Page 6 - 10-06-1403-1776 Sazandegi
P. 6
تحلیل تحولات اقتصادیتوسعه سال هفتم شماره 1776 06
شنبه 10شهریور1403
300 7 67 دیدگاه :تحلیل اقتصادی
هزار نفر تومان
درصد ظلم به تولید
در صف وام ازدواج حباب درهم
افزایش مبادلات خرد ناترازی انرژی بر صنایع فولاد کشور چه اثری م یگذارد؟
عبدالناصــر همتی ،وزیر امور اقتصــادی و دارایی :با توجه به تتر در این هفته طبق معمول بیشــتر از سایر اقلام بازار
صف ۳۰۰هزار نفری وام ازدواج و محدودیت منابع بانکهای در هفته اخیر میانگین ارزش معاملات خرد ســهام رشد کرد. ارز نوســان کرد ،بازدهی آن بیشــتر از دلار و درهم بود عطا ضمیری
کشور پیشــنهاد دادم در مورد طرح امکان تامین لوازمخانگی بازار سهام در این هفته با رشد ارزش معاملات خرد سهام مواجه و با رشــد هفتگی ۶برابری نسبت به دلار از ماتریکس
مورد نیاز زوجهای جــوان را هم ،در کنار پرداخت وام نقدی، بــودومیانگینارزشمعاملات خــرد 7درصدافزایش یافت. خارج شــد .دلار و درهم امارات در هفته جاری نوسان فعال صنعت فولاد
بررسیلازمشودکهکمکخوبیهمبهرونقتولیدم یکند.وام میانگین ارزش معاملات خرد بورس در هفته اخیر 2هزار و 326 محدودی داشــت و بیشتر درجا زدند ،درهم امارات در
ازدواجامسالبدونتوجهبهمیزانافزایشمنابعقر ضالحسنه میلیارد تومان بود که نسبت به رقم 2هزار و 172میلیاردی هفته این هفته افزایــش ۸۰تومانی را ثبت کرد و حباب آن از دکتر مســعود پزشــکیان پــس از دور اول انتخابات
اتفاقات با داشتهاست.بهنظرم یرسد درصدی پمیثبشتیین،کهراشخدیرًًا7 محدوده منفی ۲۵تومان به به محدوده ۶۷تومان رسید. ریاســتجمهوری ،۱۴۰۳بیانیــه اقتصادی خــود را در
بانکها با 2برابر شدن به ۳۰۰میلیون افزایش یافته است. بازارها به آرامش رسیدهاند. رخ داده، راســتای اطلا عرســانی به صاحبان صنایع ،کارآفرینان و
کســ بوکارهای کوچک ارائه کردند .این بیانیه همچون
نقشه راه بنزین میثاقنام های با فعالان اقتصادی کشور ،امید به آینده بهتر
گزینههای پی شروی دولت چهاردهم برای اصلاح قیمت بنزین چیست؟ را در عرصه اقتصادی و صنعتی کشور را نوید م یدهد.
پس از جلسات ستاد با انجمنهای صنعتی و کارآفر ینی
وقتی درباره نسبت قیمت انرژی به قیمت سایر کالاها و خدمات درصد در سال افزایش یافته است .یعنی مصرف بنزین در کمتر از پنج سعید خوشبین و اتاق بازرگانی ،باعث شد بخش قابل توجهی از فعالان
صحبت میشــود ،منظور این است که کم شدن این نسبت ،به معنی سال 2برابر میشود و اگر اکنون 120میلیون لیتر در روز بنزین مصرف عرصــه صنعت ،معــدن و تجارت اقدام به مشــارکت در
ارزانتر شــدن انرژی و در نتیجه بیشــتر مصرف کردن آن است .عدم م یکنیم ،با همین نرخ رشــد ،پنج سال دیگر 240میلیون لیتر در روز خبرنگار سازندگی انتخابات دور دوم ریاســتجمهوری کنند ،تا با همدلی با
تغییر قیمــت حاملهای انرژی ،درحالی که قیمــت دیگر کالاها و بمنزصیرنفوجخووادهنیدماردادشو اتس،ادسرــحًًاالمنیطکقهیهیهچم نظیرفسیتتی بکرهاایی تنولمییزداایننظمرفقیدارت آقای دکتر پزشکیان ،اقتصاد کشور را از این شرایط بحرانی
خدمات متناسب با تورم افزایش مییابد ،باعث میشود که انرژی به سخنان مسعود پزشــکیان درباره غیرمنطقی بودن سیاستهای
طور نسبی ارزانتر شود و در نتیجه مصرف آن افزایش یابد. تولید بنزین ایجاد شود. انرژی در کشــور موجی از اظهارنظرهای موافق و مخالف را به دنبال خارج کرده و بهبود ببخشند.
