Page 8 - 11-12-1403-1921 Sazandegi
P. 8

‫بررسی رویدادهای تاریخیحافظه‬                                                                                                                                       ‫سال هشتم شماره ‪1921‬‬                                            ‫‪08‬‬
                                                                                                                                                                                                                       ‫شنبه ‪ 11‬اسفند ‪1403‬‬

‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‪61933000 :‬‬                                    ‫سازندگی‪ :‬روزنام ‌هسیاسیواجتماعی صاحبامتیاز‪:‬حزبکارگزارانسازندگیایران مدیرمسئول‪:‬سیدافضلموسوی سردبیر‪:‬اکبرمنتجبی‬                    ‫عکس‪ :‬رضا معطریان‬  ‫مدیرهنری‪ :‬رضا دول ‌تزاده‬
                                                                      ‫زیرنظرشورایسیاستگذاری‪:‬سیدحسینمرعشی(رئیس)‪ ،‬محمدعطریانفر‪،‬محمدقوچانی‪،‬علیهاشمی‪،‬سیدعلیرضاسیاس ‌یراد‪،‬امیراقتناعی‬

                                                   ‫ویراستار‪ :‬سعیده آرینفر حروفچین‪ :‬مجتبی دیدگر نشانی‪ :‬تهران‪ ،‬پاسداران‪ ،‬نگارستان پنجم‪ ،‬پلاک ‪ ، 8‬تلفن‪ 22841262 :‬چاپ‪ :‬امید نشر ایرانیان‪88537168 -9 :‬‬

             ‫تقویم‬                                     ‫آخرین شاه قاجار‬                                                                                                                                               ‫کارنامه‪ :‬خاطرات هاشمی ‪1380‬‬

    ‫تصادف و یک تصمیم‬                               ‫در سالروز درگذشت احمدشاه قاجار از روزگار او نوشتهایم‬
         ‫درباره غلامحسین بنان‬
                                                   ‫کرد اما روســیه‪ ،‬انگلیس و عثمانی به کشــور‬      ‫بر الاغی فــرار کند اما نقشــ ‌هاش با ناکامی‬                          ‫نیره خادمی‬                                  ‫افراطدراختلاف ‪218‬‬
‫غلامحســین بنان ابتدا قصد خواننده شدن‬              ‫حمله کردنــد و در نتیجه آن با قرارداد ‪ 1919‬به‬   ‫مواجه شــد‪ .‬به هر صورت مشروطهخواهان‬
‫نداشــت و فقــط گاهــی از روی علاقــه آواز‬                                                         ‫بــه ســلطنت او بر کشــوری که بــ ‌ه تازگی‬                                           ‫گروه تاریخ‬                                             ‫ادامه پنجشنبه ‪ 22‬آذر‬
‫میخواند اما زمانی که بــا خانواده کلنل وزیری‬                  ‫اشغالگری رسمیت بخشیدند‪.‬‬              ‫قانونمند شده بود‪ ،‬دل بسته بودند اما او نیز با‬
‫وصلت کرد به سمت موسیقی کشیده شد و پس‬                                                               ‫ما ‌لاندوزی و سفرهایی به سبک اجدادش‪،‬‬           ‫سلطان احمدمیرزا در کودکی‪ ،‬درسخوان‬                                  ‫تظاهرات عظیم در بلژیک‬
‫از آشنایی با رو ‌حالله خالقی در این مسیر جدیتر‬                   ‫ ‪W‬کودتا و پایان احمدشاه‬                                                          ‫و باهوش بــود‪ ،‬وقتی در پایان ســال در میان‬                         ‫ارتش اســرائیل‪ ،‬حــملات وســیع هوایی و‬
‫شد‪ .‬اردیبهشــت ‪ 1290‬به دنیا آمده بود و اسفند‬                                                                 ‫امیدها را به ناامیدی بدل کرد‪.‬‬        ‫‪ 30‬نفر شــاگرد اول شــد بــرای او در بانک‬                          ‫موشــکی را علیه مراکز فلسطین ‌یها شروع کرده‬
‫‪ 39‬ســال پیش از دنیا رفت و برخلاف وصیتش‬            ‫کودتــای مشــترک رضاخــان و‬                                                                    ‫شــاهی‪ ،‬حســابی به مبلغ ‪ 5‬هــزار تومان باز‬                         ‫[دروئلیتسفلتسشـکـیلطیانتاعخلوادمگکرردادهن]ک اهبد[ًًایابرساری]‬  ‫اســت‪.‬‬
