Page 8 - 02-05-1403-1746 Sazandegi
P. 8
بررسی رویدادهای تاریخیحافظه سال هفتم شماره 1746 08
سهشنبه 2مرداد 1403
توزیع :نشر گستر امروز61933000 : سازندگی :روزنام هسیاسیواجتماعی صاحبامتیاز:حزبکارگزارانسازندگیایران مدیرمسئول:سیدافضلموسوی سردبیر:اکبرمنتجبی عکس :رضا معطریان مدیرهنری :رضا دول تزاده
زیرنظرشورایسیاستگذاری:سیدحسینمرعشی(رئیس) ،محمدعطریانفر،محمدقوچانی،علیهاشمی،سیدعلیرضاسیاس یراد،امیراقتناعی
ویراستار :سعیده آرینفر حروفچین :مجتبی دیدگر نشانی :تهران ،پاسداران ،نگارستان پنجم ،پلاک ، 8تلفن 22841262 :چاپ :امید نشر ایرانیان88537168 -9 :
نهاد فرار از توده کارنامه :خاطرات هاشمی 1380
واژههایی که خریدار ندارد در سالروز درگذشت احمد شاملو به این پرداختهایم که او چرا از حزب توده جدا شد
درباره فرهنگستان زبان و ادب فارسی توضیح بیشــتر نیز فقط به انتشار برخی از را نوشــت که مرداد 97برای نخستین بار
اشعارش در نشریات چپ اشاره کرده بود منتشر شــد .تصویر دستنوشته این نامه
نخستین فرهنگستان ایران با دستور رضاشاه در کمتر و با نام بردن از شــعر «چیــن زیر چکمه در سایت موسسه مطالعات و پژوهشهای نیره خادمی
از یک ماه پس از دستور رضاشاه در خرداد 1314تشکیل سرخ» بر علیه آنها در روزنامه نسیم شمال سیاســی موجــود اســت« .در روزنامــه
شد و دومین فرهنگســتان چهارده پس از تعطیلی این هرگونه اتهامی در این باره رد کرده بود .اما فو قالذکر اینجانب فقط و فقط مســئول روزنامهنگار
فرهنگستان در مرداد 1347تشکیل شد اما آن هم پس نکته جالب ماجرا طبق گفتههای شاملو، صفحه سوم آن که مطالبی در زمینه فولکور افراطدراختلاف 047
عز تالله انتظامی هم یکی از نفراتی بود که چاپ میکرد بود‌هام و غیر از آن تنها یکبار احمد شــاملو از همان کودکی به آلمان
از انقلاب با ادغام در ۱۱مرکز و سازمان تحقیقاتی دیگر ب ه عنوان هنرپیشــه متمایل به حزب توده، مقال های نوشت هام که آن هم دارای امضاست علاقه داشــت و شــاید این تنهــا یکی از ادامه چهارشنبه 26اردیبهشت
به موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی تغییر نام داد تا گرفتار زندا ن قصر شده و با او همبند بود. و مطلب روشن است .با این وجود چنانچه نقاط اشــتراک او با امیرهوشنگ ابتهاج شکایت مردم کمیجان اراک
مرداد ســال 1369که فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در واقع پرســش و پاس خهایی که میان امر میفرمایید به هر ترتیب حاضر به انزجار بود .او تحت تاثیر این علاقه در نوجوانی، در قرارداد ســالت ،قرار شــد کــه فقط یک
معروف به فرهنگســتان سوم تاسیس شد؛ مجموع های شاملو و ساواک شکل گرفت به دلیل قصد از حزب توده هســتم» و یــک روز بعد در سال سوم دبیرســتان را رها کرد و با تغییر موشــک بماند و 9عــدد دیگر خنثی شــود که
