد بود و مکانیسمی را بین تهران، اربیل و بغداد تعریف کردیم که اجازه نخواهیم داد، اقلیم کردستان عراق یک خطر برای همسایگانمان به خصوص ایران محسوب شود.
حاجیاف: روابط تهران – باکو وارد مرحله جدید شده است
حکمت حاجیاف، دستیار رئیسجمهور آذربایجان هم در سخنان خود در مجمع گفتوگوی تهران اظهار کرد: پس از سفر بسیار موفقیتآمیز رئیسجمهور پزشکیان به آذربایجان، روابط تهران و باکو وارد مرحله تازهای شده است. وی گفت که درحال همکاری روی چندین پروژه مثبت و سازنده با ایران هستیم و با بینش راهبردی به روابط خودمان با ایران نگاه میکنیم. با توجه به سیاست همسایگی ایران و رئیسجمهور پزشکیان، روابط دو کشور به مراحلی تازه خواهد رسید.
امیرخان متقی: رساندن آب وظیفه شرعی ماست
امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه افغانستان هم که یکی از میهمانان مجمع گفتوگوی تهران بود با اشاره به حقابه ایران گفت: از وضعیت خشکسالی در سیستان و بلوچستان ناراحت هستیم و متاسفانه ما این وضعیت را در ولایات نیمروز و هلمند نیز شاهد هستیم. این وظیفه شرعی ما به عنوان یک مسلمان است تا به مسلمانی که از تشنگی رنج میبرد، کمک کنیم و مردم ایران شکی نداشته باشند که ما نیت بدی نداریم و وظیفه شرعی خود ما میدانیم که به مردم تشنه آب برسانیم.
در حاشیه
همچنین در حاشیه مجمع گفتوگوی تهران نشست سهجانبه سیدعباس عراقچی، بدر البوسعیدی و محمد بن عبدالرحمن آل ثانی وزیران خارجه ایران، عمان و قطر برگزار شد.
به موازات این دیدار، برخی از مهمانان شرکتکننده در این اجلاس از جمله مهرالدین سراجالدین وزیر خارجه تاجیکستان، بدرالدین البوسعیدی وزیر خارجه عمان، امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه حکومت افغانستان، نچیروان بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق و محمدبن عبدالرحمن آل ثانی وزیر خارجه قطر با مسعود پزشکیان رئیس جمهور کشورمان دیدار و گفتوگو کردند.
مجمع گفتوگوی تهران به مدت دو روز (یکشنبه و دوشنبه) با ۴۰ پنل تخصصی، پخش زنده جلسات و پوشش ۵۰ رسانه خارجی برگزار میشود و نقش ایران را به عنوان کنشگری مسئول و پیشرو در دیپلماسی منطقهای و جهانی برجسته کرده و فضایی برای اجماع و تبیین نظم نوین منطقهای ایجاد میکند. آرمن گریگوریان دبیر شورای عالی امنیت ملی ارمنستان ، عادل عبداالمهدی نخستوزیر پیشین عراق و سراجالدین مهرالدین وزیر خارجه تاجیکستان ازجمله مقامات حاضر در روز نخست این رویداد منطقهای بودند. در این رویداد «محمدجواد ظریف»، «یحیی رحیمصفوی»، «محمدجواد لاریجانی»، «مهدی سنایی» و تعدادی از نمایندگان مجلس و مدیران و مقامات ارشد وزارت خارجه حضور دارند.