توسط : ریزش مخاطب سریال‌های نمایش خانگی
شبکه نمایش خانگی در ایران مانند خیلی چیزهای دیگر وضعیت پیچیده و عجیب‌وغریبی دارد. یکی، دو پلتفرم در این شبکه به طور مرتب فعال هستند و سریال و رئالیتی‌شوهای متعددی را به طور منظم منتشر می‌کنند و غیر از اینها چند پلتفرم هستند که تک‌وتوک سریالی دارند و گاهی در این شبکه خودنمایی کرده اما پس از مدتی دوباره در لاک خود فرورفته و هیچ محصولی برای ارائه ندارند. با اینکه از عمر پلتفرم‌های موجود در شبکه خانگی سال‌های زیادی نمی‌گذرد اما در همین مدت کوتاه هم تعدادی از پلتفرم‌ها بودند که به این چرخه وارد و به سرعت خارج شدند. آن هم پلتفرم‌هایی که از پشتیبان مالی مهمی برخوردار بودند اما آنقدر سریال‌های بی‌کیفیتی را روی خروجی خود قرار دادند که حتی با وجود عدم حق اشتراک هم نتوانستند به حیات خود ادامه دهند و با همان سرعتی که به شبکه خانگی پیوستند از این شبکه محو شدند.
واقعیت این است آنطور که به نظر می‌رسد، هدایت و اداره یک پلتفرم به این سادگی‌ها که به نظر می‌آید، نیست و حتی وجود سرمایه‌گذار قدر و مهم هم نمی‌تواند، حیات آن را تضمین کند. مدیرانی که در پلتفرم مشغول به کارند بیش از هر چیز دیگری برای ادامه کار آن اهمیت دارند. آنها باید ضمن شناخت توانایی‌ها و ظرفیت کارگردانان سینمای ایران، قدرت تشخیص فیلمنامه باکیفیت را داشته باشند و دریابند که کدام فیلمنامه مناسب ساخت سریال بلند است و از آن مهم‌تر اینکه کدام کارگردان می‌تواند از آن فیلمنامه مجموعه‌ای قابل قبول بسازد.
چنین درک و شناختی در معدود تهیه‌کنندگان سینمای ایران وجود دارد و حالا در شبکه خانگی به دلیل تعدد تولیدات، نبود چنین مدیران و تهیه‌کنندگانی بیش از سینما خود را نشان می‌دهد. در میان دو پلتفرم فعال در شبکه نمایش خانگی هم در بسیاری اوقات سریال‌هایی توسط افراد کاربلد جلو دوربین رفته که نه با استقبال روبه‌رو شده و نه به‌عنوان اثری مهم در سابقه آن پلتفرم ثبت شده است. در واقع می‌توان گفت حتی دو پلتفرم فیلیمو و فیلمنت هم در تولید آثار نمایشی خود دچار خطاهای بسیاری شدند که تنها باعث هدر رفتن سرمایه هنگفت شده بدون اینکه بازگشت مالی و سودآوری چندانی برای آنها داشته باشد. حتی در مواردی تولید چنین مجموعه‌هایی به ریزش مشترکان این پلتفرم‌ها هم انجامیده است.