بــهطور کلی ،یک پیشــینه میانگیــن نرخ تــورم۲۰درصدی در Wااقتخیرًًصاامددسانـاـعنودچنهیلمییبگهوتینجدار؟ت فــردا گفته«:همانطور که ما بارها داشـشــدـهتاهسو باتز.هرئیم باسعجثمهگوشر اودخهیرًًشادگفنتپهربونودد:ه پ«رهمیناچقمنشهطبقنزییونجدوردکندشارودر از مهمتریــن نکاتــی کــه در بیانیــه اقتصــادی
اقتصــاد ایران وجــود دارد؛ به این معنا که ســالانه قیمت کالاها و تجربه کردهایم .امروز هم بســیاری این ســوال را مطرح میکنند که که بنزین را با دلار آزاد بخریم و با سوبســید به مردم بفروشــیم .من ریاستجمهوری به آن اشاره شــده ،مساله عوامفریبی و
خدمات حدود ۲۰درصد افزایش پیدا کرده اما در همین حال قیمت قیمــت بنزین چقدر باید باشــد؟ فکر میکنند که مســاله فقط یک پول دارو ندارم ،پول گندم ندارم ،پول نهاده و حقوق بازنشسته را ندارم رفتارغیرکارشناسیساختاردولتقبلیبودهاست.ب هویژه
حاملهای انرژی ثابت نگه داشــته میشده تا هرچند سال یکبار، عدد اســت و اگر قیمت بنزین همان عدد تعیین شــود ،مشکل حل آن وقــت بنزین را گران م یخرم و ارزان م یفروشــم» .اشــاره آقای آنجا که ریاست محترم جمهور بهصراحت اشاره میکند:
تغییری جهشی در آن اعمال شود .هرگاه هم که تصمیم به تغییر گرفته میشــود .درحالی که چند بار این اقدام انجام شده و باز هم ب ینتیجه پزشــکیان به این سیاست اشتباه است که دولت یک بشکه نفت خام من عدالت اجتماعی غیرپوپولیستی را دنبال خواهم کرد،
شده ،حساســیت زیادی روی عدد مطلق جدید به وجود آمده و به بوده ،چون مخرج کسر که ســطح عمومی قیمتهاست دائم با تورم را به پالایشــگاه به قیمت بســیار پایینتر از قیمت صادراتی م یدهد.
اندازهای ملاحظات مختلف در مورد آن اعمال شده که هدف اصلی برای جبران هزینههای پالایشگاه مانند دستمزد و سایر موارد ،بنزین چون پو پولیست نیستم.
