Page 8 - 18-07-1403-1804 Sazandegi
P. 8

‫بررسی رویدادهای تاریخیحافظه‬                                                                                                                                       ‫سال هفتم شماره ‪1804‬‬       ‫‪08‬‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫چهارشنبه ‪ 18‬مهر ‪1403‬‬

‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‪61933000 :‬‬                                                                    ‫سازندگی‪ :‬روزنام ‌هسیاسیواجتماعی صاحبامتیاز‪:‬حزبکارگزارانسازندگیایران مدیرمسئول‪:‬سیدافضلموسوی سردبیر‪:‬اکبرمنتجبی‬                    ‫عکس‪ :‬رضا معطریان‬  ‫مدیرهنری‪ :‬رضا دول ‌تزاده‬
                                                                                                      ‫زیرنظرشورایسیاستگذاری‪:‬سیدحسینمرعشی(رئیس)‪ ،‬محمدعطریانفر‪،‬محمدقوچانی‪،‬علیهاشمی‪،‬سیدعلیرضاسیاس ‌یراد‪،‬امیراقتناعی‬

                                                                                   ‫ویراستار‪ :‬سعیده آرینفر حروفچین‪ :‬مجتبی دیدگر نشانی‪ :‬تهران‪ ،‬پاسداران‪ ،‬نگارستان پنجم‪ ،‬پلاک ‪ ، 8‬تلفن‪ 22841262 :‬چاپ‪ :‬امید نشر ایرانیان‪88537168 -9 :‬‬

‫تقویمچریک محبوب‬                                                                                                                                                                                                                                      ‫کارنامه‪ :‬خاطرات هاشمی ‪1380‬‬

     ‫میدانداری چپها‬                                                                ‫در سالروز اعدام چهگوارا در بولیوی به زندگی او پرداختهایم‬