در همین راستا تهیه‌کننده سریال‌های «آبان»، «رهایم کن» و «می‌خواهم زنده بمانم» از احتمال شکست قریب‌الوقوع بعضی پلتفرم‌های جدید نمایش خانگی خبر داد. مجید مولایی که در کارنامه خود آثاری چون «رهایم کن» و «می‌خواهم زنده بمانم» را نیز در نمایش خانگی دارد با اشاره به وضعیت حال حاضر پلتفرم‌های وی‌اودی توضیح داد: «ما در ایران حدود یک میلیون و ۹۰۰ هزار تا ۲ میلیون نفر دارنده اشتراک پلتفرم‌ها را داریم که حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزار به پلتفرم فیلیمو اختصاص دارد و حدود یک میلیون هم بقیه کاربران پلتفرم‌هاست. این رقم همه ساله در بهار رشد می‌کند و تا مهرماه درحال افزایش است. در این بازار، پلتفرمی به سود می‌رسد که حداقل حدود ۷۰۰ هزار مشترک وفادار داشته باشد». او ادامه داد: «پلتفرم شیدا با یک سریال آمد و تا ۳۰۰ هزار کاربر هم اشتراکش را خریدند ولی بعد ۷۰ – ۸۰ هزار نفر از آن ریخت. ممکن است یک علت محتوای «آبان» باشد اما موضوع جدی‌تر این بود که پلتفرم محصول دیگری نداشت که کاربران جدیدش را جذب کند. قبلاً نداشتیم که یک پلتفرم با یک محتوا چنین جایگاهی پیدا کند چون چیزی حدود ۶۰۰ هزار نفر ثبت‌نام کردند. با این حال نقاط قوت و ضعف این سریال به تولیدکنندگان برمی‌گردد و دوستان پلتفرم در آن دخالتی نداشته و البته ادعایی هم برای آن نداشتند».
مولایی با بیان اینکه تعدادی از پلتفرم‌ها بدون هیچ چشم‌اندازی از آینده تولید خود فعالیت می‌کنند، توضیح داد: «فهم و تجربه من از مدیریت پلتفرم می‌گوید که پلتفرم با دو محصول ایجاد نمی‌شود و پیشاپیش می‌گویم این‌گونه پلتفرمی شکست می‌خورد. فیلیمو برای سال ۱۴۰۴ فهرستی داده که نام آثاری از مصطفی کیایی، آیدا پناهنده، حامد عنقا، نیما جاویدی، پیمان معادی و … در آن وجود دارد. فیلمنت هم می‌گوید «یل» برادران محمودی، «اجل معلق» رضا عطاران، «برتا» و سریال‌های دیگری خواهد داشت. اینها یعنی پلتفرم زنده است اما وقتی از بعضی پلتفرم‌های جدید می‌پرسیم، محصولی در برنامه آینده ندارند. این ویژگی اولیه یک پلتفرم پویاست که اینها ندارند. پلتفرم از روز اول با یک محصول آمده و با همان تبلیغات می‌کند و در طول هفته فقط یک اثر دارد. این رفتار شائبه کم‌کاری و کم‌فروشی به مردم می‌دهد! با مدیر یکی از این پلتفرم‌ها صحبت کردم و گفتم بعد از این ۱۵ هفته، چه داری؟ گفت فکر می‌کنیم! تا فکر کنید ۱۵ هفته آمده و رفته! بعضی از پلتفرم‌ها چشم‌انداز ندارند. یا جدی نیستند یا پلتفرم‌داری بلد نیستند. به یکی از اینها می‌گفتم وقتی مدتی کار نکردید، ضرر کار نکردن‌تان خیلی بیشتر از اینهاست اما این را نمی‌توانید بفهمید. فهم و تجربه من از مدیریت پلتفرم می‌گوید که پلتفرم با دو محصول ایجاد نمی‌شود و پیشاپیش می‌گویم این‌گونه پلتفرمی شکست می‌خورد».
تهیه‌کننده «بانوی عمارت» اظهار کرد: «تجربیات متنوعی در پلتفرم‌ها هست. مثلاً سریالی که قرار بود ۳۰ قسمت باشد اما بعد از ۸ یا ۹ قسمت که مدیران پلتفرم دیدند و احساس کردند با مخاطب عام ارتباط برقرار نمی‌کند، دستور توقف آن را دادند. حتی سریالی بود که ادامه‌اش را ضبط و تدوین کرده بودند اما پخش نکردند. به این رسیدند که اگر اصلاً پخش نکنند به سودشان است. نیما جاویدی، کارگردانی درجه یک است و سریالش باید درجه یک باشد اما این مدیریت با تجربه، به این نتیجه می‌رسد که باید بخشی از قسمت‌ها کوتاه شده و روند مناسب‌تری برای پخش به دست بیاورد».