تح تالشعاع قرار میگرفته است .به هر حال ،یک تغییر قیمت ،در بزرگتر میشود». را لیتری 17هزار تومان از پالایشــگاه میخرد و با قیمت لیتری1500 مصداق این موضوع رفتار و بخشنامههای وزارت نیرو
میا نمدت با توجه به تورم پایدار ســالانه حدود 20درصدی اقتصاد، در ســال 1389متوســط قیمت حاملهای انرژی 530 یا 3هزار تومان به مردم میفروشــد .فاصله بین این دو قیمت همان در دولت سیزدهم اســت که برای کاهش نارضایتی عموم
به ســرعت تعدیل میشود و به تدریج از افزایش قیمت دیگر کالاها درصد افزایش داده شــد ،اما امروز در حضیض تاریخی قیمت چیزی است که به عقیده اقتصاددانان به کسری بودجه تبدیل میشود مردم نسبت به عملکرد مدیران دولت قبل ،سیاست گذاران
امقجزتـمــاصـامدندیارنماااندنردااوقصبتالزصامهدمسمبـاـهبالـطـهوهایروننجاسـوسـدبمتییاکآرهوزااردونًاکًملهیسعـشـمـاـدزتوـودـکًً.اابربناهربآایمرایدیهنکاازهزتنعوظدررمم بنزین قرار داریم ،چون نهتنها اصلاحات اقتصادی انجام نشد، در ســه سال گذشــته قطع برق خانگی را خط قرمز خود
تعادلهای موجود در بودجه یا نظام بانکی است بلکه به ناترازی دامن زده شــد .چون در آن مقطع ماب هالتفاوت و تورم افزایش پیدا میکند. معرفی کردند و بــه همین خاطر ترجیح دادند با قطع برق
دولت چهاردهم به خاطر سیاستهای غلط دولتهای گذشته صنایــع ،ب هویژه صنایع فولادی ،میزان انرژی صرفهجویی
آن ایجاد توومرنم بجارلباهمریششدـبـاولداایصنلقادیحنگشویدووبثهانتیبًًاع،
سازوکار بر ســر دوراهی ســختی قرار گرفتــه که گام شده را به سمت بخش خانگی هدایت کنند.
تعدیل مستمر قیمت انرژی مانند سایر کالاها و برداشتن به هر سمت ،عوارض و گرفتاریهای در بخــش دیگر بیانیه در بند پنجم آن دکتر پزشــکیان
خدمات در اقتصاد تعیین شود .وقتی به اصلاح خاص خــود را دارد .در صورتی که به قیمت اشــاره میکند،براســاس پیشفرضهای ذکر شده ،لازم
این سازوکارها بیتوجهی شود ،اصلاح قیمت به بنزین کاری نداشــته باشــند و سیاست ادامه اســت دولت برای دو ســال اول برنام های داشته باشد که
تعبیر مسعود نیلی ،مانند شلیک کردن به سمت وضــع موجود را انتخاب کنند ،با تداوم رشــد بتوانــد از محل اصلاح هدررفت منابــع موجود اقداماتی
یک هدف متحرک اســت .تا سیاســتگذار مصرف بنزین در کشــور ،کســری بودجه با در جهت بهبود وضعیــت اقتصادی انجام دهد و در ادامه
آماده میشــود و نشانه میگیرد ،هدف جابهجا ارقام بســیار نگرانکننده تشدید میشود و در آقای دکتر پزشکیان میپرسد :سوال اساسی این است که
شده است .از سال ۱۳۵۲تاکنون میانگین نرخ صورتی که دولت بخواهد وضع موجود را تغییر هد ررفتها کجاســت و چگونه میتــوان از آن جلوگیری
تدـائـموـرـمًًاددرراحقتالصاافدزامیا دشوبروقدمهـاـسیــوته.ماهماقیامصلتاهحا دهد و قیمــت انرژی را تغییــر دهد ،احتمال
هرچند سال یکبار قیمت انرژی با دردسرهای اعتراضهــای اجتماعی وجــود دارد .به این کرد؟
زیاد و هزینه سیاســی بالا برای دولت و نظام ترتیب ،قیمــت بنزین مه مترین مناقشــ های بر کسی پوشیده نیست که ایران یکی از پرمصرفتر ینها