      ‫‪ 10‬شب شعر گوته؛ ‪ 47‬سال بعد‬                                                   ‫او را ب ‌ه عنوان رهبر هنگ دوم لشکر انتخاب‬           ‫به قســمتهای مختلف آمریکای لاتین سفر‬
                                                                                   ‫کرد و حضور در این پست آن روی سکه بود‬                ‫کرد و در طول مســیر با دیدن فقر و تنگدستی‬
                ‫آخرین دوره شــبهای شعر‬                                             ‫و روحیــه ب ‌یرحم و خشــن «چه» بیش از‬               ‫مردم آمریکا ‌ی جنوبی بیشــتر در مبارزهطلبی‬                              ‫نیره خادمی‬
                ‫گوتــه ‪ 18‬مهر ســال ‪1356‬‬                                           ‫گذشــته بروز کرد تا جایی که هر که از گروه‬           ‫مصمم شــد‪ .‬دیگر تفکرات مارکسیســتی در‬
                ‫وقتی هنوز از تب تند انقلاب‬                                         ‫فرار میکرد به عنوان خائن کشــته میشد‪.‬‬               ‫او قــوام یافته بود بنابرایــن‪ ،‬این تصور در ذهن‬                                        ‫گروه تاریخ‬                    ‫افراطدراختلاف ‪103‬‬
                ‫خبری نبود به مدت ‪ 10‬شب‬                                             ‫فعالیتهای او همچنان تا زمان بنیانگذاری‬              ‫چهگوارای جــوان به وجود آمده بود که تنها راه‬
                ‫با همکاری اعضــای کانون‬                                            ‫نظام کنونی کوبا ادامه پیدا کرد و بعد در چند‬         ‫نجات‪ ،‬انقلاب مسلحانه است‪ .‬در اصلاحات‬             ‫ارنستو چهگوارا‪ ،‬یکی از شخصیتهای مهم‬                                           ‫ادامه پن ‌جشنبه ‪ 11‬مرداد‬
                ‫نویســندگان ایران و انجمن‬                                          ‫پســت ازجمله وزیر صنایع‪ ،‬سفیر و رئیس‬                ‫اجتماعــی گواتمالا تحت ریاســتجمهوری‬             ‫مارکسیست در خانواد‌های اشرافی آرژانتینی با‬                           ‫اصرار به ترور سران فلسطینی‬
‫روابــط فرهنگی ایران و آلمان و انســتیتو گوته برگزار‬                               ‫بانک مرکــزی انتخاب شــد‪ .‬در ماههای‬                 ‫خاکوآربنز شرکت کرد و آموزشهای نظامی و‬            ‫تبار ایرلندی به دنیــا آمده بود و با گرایشهای‬                ‫به دفتر کوشک رفتیم‪ .‬عصر از استخر استفاده‌‬
‫شد و ‪ ۶۰‬نویســنده‪ ،‬شاعر‪ ،‬مترجم و پژوهشگر در آن‬                                     ‫اولیه پیروزی انــقلاب کوبا‪ ،‬وقتی به عنوان‬           ‫چریکی دید و از آن پس بود که لقب آرژانتینی‬        ‫چپپرورشیافت‪.‬شخصیتپرجن ‌بوجوشی‬                                ‫کردم‪ .‬به رغم محکومیت تجاوزات اسرائیل‪ ،‬سران‬
‫شرکت داشتند‪ .‬شب اول خوانش‪ ،‬بیاینه کانون توسط‬                                       ‫رئیس دادگاه تجدیدنظر در محاکمه زندانیان‬              ‫«چه» به معنای رفیق به نام گوارا اضافه شد‪.‬‬       ‫داشــت برای همین پدرش میگفت که خون‬                           ‫اایدانمهر‌ژدیهمناد؛صقرابًرا ًلدارخنبدرکیهمبنهتتشرـوـررسشــــرادنکفهل‪0‬س‪0‬ط‪4‬یننفری‬
‫رحم ‌تالله مقدممراغ ‌های خیلی آرام گذشــت و گویی‬                                   ‫لا کابانا انتخاب شــد‪ ،‬مجوز اعدام‬                                                                    ‫شورشیان ایرلندی در ر ‌گهای او جریان دارد؛‬                    ‫از نیروهای مجاهد فلســطینی در لیســت ترور‬
‫دور هم جمع شده بودند تا از شعر و ادبیات ناب بگویند‬                                 ‫تعــداد زیادی را صــادر کرد و حتی‬                   ‫رژیم آربنز که در گواتمالا توســط سازمان‬          ‫روحی ‌های که تا سالهای آخر و حتی در لحظه‬                     ‫اســرائی ‌لاند‪ .‬تاکنون ‪ 40‬نفر از آنها ترور شد‌هاند‪.‬‬
‫اما از شب دوم سم ‌توسوی جلسات تغییر کرد‪ .‬دکتر‬                                      ‫در دفتر خاطرات خــود نیز از آن یاد‬                  ‫سیاسرنگونشد‪،‬نقشایالاتمتحدهب ‌هعنوان‬                                                                           ‫[آریل شارون]‪ ،‬نخســ ‌توزیر و وزیر امورخارجه‬
‫منوچهــر هزارخانی در شــب دوم نخســتین چراغ را‬                                     ‫کرد‪ .‬چند سال بعد به عنوان نماینده‬                   ‫یک قدرت امپر یالیست بیش از گذشته پررنگ‬                ‫اعدام نیز در رگهایش جریان داشت‪.‬‬                         ‫اســرائیل بر ســر پذیرش نیروهای حافظ صلح‬
‫روشن کرد و دســتگاههای حاکم بر عرصه فرهنگ را‬                                       ‫کوبا در مجمع عمومی سازمان ملل‬                       ‫شــد به خصوص وقتی با فشــار سازمان سیا‬                ‫ظهر روز ‪ 9‬اکتبر ســال ‪ 1967‬که برای‬
‫زیر سوال برد‪ .‬بهرام بیضایی در شب سوم سیاستهای‬                                      ‫متحد در نیویــورک درباره دخالت‬                      ‫مجبور بــه کنارهگیری از اصلاحات اجتماعی‬               ‫اعدام از کلبه بیرون آورده شد باز همان‬                                         ‫اختلافنظر دارند‪.‬‬
‫فرهنگی را نشانه گرفت و در شب چهارم غلامحسین‬                                        ‫ایالاتمتحده در امور آمر یکای لاتین‬                  ‫گواتمــالا شــد‪ .‬او دیگر به طــور قطع علت‬             ‫حرفهای انقلابــی را تکرار کرد‪« :‬به‬                      ‫در آمریکا‪ ،‬تعداد زیادی از شرکتها ب ‌ه خاطر‬
‫ســاعدی به تمام هنرمندانی که حیات و مماتشــان‬                                      ‫به بهانه دفاع از آزادی‪ ،‬سخنرانی کرد‬                 ‫عق ‌بماندگی جهان ســوم را ناشی از رویکرد‬              ‫جاودانگی انقلاب فکــر میکنم‪ ».‬به‬                        ‫رکود اقتصادی‪ ،‬متوقف یا ورشکســت شد‌هاند‪.‬‬
