توسط : فرشاد گلزاری، گروه بین الملل
با گذشت حدود ۲۴ ساعت از پاسخ ایران به اسرائیل، نمایندگان کشورهای مختلف در نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل که عصر یک‌شنبه به وقت محلی با هدف بررسی پاسخ تلافی‌جویانه ایران به حمله اسرائیل به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در دمشق انجام شد، در اظهاراتشان از تشدید تنش‌ها در منطقه ابراز نگرانی کردند و خواستار خویشتن‌داری همه طرف‌ها شدند.
این نشست که با عنوان «وضعیت خاورمیانه» برگزار شد به نوعی به دنبال آن بود که نمایشی از مظلوم‌نمایی برای اسرائیل را ترتیب دهد؛ چراکه هنوز هم بسیاری از رسانه‌ها، محافل نخبگانی نظامی- امنیتی و حتی تحلیلگران سیاسی در سراسر جهان به این موضوع اشاره می‌کنند که پاسخ ایران به اسرائیل بسیاری از گفتمان‌های سیاسی- امنیتی منطقه را دستخوش تغییر قرار داده و از این پس تل‌آویو با چالش‌های بسیار زیادی روبه‌رو خواهد بود.
در جلسه شورای امنیت امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل در سخنانی در نشست شورای امنیت گفت که عملیات جمهوری اسلامی ایران کاملاً در راستای اعمال حق ذاتی ما برای دفاع از خود که ذیل ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد ذکر و توسط حقوق بین‌الملل به رسمیت شناخته شده است، انجام شد. پاسخ ما لازم و متناسب بود. این اقدام همچنین به صورت دقیق و تنها اهداف نظامی را مورد اصابت قرار داد تا احتمال تشدید تنش به حداقل برسد و از آسیب غیرنظامیان جلوگیری شود. متاسفانه در این سالن، برخی از اعضای شورای امنیت ازجمله ایالات‌متحده، بریتانیا و فرانسه، یک بار دیگر تصمیم گرفتند که چشم خود را روی واقعیت ببندند و از علل ریشه‌ای که منتهی به وضعیت فعلی شده، چشم‌پوشی کنند. این سه کشور ضمن اتخاذ رفتاری ریاکارانه بدون در نظر گرفتن قصور و کوتاهی خود در اجرای تعهدات بین‌المللی‌شان در قبال صلح و امنیت در منطقه به دروغ ایران را سرزنش و متهم کردند. این سه کشور تلاش ناموفقی برای استفاده از دروغ، وارونه‌سازی، انتشار اطلاعات نادرست و استفاده از بازی مخرب تقصیر و سرزنش کردند. در تمام این مدت، آنها تعمداً حق ذاتی ایران برای پاسخ به نقض یک اصل اساسی حقوق بین‌الملل را نادیده گرفتند که آن مصونیت نمایندگان و اماکن دیپلماتیک از تعرض بود. علاوه بر این، این کشورها دلایل ریشه‌ای وضعیت کنونی منطقه را نادیده گرفتند. اکنون بیش از ۶ ماه است که این کشورها، به‌ویژه ایالات‌متحده، رژیم اسرائیل را از هر گونه مسئولیت‌پذیری در قبال قتل‌عام غزه مصون می‌دارند. این کشورها درحالی که حق ذاتی ایران برای دفاع از خود در برابر حملات نظامی رژیم اسرائیل علیه اماکن دیپلماتیک ما را مردود می‌شمارند با بی‌شرمی تمام کشتار و نسل‌کشی رژیم صهیونیستی علیه مردم بی‌دفاع غزه را به بهانه دفاع از خود توجیه و لاپوشانی کرده‌اند. این کشورها تلاش مذبوحانه‌ای برای توجیه و سرپوش گذاشتن بر جنایات رژیم اسرائیل علیه مردم فلسطین با تفسیرهای خودسرانه و گمراه‌کننده از دفاع از خود داشتند.
سفیر ایران در سازمان ملل در بخشی از سخنان خود به این موضوع اشاره کرد که در پی حمله تروریستی و نظامی ناجوانمردانه رژیم اسرائیل علیه اماکن دیپلماتیک ما در دمشق، پایتخت جمهوری عربی سوریه، جمهوری اسلامی ایران، شورای امنیت و دبیرکل سازمان ملل متحد را از این اقدام نادرست بین‌المللی و حق ذاتی خود براساس حقوق بین‌الملل برای پاسخگویی به چنین حملات نظامی تروریستی، مطلع کرد. همچنین وزیر امور خارجه کشورمان در گفت‌وگوی تلفنی با دبیرکل سازمان ملل متحد ضمن بررسی وضعیت موجود، خواستار اقدام مقتضی و محکومیت شدید جامعه جهانی علیه این جنایت هولناک شد. ما از شورای امنیت خواستیم که این اقدام جنایتکارانه و تروریستی ناروا را به شدت محکوم کند و اقدامات قاطع و مناسب برای محاکمه سریع عاملان و جلوگیری از تکرار چنین جنایات وحشتناکی علیه اماکن دیپلماتیک هر کشور عضو اتخاذ کند. متاسفانه، شورای امنیت در انجام وظیفه خود برای حفظ صلح و امنیت بین‌المللی شکست خورده است.