‫که مایل بود در گورســتان ظهیرالدوله به خاک‬         ‫ســیدضیاءالدین طباطبایی در ســال ‪1299‬‬                  ‫ ‪W‬وقایع مهم سا ‌لهای پادشاهی‬            ‫کردند و ســال بعد هم که شــاگرد اول شد باز‬                                                                                        ‫عرفات‪،‬‬
‫سپرده شود‪ ،‬در دهم اسفند در اما ‌مزاده طاهر کرج‬     ‫بیش از گذشــته پایههای حکومــت را لرزان‬                                                        ‫این تشویق با اضافه کردن به حساب او تکرار‬                           ‫امنیت اقدامی نمیکند و به همین دلیل [اسرائیل]‬
‫به خاک سپرده شــد‪ .‬از ‪ ۶‬سالگی به خوانندگی‬          ‫کــرد و اگرچه پــس از آن ســیدضیاء فرمان‬        ‫اعــدام شــیخ فض ‌لاللــه نــوری‪ ،‬فــرار‬       ‫شد‪ .‬این نخستین مواجه آخرین پادشاه قاجار‬                            ‫همه ارتباطات خود را با او قطع کرده اســت و تا‬
‫و نوازندگی ارگ و پیانــو پرداخت و در این راه از‬    ‫نخســ ‌توزیری خود را از احمدشاه دریافت‬          ‫محمدعلیشــاه از ایــران‪ ،‬اولتیماتوم روســیه‬                                                                       ‫صد متری دفتر عرفات‪ ،‬نیروهای مسلح اسرائیلی‬
‫راهنماییهــای مادرش که پیانو را بســیار خوب‬        ‫کرده بود امــا کابینه تنها ‪ 3‬مــاه دوام آورد و‬  ‫به ایران‪ ،‬به توپ بســتن بــارگاه امام رضا(ع)‬       ‫با پول بود؛ کســی که در خردســالی به‬                           ‫پیشــروی کرد‌هاند؛ با اینکه دیــروز گفته بودند‪،‬‬
‫مینواخت‪ ،‬بهرهها گرفت‪ 16 .‬ساله بود که فعالیت‬        ‫در نهایت هم رضاخان مامور تشــکیل‬                                                                   ‫سلطنت رســید‪ ،‬درحال ‌ی که علاق ‌های‬                            ‫عرفات صادقانه برای تأمین امنیت تلاش میکند‪.‬‬
‫حرف ‌های خود را در زمینه موســیقی آغاز کرد اما‬     ‫کابینه شــد تا ســال ‪ 1304‬که سلسله‬              ‫توسط نظامیان روسیه‪ ،‬قیام مردم بوشهر علیه‬           ‫به تا ‌جوتخت نداشــت‪ .‬حدود ‪ 17‬سال‬                              ‫آمریکا و اتحادیه اروپا گفت ‌هاند‪ ،‬همچنان عرفات‬
‫فقط در جلسات خصوصی و در حضور دوستان‬                ‫قاجار و پادشاه جوانش با مصوب ‌های در‬            ‫نظامیان انگلیس‪ ،‬قیام شــیخ محمد خیابانی‪،‬‬           ‫در متلاطمترین روزهای ایران سلطنت‬                               ‫را رییس دولت خودگردان میشناسند‪.‬‬
‫و آشنایان آواز میخواند‪ .‬بعدها اما آشنایی او با‬     ‫مجلس ملی برای همیشه از قدرت کنار‬                ‫قیــام میرزا کوچ ‌کخان جنگلــی و در نهایت‬          ‫کرد و در نهمین روز اسفند سال ‪1308‬‬                              ‫کماندوهای آمریکایی در مقر ملاعمر‪[ ،‬رهبر‬
‫رو ‌حالله خالقی‪ ،‬خواندن را جدیتر کرد‪ .‬خالقی‬        ‫زده شد‪ .‬احمدشــاه از دو سال قبل به‬              ‫کودتای رضاخان پهلوی مه ‌مترین رویدادهای‬            ‫در تبعید جان سپرد‪ ،‬درحالی که تنها‪33‬‬                            ‫طالبان] در قندهار‪ ،‬مستقر شــد‌هاند و بمباران‬
‫درباره نخســتین دیدارش با بنان گفته است؛ در‬        ‫اروپا رفته بود و پس از انقراض سلسله‬             ‫داخلی و جنگ اول جهانی‪ ،‬انقلاب بلشویکی‬              ‫سال داشت‪ .‬سازندگی به همین مناسبت‬                               ‫تورابورا به منظــور زدن بنلادن و اتباعش ادامه‬
‫روز اولی که او را دیده و از او خواسته تا قطع ‌های‬  ‫قاجار‪ ،‬برادر و ولیعهــد او نیز از ایران‬         ‫در روسیه و تاســیس جامعه ملل از مهمترین‬             ‫به سرنوشت و زندگی او پرداخته است‪.‬‬                             ‫دارد و یک بم ‌بافکــن آمریکا در اقیانوس هند‬