‫وشابــسـبـتپنه بجهم دحقیکقوًًامازتوااژسهــسانت‪،‬ستوارخاستت‪.‬فابداهقرکرمدوومنسیعیددر‬  ‫و هیچ ابایی نداشت که از اعدامها در‬                  ‫امپریالیسم‪ ،‬استعمار نو و نظام سرمای ‌هداری و‬          ‫بازوها و پاهای چه شــلیک شد‪ ،‬روی‬                        ‫ب ‌هرغم ک ‌م کردن مکرر نــرخ بهره به طورکلی دنیا‬
‫ســلطانپور هم گفت‪« :‬دیشــب از زندان آزاد شد‌هام‬                                    ‫کوبا بگوید‪« :‬بله ما در کوبا عد‌های‬                  ‫راه رهایی از آن را انقلاب جهانی م ‌یدانست‪.‬‬            ‫زمین افتــاد از درد به خــود میپیچید‬                    ‫دچار رکود اقتصادی شــده و میگویند‪ ،‬بالا رفتن‬
‫و امــروز آمد‌هام تــا در دفاع از آزادی بیان‪ ،‬اندیشــه و‬                           ‫را اعــدام کردیم و به اعــدام کردن تا‬                                                                     ‫اما باز بــا همین روحیه ادامه داد؛ یکی‬
‫اجتماعات به کانون نویسندگان بپیوندم»‪ .‬این سخنان‬                                    ‫زمانی که لازم باشد‪ ،‬ادامه م ‌یدهیم‪.‬‬                      ‫ ‪W‬آشنایی با کاسترو و تبدیل شدن به‬                ‫از مچهای خود را گاز گرفت تا جلوی‬                                    ‫قیمت نفت‪ ،‬بیتأثیر نبوده است‪.‬‬
‫در باغ گوته که جمعیتی حدود ‪ 10‬تا ‪ 15‬هزار نفر را در‬                                 ‫دمار‪،‬کاجرنماگکتاامًما ًلرواگ اضسح اتس‪.‬ـیـکت‬  ‫جنگ‬                             ‫ماشین اعدام‬                  ‫فریاد کشــیدنش را بگیرد‪ .‬دست آخر‬                        ‫اعلا‌م شــده که در کره مریخ وجود آب‪ ،‬مسلم‬
‫خود جا داده بود‪ ،‬گفته م ‌یشد‪ .‬سن ‌گاندازیها از شب‬                                                                               ‫چیــز‬                                                        ‫هم با شلیک چندین گلوله به سین ‌هاش‬                      ‫شده است‪ .‬مجلس نمایندگان آمریکا‪ ،‬شبیهسازی‬
‫پنجمشروعشدودکتربکردراعتراضبهسم ‌توسوی‬                                              ‫اینکه ما به هی ‌چوجه دســت به ترور‬                  ‫هنوز ‪ 3‌ 0‬ساله نشــده بود که در جریان‬                                                                         ‫انســان را ممنو ‌ع کــرد؛کاری که برای ســاخت‬
‫سخنرانیها گفت که یا باید کانون‪ ،‬مسئولیت کنترل این‬                                  ‫نم ‌یزنیــم مثل اتفاقاتــی که درحال‬                 ‫ســفر به مکزیک با فیدل کاســترو‪ ،‬رهبر‬                                      ‫جان داد‪.‬‬                           ‫سلو ‌لهای زنده مشابه به ســلول انسان در برنامه‬
‫شــبها را به عهده بگیرد‪ ،‬یا برنامه را تعطیل کنند اما‬                               ‫حاضر توسط پلیس ونزوئلا درحال‬                        ‫جنبش ‪ ۲۶‬جولای گواتمالا آشــنا شــد و‬                                                                          ‫تحقیقات بیوتکنولوژی آمریکا بوده و شاید باعث‬
‫پادرمیانی غلامحسین ساعدی و بهآذین مانع آن شد‪.‬‬                                      ‫رخ دادن است»‪.‬‬                                       ‫برای برانــدازی نظام دیکتاتوری به حمایت‬                 ‫ ‪W‬کودکی و زمین ‌ههای زندگی گوارا‬
‫هوشنگ گلشیری در شب ششم در باره جوانمرگی در‬                                                                                             ‫از او پرداخت‪ ،‬اگرچــه موفقیتی در آن نبود‬                                                                                 ‫مهاجرت دانشمندان آمریکا شود‪.‬‬
‫نثر معاصر فارسی سخن گفت و در شب هفتم‪ ،‬اسلام‬                                                 ‫ ‪W‬دستگیری و مبارزه تا پای مرگ‬              ‫و ســختترین روزهای زندگی در کوهها را‬                  ‫از همان کودکی به واسطه خانواد ‌های‬
‫کاظمیه به این موضوع اشــاره کرد که تشــکیل کانون‬                                                                                       ‫برای او رقم زد‪ .‬در نهایت اما فیدل کاسترو‬              ‫که در آن رشد کرد با دیدگاههای سیاسی‬                                             ‫جمعه ‪ 12‬مرداد‬
‫نویســندگان ایران به لحاظ قانونی خالی از اشــکال‬                                   ‫چهگوارا با هدف گسترش انقلاب کوبا به‬                                                                       ‫مختلف آشــنا شــده بود‪ ،‬از یکسو با‬                      ‫بازگشت رئی ‌سجمهور اندونزی از آمریکا‬
‫است‪ .‬مصطفی رحیمی در سخنرانی شب هشتم بحث‬                                            ‫کنگو و بعد از آن به بولیوی سفر کرد اما در‬                                                                 ‫جامعه بــورژوازی آمریــکای جنوب‬                         ‫نمازجمعه را در دانشــگاه تهــران اقام ‌ه کردم‪.‬‬
‫«دیوانســالاری» را مطرح کرد و شب بعد باقر پرهام‬                                    ‫نهایت موفق نشــد و توسط سازمان سیا در‬                                                                ‫گره خورده بود‪ ،‬از ســوی دیگر بــا دولتمردان‬                  ‫خطبــه اول را درباره ذکر و یقظه در مقابل غفلت‬
‫از بیماری اجتماعی گفت که نمیتوان یک شــبه آن را‬                                    ‫بولیوی دستگیر شــد‪ .‬یک روز بعد توسط‬                                                                  ‫اسپانیایی و پدری که طرفدار جمهوریخواهان‬                      ‫خوانــدم و در خطبــه دوم از حمایتهای بیقید‬