که حالا ســابق های 99ساله در ایران دارد .دلیل تشکیل استخدامش در وزارت کشاورزی بود که با نامه دیگری این حزب را جاســوس بیگانه رویکرد به دبیرستان صنعتی رفت تا دوباره دفاع ممکن باشد و اکنون که آمریکا میخواهد،
این فرهنگستان در دوره قاجار ،گسترش ارتباط ایران با توجه به ســابقههای زندان انجام شد و بعد نوابعوادمیلمعخیرافنیتوورسسـوـقمًًاداکدنانریهاگریارن بیهاپزرآتنگاراه دبیرســتان را از نو شروع کند و این علاقه طرح دفاع موشــکی را بــرخلاف رضایت اروپا
کشــورهای اروپایی و نگرانی از ورود واژگان فرانسوی از این ماجراها البته فشــارها نسبت به او برای او ب یدردســر هم نبــود و حتی اتهام و روســیه و چین اجرا کند ،روســیه ممکن است
ســپس انگلیسی به دســتور زبان فارسی بود و از همان ک مرنگتر شد .سال 1345در اعلام کرد. وضع موشکها را به وضع سابق برگرداند .از من
زمان ســاخت معادل برای واژههای فرنگی در دســتور جریان افتتــاح کاخ جوانان از منظور او فردی چــون مرتضی کیوان، جاسوسی به همراه داشت. خواست ،برای حل مشکل وضع حقوقی دریای
کار افــراد و گروههــای مختلــف و انجمــن ادبیقرار سایه ،شاملو و کسرایی دعوت روزنامهنگار و فعال سیاســی بود که بعد از شــاملو وقتی هنوز در دهه دوم زندگی خزر و پیوستن قزاقستان به دالان شمال و جنوب
گرفت .حسن حبیبی نخستین رئیس این فرهنگستان که شــد اما ماجرا مورد سوال شاه کودتای 28مرداد به اتهام خیانت دستگیر و تقویت ارتباطات و حم لونقل کمک کنم.
همزمان معاون اول رئیسجمهور(هاشم یرفسنجانی) قرار گرفت .او با اشاره به سابقه شــد در مهر 1333تیرباران شد و شاملو وخاودحتبومادً،ا ًلهتأممرالهاپدترسدیاستسگییراوشادز آقــای [بهــرام] قاســمی ،ســفیر جدید در
هم بود در بخشی از مقدم های که بر چاپ چهارم دستور این افراد در حزب توده ،خطاب سالها غم او را در سینه داشت و حتی برای همان دوران شکل گرفته بود و ایتالیا ،برای خداحافظی و مشــورت آمد و گفت،
خط این مجموعه نوشت نسبت به پیگیری دستگاههای به نیکپ ی نوشــت و با ارجاع او شعری هم سرود« .به ياد آر /عموهايت در طول زندگی چــه آن زمانی میخواهد بــرای همکاری دو کشــور در صنایع
دولتی دارای انتشــارات به‌ویژه نظــارت کامل وزارت گزارش به ســاواک درخواست که روزنامهنگاری میکرد ،یا در کوچــک اقــدام کند.گفتم ،فکر خوبی اســت و
آموز شوپرورش بــرای از بین بــردن ناهماهنگیهای بررســی موضوع را مطرح کرد: را میگویم/از مرتضی سخن میگويم». دورهمیهای دوســتانه حاضر نخســ توزیر ایتالیــا هم در ملاقات مــن ،این را
به وجود آمده در دســتور زبان تاکیــد کرد .البته پس از «از چه نظر استفاده از این افراد او در پاسخ مکتوب به یکی از 39سوال میشد هیچگاه از سیاست دور مطرح کرد .خوب اســت ،صنایــع کوچک قابل
