Page 6 - 09-04-1403-1729 Sazandegi
P. 6
تحلیل تحولات اقتصادیتوسعه سال هفتم‌شماره 1729 06
شنبه 9تیر 1403
85 60 126
درصد میلیارد تومان
هزار تومان
حباب سکه ورود پول به بورس
قیمت جدید دلار
بیشــترین بازدهی در این هفته نصیب دارندگان ربعسکه شد. بررســیهای آماری حاکی از آن است که سرانجام روند خروج
دارندگان ربعسکه در این هفته بازدهی 6/8درصدی را کسب بــازار ارز و طلا هفته گذشــته دچار اصلاح قیمتی شــد و از پول حقیقی از محل فروش ســهام از ابتدای تابستان شکسته
کردند ،حباب ربعســکه در این هفته بــه محدوده ۸۵درصد محدوده حصر شــده ،خارج شــد .قیمت دلار در بازارهای شده اســت .در آخرین روز معاملاتی هفته ۱۲۶میلیارد تومان
رسید و آخرین بار در بیستم خرداد در این محدوده قرار گرفته تهــران در این هفته مقاومت مهم محدوده ۶۰هزار تومان را در ورود پول به بازار صورت گرفته و صندوقهای ســرمای هگذاری
است .درحال حاضر حباب ربعسکه بیشتر از سکه گرمی قرار هم شکست و به بالای آن نفوذ کرد .محدوده قیمتی دلار تهران قابلمعاملهیاFETFهانیزورودپول ۳۹۰میلیاردتومانیراثبت
گرفته و از همه اقلام طلا بیشتر است .به نظر م یرسد ،بازارها درحال حاضر بالاترین سطح قیمتی از هجدهم اردیبهشتماه کردند .در هفته جاری ،شــاخص کل بعد از چندین هفته رو به
است.بررسیبازدهیدلارنشانم یدهدکهاسکناسآمریکایی
پس از مدتها در آستانه آرامش قرار دارند. در هفته جاری توانسته رشد بیش از چهار درصدی را ثبت کند. افول با افزایش ۲درصدی به کار خود خاتمه داد.
بازگشت امید
دولت آینده چگونه میتواند امید را به جامعه جوان برگرداند؟
سیاســتهای اقتصادی معطوف به رشد ،نیازمند تغییرات عمده اقتصاد کلان همراه بود باعث شــد ،چشــ مانداز مثبتی پی شروی سعید خو شبین
در بنیانهای سیاسی است .در نظام اقتدارگرا اصلاحات بنیادین مردم گشوده شود .آقای روحانی هم به صراحت اعلام کرد که در
باید از بالا شــروع شود ،در غیر این صورت تداوم ناکارآمدی و در دیپلماســی ،هدف دولت بهبود روابط با دنیاست و در اقتصاد هم خبرنگار سازندگی
نتیجهنارضایتیعمومی،هزینهاصلاحاترابرایجامعهب هشدت بازگرداندن ثبات به اقتصاد کلان را دنبال میکند. اکاحتهـمـاًا ًلشپ تیـوـرمشو
افزایش م یدهد .حاکمیت باید در راستای تحولات جهان ،بخش از دولت یازدهم هیچ دولتی نداشــت هایم که به این امروزبهاحتمالزیادتکلیفرئی سجمهورآیندهایرانمشخص
مهمی از منبع قدرت سیاســی خود را در کسب قدرت اقتصادی روشــنی رویکرد اقتصاد کلان داشته باشد .البته بخش مهمی از م یشود ،یا در نهایت اگر کار به مرحله دوم برسد ،یک هفته دیگر
دانســته و بر تحقق الزامات داخلی و خارجی آن متعهد شود و بر این رویکرد مدیون و مرهون شرایط اقتصادی کشور بود چون در ســکان دولت چهاردهم به یکی از دو نفر راه یافته به مرحله پایانی
مشارکتهای اجتماعی و سیاسی ملزم باشد و سیاست و اقتصاد آن مقطع تورم و بیثباتی به شــدت مــردم را آزار م یداد .در نتیجه ســپرده خواهد شد .چشــم که به هم بزنیم ،دولت چهاردهم نیز
و فرهنگ را هماهنگ و سازگار با هم هدفگذاری کند .شناخت بهبود این شــرایط خواست مردم بود و شــرایطی هم مهیا شد که تشکیل شده و ترکیب اعضای کابینه هم مشخص م یشود.