‫درمان کرد‪ .‬بهآذین‪ ،‬رئیس کانون نویسندگان ایران هم‬                                   ‫گروهبان ‪ ۲‌ ۷‬ســاله ارتش بولیوی که مدعی‬                                                              ‫در جنگ داخلی اســپانیا بود که به ســربازان‬                   ‫و شــرط آمریکا از تخل ‌فهای اســرائیل و نیز از‬
‫در آخرین شب از آزادی سخن گفت‪ .‬حالا با گذشت‬                                         ‫بود‪ ،‬سه نفر از دوستانش توسط چر یکهای‬                                                                 ‫آســیب دیده در جنگ پناه م ‌یدادند‪ .‬از کودکی‬                  ‫مخالفت آمریکا با مطرح شــدن نژادپرست بودن‬
‫سالها از آن رویداد هنوز مناقش ‌های بر سر برگزاری آن‬                                ‫«چه» کشته شــدند در حالت نیمهمستی‪،‬‬                                                                   ‫به فقرا توجه داشت و شاید تن نحیف و بیمارش‬                    ‫اســرائیل و پرداخت خســارت به کســان ‌ی که از‬
‫وجود دارد اما محمدحسین خسرو پناه‪ ،‬نو یسنده کتاب‬                                    ‫داوطلب اجرای فرمان رئیسجمهور شــد‪.‬‬                                                                   ‫در پررنگ شــدن این نگاه هم تاثیر داشــت‪ .‬با‬                  ‫طریق برد‌هداری خســارت دید‌هانــد‪ ،‬انتقاد کردم‬
‫«شبهای نویســندگان و شاعران ایران» میگوید که‬                                       ‫هنگام اجرای حکم‪ ،‬تران به سمت او رفت‬                                                                  ‫وجود بیماری آســم‪ ،‬ورزش را به طور حرف ‌های‬                   ‫و مقایســ ‌های بین [انقلاب] مشــروطه و انقلاب‬
‫پیشنهاد شــبهای گوته از جلال ســرافراز آغاز شده‬                                    ‫و چه به او گفت‪« :‬م ‌یدانم برای کشتن من‬                                                               ‫کار میکــرد و گاه در مســابقات محلی جایی‬
‫اســت‪ .‬او معتقد است که در‪ 100‬سال گذشته‪ ،‬فضای‬                                       ‫آمد‌های ای بــزدل! اما بدان تو تنها یک نفر‬                                                           ‫برای خود باز میکرد‪ .‬اشعار و آثار نویسندگانی‬                                       ‫اسلامی ایران کردم‪.‬‬
‫روشنفکری ایران تحت تاثیر اندیشههای چپ قرار دارد‬                                    ‫را خواهی کشــت!» دقایقی بعــد تران با ‪9‬‬                                                              ‫چون پابلو نرودا‪ ،‬گابریل میســترال‪ ،‬فدریکو‬                    ‫آقای [جواد] مقصودی‪[ ،‬ر ییس ستاد برگزاری‬
‫و در آن مقطع زمانی هم این تاثیر خیلی بیشــتر بوده و‬                                ‫شلیک به دست و پا و سینه ارنست‪ ،‬اعدام‬                                                                 ‫گارسیا لورکا‪ ،‬آلبر کامو‪ ،‬فرانتس کافکا و ژول‬                  ‫نمازجمعه تهران]‪ ،‬مراسم تنفیذ [ر ییسجمهور] را‬
‫این برداشت درست است که جریان چپ در شبهای‬                                           ‫او را به سرانجام رساند و حالا از چهگوارا به‌‬                                                         ‫‌ورن را میخواند اما مطالعه کتابهای برتراند‬                   ‫معنادار خواند و رســان ‌ههای خارجی هم آن را به‬
        ‫گوته‪ ،‬نقش پررنگتری را ایفا کرده است‪.‬‬                                       ‫عنوان متخصص در فنون جنگی و قهرمان‬                                                                    ‫راسل‪ ،‬آثار جک لندن و فردریش نیچه‪ ،‬مسیر‬                       ‫معنای تقویت من و تضعیف آقای [ســیدمحمد]‬
                                                                                   ‫جنبشهای انقلابی سوسیالیســتی در کل‬                                                                   ‫او را به ســمت مهی ‌نپرستی و عقاید اجتماعی‬                   ‫خاتمی تفسیر کرد‌هاند؛ با اینکه مراسم درست مثل‬
                                                                                                                                                                                        ‫متمایــل کرد‪ .‬در نهایت در دانشــگاه بوینوس‬
                                                                                                       ‫دنیا یاد میشود‪.‬‬                                                                  ‫آیرس به تحصیل در رشته پزشکی مشغول شد‬                                   ‫مراسم چهار سال پیش برگزار شد‪.‬‬
                                                                                                                                                                                        ‫اما این تازه شــروع راه بود‪ .‬او پس از دریافت‬                 ‫اعلام شــد کــه [عبدالرحمــن] وحیــد‪،‬‬
                                                                                                                                                                                        ‫مرخصی از دانشگاه برای آشــنایی با قبایل و‬                    ‫رئیسجمهــور معــزول اندونــزی از آمریــکا به‬
                                                                                                                                                                                        ‫فرهنگهای مختلف به همراه دوستش با موتور‬                       ‫اندونزی برگشــته؛ فکر میشد برای ماندن رفته و‬