او غلامعلــی حدادعادل مدیریت این فرهنگســتان را را سالم دانست هاند و عیبی در این کتابچه مشــخصات و بیوگرافی مربوط به نشــد .اگرچــه در جایی گفته دسترسی را در ایتالیا شناسایی کند .گفت ،انتخاب
بر عهــده گرفت؛ مدیریتی که هیــچگاه خالی از انتقاد کار ندید‌هاند؟» حدود یک سال ســاواک که بهمن 1338انجام شد ،گفته بود که هرگز حاضر نیســت در راست میانه در ایتالیا از جهتی بهنفع ایران است و
نبود؛ انتقاداتی که بیشــتر نســبت بــه واژهایی ابداعی بعد ،نصیری ،ریاست ساواک اســت« :از اینکه متهم به عضویت حزب مسائل سیاسی که با کار هنری از جهت دیگر که با آمریکا نزدیک میشــوند ،به
این فرهنگســتان بــرای واژههای غیرفارســی مطرح در گزارشــی خطاب به ریاست توده هســتم ،احســاس آدمی را دارم که تا من منافات دارد ،ابراز عقیده و ضرر است .از اوضاع سیاسی کشور و اختلافات
میشد .برگ به جای چیپس ،خمیراک به جای پاستا، دفتر مخصوص شاهنشــاهی گلــو در لجنــزاری فرورفته باشــد» و در سلیق های کند اما همیشه بازتاب
بهابازار به جاب بورس ،بافه به جای کابل ،برشــتهکن مشاهده فعالیت سیاسی مضره سیاســت و اجتماع در اشعار و نزاعها هم ابراز نگرانی کرد.
به جای توســتر ،تردک به جای کراکر چتر بال به جای از سوی شــاملو ،کســرایی و او حضور داشــت و حتی وقتی عصر جمعــی از مردم کمیجــان اراک آمدند
پاراگلایدر ،پایوران به جای کادر ،پخش همراه به جای ابتهاج را رد کرد و شــرکت آنها شــعرهای لانگســتن هیوز را و از تعویض امام جمعهشــان شــکایت داشتند؛
واکمن ،آبشویه به جای فلش تانک و ابرستاره به جای در جلسات ادبی کاخ جوانان را با آن صدای خســته و محزون مرید آقای [سیدمحمدباقر] شماعی ،امامجمعه
سوپراســتار و بادپر به جای گلایــدر ازجمله واژههای «مبین علاقه آنان به همکاری با دکلمــه م یکرد انــگار انقلابی ســاب قاند .اخــوی محمــد[ ،معــاون اجرایی
پیشنهادی بح ثبرانگیز این مجموعه بود که سال 1392 دستگاههای دولتی» دانست و حتی اعلام در او در جو شوخــروش بود. رئیسجمهــور] آمــد و گفت که آقــای خاتمی،
ســروصدای زیادی به راه انداخت و دســتاویز شوخی کرد« :شعرای یاد شــده از طرف ساواک در واقــع کار روزنامهنــگاری [رئیسجمهــور] ،از اظهــارات آقــای [علی]
و انتقاد در شــبکههای اجتماعی و رســانهها شد .در راهنمایی و هدایــت گردید‌هاند که در آینده بدنرایاییاوسیدارسوـاـقــتعبوددریمثًچا ً‌هلاویقتبهی در ســال شــمخانیکه گفته مدیریت کشور ضعیف است،
هر صورت هر بار که فرهنگســتان زبان و ادب فارسی از طریق اشــعار خود علیه افکار گذشــته 1329هفتهنامه روزنه را روانه پیشــخوان
برای جایگزینی واژهها خیز برداشته است مورد استقبال خویش ،تبلیــغ و برنام ههای انقلابی اخیر مطبوعات کرد مورد سوءظن جان بداری ناراحت شده است.