‫را بخواند‪ ،‬آنقدر به وجد آمده که ب ‌یاختیار از جا‬   ‫خارج شدند‪ .‬او در طول زندگی خود ‪5‬‬                ‫رخدادهای خارجی دوران پادشاهی احمدشاه‬                                                                              ‫ساقط شده است‪ .‬درگیریهای پراکنده طوایف‬
‫بلند شــده و او را در آغوش گرفته است‪ .‬بنان از‬      ‫بار ازدواج کــرد که حاصل آن ‪ 3‬دختر‬              ‫بود‪ .‬بحرانهایی که به واســطه جنگ جهانی‬                           ‫ ‪W‬سلطنت در کودکی‬                                 ‫داخلی در افغانستان وجود دارد‪ .‬حامد کرزای‪،‬‬
‫ســوی خالقی به ارکستر انجمن موسیقی دعوت‬            ‫به نامهای « ایرا ‌ندخــت»‪« ،‬مری ‌مدخت» ‪،‬‬        ‫اول در آن روزها دامن حکومت او را نیز گرفته‬                                                                        ‫[رئیس دولت موقت] به کابل رفته است‪.‬‬
‫شــد و صدای او نیز نخستین بار ‪ ۳۱‬اردیبهش ‌ت‬        ‫«همایو ‌ندخت» و یک پســر به نام «فریدون‬         ‫بــود و اگرچه از تریبون مجلس اعلام بیطرفی‬      ‫احمدشاه قاجار هفتمین و آخرین پادشاه‬                                ‫در بلژیک‪ ،‬امروز به مناســبت جلسه سران‬
‫سال ‪ 1321‬از رادیو شــنیده شد‪ .‬وقتی هنوز ‪46‬‬         ‫میرزا» بود‪ .‬قضاوتهای متفاوتی از احمدشاه‬                                                        ‫قاجار اردیبهشت ‪ 1292‬در تبریز به دنیا آمد‪.‬‬                          ‫ارو پا‪ ،‬تظاهرات عظیمی علیه جهانیسازی برگزار‬
‫ســال داشــت یک حادثه رانندگی باز هم مسیر‬          ‫وجود دارد؛ حســین مکی در «مختصری از‬                                                            ‫در ‪ 10‬سالگی ولیعهد ایران شد و پس از فتح‬                            ‫شــده اســت‪ .‬آمریکا اعلام کرد که ی ‌کطرفه از‬
‫هنر ‌یاش را با تغییر مواجــه کرد‪ .‬او در تصادف‬      ‫زندگی سیاســی سلطان احمدشــاه قاجار»‬                                                           ‫تهران توسط مشروطهخواهان و پناهندهشدن‬                               ‫پیمان کنترل تسلیحات که با روسیه داشته‪ ،‬خارج‬
‫با یک تانکر نفتکش از ناحیه صورت و چشمها‬            ‫تصویر مثبتی از او ترســیم کرده با این توضیح‬                                                    ‫پدرش به ســفارت روســیه در ‪ 12‬سالگی به‬                             ‫شــده و روســیه آن را خطری برای صلح جهانی‬
‫دچار آسی ‌ب شد و چند روز بعد برای معالجه به‬        ‫که ه ‌مراســتای آرمانهای مشروطه به جای‬                                                         ‫سلطنت رســید‪ .‬با گری ‌هوزاری آغوش پدر و‬                            ‫اعلام کرده اســت و این میتواند‪ ،‬قرین ‌های برای‬
‫خارج از کشور سفر کرد‪ .‬غلامحسین بنان پس‬             ‫حکومت ســلطنت کرد و در مقابــل جواد‬                                                            ‫مادرش را رها کرد و به قصر ســلطنتی آمد‪.‬‬
‫از برگشــت از سفر تصمیم گرفت‪ ،‬آثاری در وزن‬         ‫شی ‌خالاسلامی در کتاب «سیمای احمدشاه‬                                                           ‫یک شــب هم به قصد بازگشــت نزد پدر و‬
‫شاد با شعرهای امیدوارکنند‌هاجرا کند‪« .‬از ادامه‬     ‫قاجار» او را فردی پو ‌لدوست دانسته است‪.‬‬                                                        ‫مادرس ســعی کرد مخفیافه با ســوار شدن‬
‫شیوه قدیم که شباهت به مرثیهخوانی دارد خسته‬
‫شد‌هام؛ البته در این زمینه سازندگان آهنگ باید با‬                                                                                                                                                                     ‫صحت ادعاهای آقای عالیشاهی باشد‪.‬‬
‫من یاری و همکاری کنند»‪ .‬او برای عملی کردن‬