او به این نکته اشاره کرد که فقدان پاسخگویی و انفعال شورا در قبال نسل‌کشی و جنایات جنگی رژیم اسرائیل علیه مردم فلسطین، تنها این رژیم را وقیح‌تر کرده تا به نقض‌های خود ادامه دهد. ایالات‌متحده و متحدانش بیش از ۶ ماه است که مانع شورای امنیت شده‌اند و از رژیم اسرائیل در برابر مسئولیت قتل‌عام غزه محافظت می‌کنند. آنها نه تنها از محکوم کردن رژیم اسرائیل به خاطر این جنایات اجتناب می‌کنند بلکه فعالانه سعی می‌کنند آنها را لاپوشانی کنند. تنها اولویت آنها حمایت و دفاع از رژیم اسرائیل بدون توجه به عواقب و به هر قیمتی است. به‌رغم فشارهای بین‌المللی و قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل که جملگی خواستار آتش‌بس می‌شوند، رژیم اسرائیل از این قطعنامه‌ها سرپیچی کرده است. این رژیم در عوض، تمرکز خود را بر ارتکاب جنایات وحشیانه‌تر نهاده و هیچ توجهی به تعهدات حقوقی بین‌المللی ندارد.
آنچه در سخنان نماینده دائم ایران نزد سازمان ملل از حیث حقوقی بسیار مهم قلمداد شد، اشاره به موقع وی به پذیرش مسئولیت خرابکاری و ترورهای اخیر توسط اسرائیل در کشورمان بود. ایروانی در این خصوص گفت که این رژیم قانون‌گریز، جنایات فجیع زیادی را علیه مردم ما مرتکب شده است. رژیم اسرائیل به صورت وقیحانه و آشکارا مسئولیت خود را در قبال عملیات تروریستی علیه مقامات، دانشمندان و غیرنظامیان ایرانی و خرابکاری علیه زیرساخت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ما در سال‌های اخیر پذیرفته است. رژیم اسرائیل حتی تهدیدهای صریح به استفاده از سلاح هسته‌ای علیه یک کشور مستقل عضو سازمان ملل متحد کرد. این رژیم تروریستی مسئول تمامی اعمال جنایتکارانه و تروریستی علیه ایران است و باید عواقب آن را متحمل شود. جمهوری اسلامی ایران بارها و بارها نسبت به عواقب فعالیت‌های مخرب رژیم بر صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی هشدار داده است. ایران حداکثر خویشتن‌داری را اعمال کرده است. اکنون زمان آن فرا رسیده است که رژیم اشغالگر مسئولیت کامل عواقب خود را بر عهده بگیرد. این رژیم نمی‌تواند از پاسخگویی فرار کند.
در راستای مواضع اتخاذ شده از سوی ایران، واسیلی نبنزیا سفیر و نماینده روسیه در سازمان ملل نیز در نشست اضطراری شورای امنیت صراحتاً گفت که دبیرکل سازمان ملل، حمله ایران را بلافاصله محکوم کرد اما در مورد حمله اسرائیل به کنسولگری ایران چنین واکنشی نداشت و این رویکرد درست نیست. وی افزود که ما در نشست شورای امنیت هشدار دادیم که اقدام اسرائیل باید صراحتاً محکوم شود اما به آن توجهی نشد. ما پیشنهاد پیش‌نویس برای یک بیانیه دادیم اما آمریکا، انگلیس و فرانسه از پذیرش اصول قوانین بین‌المللی خودداری کردند و آن را نپذیرفتند. او تصریح کرد که کشورهای غربی ازجمله فرانسه، انگلیس و آمریکا از حمایت از بیانیه‌ای در محکومیت حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در اول آوریل خودداری کردند و اکنون ایران را محکوم می‌کنند و این «ریاکاری آنها را» نشان می‌دهد. معاون نماینده چین در سازمان ملل هم در نشست مذکور اعلام کرد که نمایندگی ایران در سوریه هدف قرار گرفت و موجب تلفات زیادی برای ایران شد و این اقدام نقض منشور سازمان ملل همچنین نقض حاکمیت سوریه بود اما اقدام ایران تلافی‌جویانه بوده و پایان یافته است.
معاون نمایندگی الجزایر در سازمان ملل نیز در نشست شورای امنیت اذعان کرد که اقدام اسرائیل در حمله به کنسولگری ایران خودسرانه بود و اسرائیل کاری کرد که اوضاع منطقه به اینجا برسد اما نسبت به سیاست دوگانه آمریکا هم هشدار می‌دهیم. سیاست‌ها باید برای همه یکسان باشد؛ چراکه نمی‌شود اول به خاک یک کشور حمله شود و با آرامش برخورد کنیم و وقتی پاسخ دادند، نوع دیگر رفتار کنیم. قصی‌الضحاک، سفیر و نماینده سوریه در سازمان ملل که در این نشست حضور داشت، گفت کاری که ایران انجام داد، اعمال صحیح حق دفاع از خود بود.
در این راستا رابرت وود، معاون نمایندگی آمریکا در سازمان ملل اگرچه اعلام کرد که ایالات‌متحده به دنبال تشدید تنش نیست اما مجدداً با حمایت از اسرائیل اظهار کرد که سازمان ملل موظف است اقدامات ایران را بی‌پاسخ نگذارد و در این راستا، آمریکا اقدامات بیشتری را برای پاسخگو کردن ایران در سازمان ملل بررسی خواهد کرد. علاوه بر معاون نماینده آمریکا، معاونین نمایندگی فرانسه و انگلیس در سازمان ملل متحد هم با تکرار مواضع خود به دفاع از اسرائیل پرداختند. گیلعاد اردان، سفیر و نماینده اسرائیل در سازمان ملل هم مانند گذشته سعی کرد با مظلوم‌نمایی و تحریک جامعه ملل، ایران را مورد هجمه قرار دهد؛ تا جایی که وی با نمایش تصویری از آسمان بیت‌المقدس که ساعت‌ها قبل، همه دنیا آن را دیده بودند به دنبال تغییر جو نشست بود که میسر نشد.