مردم قرار نگرفته و حتــی بازخورد منفی دریافت کرده از چپ و حــزب توده قرار گرفت و چندی اسامی نامزدان تایید شده شورای نگهبان برای
است .البته حدادعادل ،رئیس این مجموعه معتقد است مملکت را به طور مستدل تایید نمایند». بعــد صاحب‌امتیــاز مجلــه آن را تعطیل ریاستجمهوری اعلام شد :آقایان [سیدمحمد]
این واژگان ابداعی مشــکلی ندارد و مــردم به برخی از شاملو ،شــاعر آزاد یخواهی بود که به کرد .اما شــاملو طبق آنچه آیدا سرکیسیان خاتمــی[ ،محســن] رضایی[ ،احمــد] توکلی،
کلمات عادت کرد‌هاند و ترک عادت هم ســخت است. هر حال پیش از انقلاب ســابقه همکاری در سایت رســمی او منتشر کرده ،در سال [علی] فلاحیــان[ ،عبدالله] جاســبی[ ،علی]
«عیبهایی که باعث میشــود یــک کلمه رواج نیابد، بــا حــزب تــوده را هرچند کوتاه داشــت 1332عضو حزب توده شــد و تنها دو ماه شــمخانی[ ،مصطفی] هاشــمیطبا[ ،منصور]
مشخص است :یا طولانی است یا از نظر آوایی مشکل و پــس از انــقلاب هــم به خاطــر برخی در آن دوام آورد .وقتــی پــس از ماجرای رضوی[ ،محمود] کاشانی[ ،حسن] غفوریفرد
داردیامعنارانم یرساند.اگربهجای«کپسول»بگوییم دیدگاههایــش مورد انتقاد بود .او در کتاب کودتای 28مرداد دســتگیر شد و در زندان
چصهداعویبسییمادازریدا؟دکملمیهشنسوایممان؛هقرباًااًیل بنهروجزاهای «اســتوانک» ترانههای کوچــک غربت با ترانه «دهانت یکــی از ماندگارترین آثــارش ،یعنی مرگ و [شها بالدین] صدر.
بهخصوص در را میبویند» مــورد حمله برخی انقلابیون نازلی را سرود و ســال 1333وقتی مورد مساله بســتن تعدادی از کافینتها در تهران،
آن میگفتند سیستم اما این کلمه امروز جا افتاده است. رفتار همبندهایش از حــزب توده را دید از
قرار گرفت. آن دلزده شــد و نامه نفــرت از این حزب سروصدای زیادی در رسانههای خارجی دارد.
استفاده و کاربرد واژگان مصوب یک عادت است». پن جشنبه 27اردیبهشت
مشاجره نمایندگان با قوه قضائیه
امروز باران خوبی داشتیم .متاسفانه هواپیمای
حامل [آقای رحمان دادمان] ،وزیر راه و [ترابری]
و دو معاون او و 6نماینده استان گلستان در مجلس
و جمعی دیگر که عازم گرگان بودند ،از صبح زود
ناپدید شده و تا شب خبر درستی از آن نیست .فقط
نزدیک فرودگاه ســاری ،پیامی فرستاده که وضع
هوا بد اســت و ناچارند یا فرود اضطراری کنند یا
مراجعت نمایند و بالاخره آخر شب ،وزارت کشور
اعلام کرده که هواپیما بین کاشمر و نیشابور سقوط
کرده اســت .پریروز در ترکیه هم هواپیمایی با 37
سرنشــین از نیروهای گروه ضربت نظامی ترکیه،
سقوط کرد و همه کشته شدند.
در رســانهها ،مشــاجره نماینــدگان مجلس
[ششــم] با قوه قضائیه ،انعکاس وســیعی دارد.
آقای [عباســعلی] علیزاده ،رئیس دادگســتری
تهــران ،در یک ســخنرانی گفته اســت ،بعضی
نمایندگانگر گانددرلباسمیش؛دیروزنمایندگان
هم با اهانت متقابل ،خواستار عذرخواهی و نیز در
نام هایبهآقای[سیدمحمودهاشمی]شاهرودی،
باوودهشودنمتدقاوبًاا ًول قضائیه] ،خواستار عزل [رئیس قوه
شد که صحبت او اهانت امروز منکر
از اهانتهای صریح نمایندگان شکوه کرده است.