                                                                                                                                                                                                                                                                         ‫برخلاف انتظار است‪.‬‬

                                                                                                                                                                                                                                                                             ‫شنبه ‪ 13‬مرداد‬
                                                                                                                                                                                                                                                      ‫گزارش مسئول بسیج خواهران تهران‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫اعضای ســتاد بزرگداشــت زنان شهید استان‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫تهــران آمدند؛ ترکیبی از بنیاد شــهید‪ ،‬بســیج و‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫سپاه‪ .‬مسئول بســیج خواهران تهران‪،‬گزارش داد‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫که برای تبیین نقش خانمها در انقلاب و جنگ و‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫نیز اهتمام به خانوادههای شهدا و زنان و شهادت‪،‬‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫اقدام شده است‪ .‬در یک سخنرانی به خاطر نقشی‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫که در تربیت بانوان دارند‪ ،‬تشویقشا ‌نکردم‪ .‬گفتند‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫شحددهوادس‪00‬ت‪4‬کهشــعهمیدتدًًازازن دشرهاداستیا بنمتبهارراانن‪،‬هاشهناستسنایدی‪.‬‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫دکتــر [محســن] نوربخــش‪[ ،‬رییــسکل‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫بانک مرکــزی] آمد‪.‬گفــت به آقــای [محمد]‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫خاتمی‪[ ،‬رییسجمهور] گفته اســت‪ ،‬اگر آقایان‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫[طهماســب] مظاهری و [محمد] ســتاریفر را‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫بــرای وزارت [اموراقتصادی] دارایی و ســازمان‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫برنامــه و بودجه تعییــن کنــد‪ ،‬در بانک مرکزی‬
                                                                                                                                                                                                                                                     ‫نمیماند‪ .‬از من در این خصوص نظر خواســت‪.‬‬

                                                                                                                                                                                                                                                              ‫گفتم‪ ،‬صبر کند تا مساله روشن شود‪.‬‬
   3   4   5   6   7   8