تصمیمگیری کشــور صورت گرفته است .این اصلاح قیمتی به دلیل حاصل شــده که باید به مردم پرداخت میشد 20 ،هزار تومان اســت که دولــت چهاردهم دیر یــا زود با آن در حوزه برق اســت .میزان مصرف بــرق ایران در بخش
وجود تورم پایدار ،در اصلاح الگوی مصرف یا کاهش قاچاق سوخت بود ،اما 45هزار تومان یارانه داده شد. مواجه میشود و به تعبیر اقتصاددانان مهمتر ین سرمایشی کولرها در کشور ،بیش از ۳۲هزار مگاوات بوده
تنها اثرات مقطعی داشــته و هرچند اگــر همین تغییرات هم صورت دولتهای قبل و به صورت مشخص ،دولت سیزدهم برای فرار ابرچالشــی اســت که دولــ ت باید بــرای آن که این عدد مساوی با مصرف برق کشور مصر است ،این
نمیگرفت ما امروز با مصرفی وحشــتناک مواجه میشدیم اما چون از حواشی خطرناک بنزین ،دو استراتژی را دنبال م یکردند؛ یا دائم چارهاندیشی کند .مسعود پزشکیان این موضوع را به درستی متوجه درحالی اســت که مصر از نظر دما از کشور ما گرمتر است
بهجای تمرکز بر اصلاح بازار و ســازوکارهای طبیعی تعدیل قیمت، به مردم میگفتند ،نگران نباشید و قرار نیست قیمت بنزین را اضافه شده و قصد دارد برای ح لوفصل آن چارهای بیندیشد. (متوسط دمای آن حدود یک درجه از ایران بیشتر است)
همه توجه معطوف به تعیین یک عدد شــده ،دوباره بعد از مدتی ،به کنیم .یا ناترازی بنزین را با سیاســتهای موقتی مثل تعیین قیمت و علاوه بر این ،شاخص تولید ناخالص ملی ( )GDPاین
همان جای اول برگشــت هایم .اجرای نادرست این سیاست این نتیجه بالاترکاهشم یدادندواینچرخهباتشدیدتورمهرچندسالتکرار Wعبور از تصمیمات عجولانه
را هم برای برخی به همراه داشــته است که تصور کنند مصرف انرژی میشود .اینکه هرچند ســال یکبار چندین ماه دولت و مجلس و کشور نیز قدری از ما بیشتر است.
در کشور ما نسبت به قیمت حساسیت ندارد ،درحالی که این حرف بح ثوجدل داشــته بدایشگـرـنمقداوماباتصعرالفیوکقشـتـووارنرراژجیعببهسییار نکهعایدتًًاد در چنین شرایطی معاون اول رئیسجمهور ،خواستار ارائه برنامه با این حال ،ســوال اساسی این است که چرا زیان این
درستی نیست ،چون مصرف نه نســبت به عدد مطلق قیمت ،بلکه تنها در مورد آن عدد و نقشــه راه جامعی از سوی ســازمان برنامه و بودجه به دولت برای مصرف را باید صنایع بپردازند؟ برخلاف سیاستهای کلان
نسبت به قیمت نسبی حساسیت دارد. به جمعبندی برسند بدون آنکه مشــخص کنند این عدد از طریق رفع ناترازی موجود در حوزه انرژی شــد و گفت« :به مردم اطمینان کشــور که همواره تکیه بر اصل حمایت از تولید داشته و
نتیجه اینکه هرگونه اصلاح قیمتی که قرار باشــد در اقتصاد ایران چه سازوکار غیرسیاسی ،خود تعدیل شود ،بسیار مستهلککننده م یدهیم که دولت چهاردهم ،هیچ تصمیم عجولان های نخواهد گرفت دارد ،طی سه سال گذشته عمده خاموشیها در زمان پیک
صورت گیرد ،یک وجه مهم آن باید ایجاد یک تحول اساسی در تورم اســت .نکته دوم این اســت که وقتی درباره قیمت انرژی صحبت و در هر تصمیمی ،تمام پیوستهای اجتماعی ،فرهنگی و عدالت را برق بدوش صنایع ،ب هویژه شــرکتهای تولیدکننده فولاد
باشد .اگر تورم مهار نشود ،بسیار بعید است سیاستمدارانی در کشور میکنیم ،منظور اقتصاددانان قیمت نسبی آن است ،نه قیمت اسمی کشــور بوده است ،که در این سه ســال گذشته خسارات