‫این تصمیم سراغ آهنگسازان دیگری مثل نصرالله‬                                                                                                                                                                                                   ‫جمعه ‪ 23‬آذر‬
‫زرینپنجه رفت و در عین حال همكاری خود را‬                                                                                                                                                                                ‫خطب ‌های درباره اسرائیل و فلسطین‬
‫با رو ‌حالله خالقی و مرتضی محجوبی ادامه داد‪.‬‬                                                                                                                                                                         ‫بــرای خطبههای جمعــه مطالع ‌ه کــردم و به‬
‫آلبومهای «نامههای گمشــده»‪« ،‬قصه شب»‪،‬‬                                                                                                                                                                                ‫دانشگاه تهران رفتم‪ .‬محسن‪ ،‬مهدیف یاسر و عفت‬
‫«بــاد نوبهاری» و «رویای هســتی» مربوط به‬                                                                                                                                                                            ‫هم بودند‪ .‬شــرکت مردم در راهپیمایی روز جهانی‬
                                                                                                                                                                                                                     ‫قدس‪ ،‬وســیع بــود‪ .‬خطب ‌های درباره اســرائیل و‬
         ‫همین دوره غلامحسین بنان است‪.‬‬                                                                                                                                                                                ‫فلسطینوخطب ‌هایدربارهسایرمناسبتهایهفته‬
                                                                                                                                                                                                                     ‫خواندم و به مناسبت روز وحدت حوزه و دانشگاه‬
                                                                                                                                                                                                                     ‫از رکود طر ‌حهای توســعه اطراف حرم قم و توسعه‬
                                                                                                                                                                                                                     ‫دانشــگاه تهران و توســعه میدان بهارستان که در‬
                                                                                                                                                                                                                     ‫دولت سازندگی طراحی و شروع به اجرا شده بود‪،‬‬
                                                                                                                                                                                                                     ‫انتقاد کردم و نیز توضیحی درباره ایده کانال [آب]‬

                                                                                                                                                                                                                            ‫پیشنهادی سراسری آستارا ‪ -‬گنبد دادم‪.‬‬
   3   4   5   6   7   8