پیدا شــوند که حاضر باشند به طور مرتب نرخ ارز ،قیمت حاملهای و مطلق که هیچ معنایی را منتقل نمیکند .این قیمت نسبی که همان مدنظر قرار م یدهیم». جبرانناپذیری بر صنعت فولاد تحمیل شده است.صنعت
انرژی ،نرخ سود و ...را متناسب با تورم سالانه مورد تجدیدنظر قرار قیمت مقایســ های است ،شامل مقایســه در دو حوزه است .اول، محمدرضا عارف گفت :سازمان برنامه و بودجه باید برنامه و نقشه فولاد کشور که مهمترین صنعت غیرنفتی صادرات محور
دهند .ضمن اینکه از بین رفتن اثر هرگونه اصلاح قیمتی با افزایش تورم مقایســه قیمت انرژی با قیمت سایر کالاها و خدمات در داخل و راه جامعــی برای رفع ناترازی موجود در حــوزه انرژی تهیه کند و با کشــور با ارز آوری بالاست ،سالانه حدود ۵ملیون تن به
قطعی خواهد بود .در نتیجه اگر قرار است تغییری در بازار حاملهای دوم مقایسه قیمت انرژی با قیمت انرژی در دیگر کشورها .مقایسه توجه به مشکلاتی که در زمینه تامین آب و برق در کشور وجود دارد، ارزش ۳میلیــارد دلار تولید در این صنعت به دلیل بحران
انرژی ایجاد شــود باید به طور همزمان و حتی مقدم بر آن ،به عوامل اول ،مشخص میکند که نسبت به دیگر کالاها و خدمات ،چقدر از ه ماکنون باید به فکر تابستان آینده باشیم تا اثرات منفی تامین نشدن انرژی از دســت می دهد و مشــکل اینجاســت که برای
ایجادکننده تورم پرداخته شــود .نقطه شروع هر اصلاحی در اقتصاد انرژی در داخل مصرف میشــود و مقایســه دوم ،تکلیف قاچاق رفع خاموشــیها هیچ برنام های وجود ندارد و هر اقدامی
ایران باید متوازن کردن بودجه باشد؛ یعنی عاملی که رشد نقدینگی را حاملهای انرژی را مشــخص میکند .در مقایســه دوم ،علاوه بر برق برای اقتصاد کشور را کاهش دهیم».
در دامن های قرار دهد که تضمینکننده نرخ تورم پایین باشد. قیمت انرژی ،نرخ ارز هم موضوعیت پیدا میکند. همانطور که معاون اول رئیسجمهور اشــاره کرد ،درحال حاضر میشود موقتی بوده است.
بــرای تامین بنزین ب ه طور جدی مســاله داریم و مجبــور به واردات بــرای اینکه بخواهیم اقدامات اساســی در راســتای
فزاینده هستیم ،درحالی که تا همین چند سال پیش صادرکننده بنزین اصلاح هدررفــت منابــع موجود انجام دهیــم باید به این
بودیــم .نکته بدتر اینکه از یک طرف بنزیــن وارد میکنیم و از طرف موضــوع توجه کنیم که کشــورهای توســعهیافته رشــد
اقتصادی خود را منوط به توســعه صنعتی م یدانند ،لذا از
دیگر ،همان بنزین به صورت قاچاق ،صادر میشود. انجام برخی اقدامــات مانند قطع برق واحدهای صنعتی
متوســط رشد سالانه مصرف بنزین در دنیا یک درصد است .این امتناع میکنند .چرا که برق در کشــورهای توســع هیافته
رقم سالها در کشــور ما 6درصد بوده ،اما از 1400تا به امروز به 15 ب هویژه کشــورهای اروپایی یاران های نیســت و در نتیجه
سیاســتگذاران این کشــور فرقی بین تامین برق صنایع
با بخش خانگی قائل نمیشــوند.در آخر باید اشاره کنم
امید نیروی مولد صنعتی کشــور به اهــداف بلندمدت و
کوتاهمدت ریاست محترم جمهوری کشور است تا بتوانند
طبق برنامههایی که ارائه کردهاند ،کشــور را به ریل توسعه
بازگرداند تا با همراهی صنعتگران ،تجار و بازرگانان فصل
جدیدی در تاریخ اقتصادی کشور رقم بزنند.