و درک این واقعیت میتواند کشور را حتی در شرایط نظام سیاسی تورم و دیگر متغیرهای اقتصاد کلان در مسیر درست قرار بگیرند. اقتصــاد ایران از دردهــای زیادی رنج میبرد که بســیاری از
متمرکز و بدون نیاز به تغییرات تند ،البته در یک مرحله گذار به جلو همه ما یادمان هست که در مقطع انتخابات 92دو مطلب زیاد در آنها بــه خاطر عدم درمان یــا درمان نادرســت ،حالت مزمن به
رهنمون کند .حتی یکدستی و خالصسازی نظام حاکمیت در سه جامعه مطرح میشد .یکی این بود که شرایط خیلی سختی از نظر خود گرفته اســت .رشــد اقتصادی پایین و پرنوســان ،تورمهای
سال گذشته هم نتوانست ،ز یرساختهای اجتماعی مهم پیشرفت روابط خارجی و اقتصاد داریم و دیگر اینکه شاید اگر در این دوره، بالا و مزمن ،بیکاری شدید در میان زنان و جوانان تحصیلکرده،
را فراهم کند .آنچه در حوزه سیاســت و جامعه اتفاق افتاد ،تنگ کشــور موفق به ایجاد تحولاتی اساســی در این دو زمینه نشود، انواع ناترازیهای مالی و زیســتمحیطی ،فقر و حاشیهنشــینی
شدن عرصه مشــارکتهای اجتماعی ،حتی برای بخش مهمی آثار این عدم موفقیت برای آینده کشور بسیار متفاوت با گذشته و گســترده ،بهر‌هوری و کیفیت نازل ارائــه خدمات عمومی اعم از
از خودیها و تشــدید تعارض منافع بــود .آنچه در حوزه اقتصاد خطرناک خواهد بود .این مسیر از یک طرف حداقلهایی را اقتضا سیاســتگذاری و نظارت و حمایت توســط نهــاد دولت ،عدم
نمثدابشتتهبـوـهم بجرکددًًاتااقتمکصااند اتفاق افتاد ،تحقق رشــدهای اقتصادی میکــرد و از طرف دیگر ،مجموع های از «اصلاحات عمیق» .آن توازن و تناســبهای درآمدی و منطقــ های ،وجود تبعیضهای
افزایش صادرات نفت بود که آثار آن تداوم حداقلها بیشــتر از جنس «چه نباید کردها» بود .رها شــدن از زیاد در اســتفاده از فرصتها و فاصله گرفتن از کشورهای مشابه
به رشــدهای پایین برخواهد گشــت .نجات اقتصاد ایران از تله ب یانضباطی مالی ،عدم دس تاندازی دولت به بانک مرکزی ،عدم در شــاخصهای اقتصادی و رفاهی؛ از مهمترین علائم بیماری
رشــدهای پایین منوط به گشــایشهای جدی در سیاستهای واگذاری بنگاههای دولتی به بخشهای شــب هدولتی و مواردی از اقتصاد ایران و نارضایتی مردم است که برخی از آنها برای نیمقرن
ســمت عرضه اســت .سیاســتهای ســمت تقاضا در شرایط این قبیل .همزمانی روی کار آمدن دولتی جدید با تغییر اساســی با ما همراه است.
نااطمینانی و نبود ســرمایه اجتماعی و ب یاعتباری سیاســتها، انتظارات و شکلگیری چش ماندازی مثبت و مشترک در اکثریت با این حال در سا لهای گذشــته با وجودی که اندک فرصتی
اقتصاد را یا به سمت تورم بیشــتر یا به سمت رکود بیشتر خواهد قریــب به اتفاق جامعه ،اتفاقی اســتثنایی بود و فرصتی بود که با برای اصلاح وجود داشته ،دول تها از کنار آن گذشت هاند و حاضر
کشاند .و مهم آنکه سیاستهای سمت عرضه به منظور افزایش همان چه نباید کردها هم بتوان دســتاورد بزرگی در زمینه کاهش بهح پدارققدااعلخادنتًًتاتاظهاصرزلیایناهنحناایشسـندـ‌هانشـتدـ.کراهیگطامدهرایکیوتبارهدمادشـتـتناهمشموکد تناااسوًـاًـل نتشاامان
منابع همچنین بهر‌هوری منابع چون پیشرفت فناوری ،بهبود نقش تورم داشــت .کاهش تورم مترتب بر انتظارات میتوانست از این
دولت و بازار ،گســترش بخش خصوصی ،توسعه سرمایهگذاری نظر فرصت استثنایی تلقی شود که با اصلاحات نهادی اقتصادی
و تجارت ،امنیت سیاســی و ثبات اقتصــادی و ...همه نیازمند در زمینههایــی مانند بودجه و نظام بانکی بــه کاهش پایدار تورم داده شود که مسئولان اجرایی کشور ،متوجه این اتفاق و این تغییر
اصلاح بنیانهای سیاسی است. منتهی شود. نگاه شده و چرایی تشــدید مهاجرت را درک کرد‌هاند و دوم اینکه
رئیسجمهور آینده در حوزه اقتصاد باید فضایی ترسیم کند که تلاشهای حداقلی ،تدریجی و گامبهگام برای کاستن از این دافعه
حداقل نشانی از یک تعامل بی نالمللی بسیار پویا داشته باشد که Wدولت آینده چه باید بکند؟ زنسـدـگخیتکیاممًا ًیلتموانعمد تولصیوبرا برم یدارند .درحال حاضر جوان ایرانی به
در آن ســرمایهگذاری خارجی صورت میگیرد ،بنگاههای بزرگ کند که نه یک زندگی اشــرافی بلکه یک
شــکل میگیرند و ایران ب هنوعی بخشــی از زنجیره رشد و توسعه برگزاری انتخابات ریاستجمهوری 1403همراه با وعدههای یک کار شــرافتمندانه برای خودش تامین کند .متاسفانه داشتن
جهانی شــده اســت .برای مثال ،امارات درحال تبدیل شدن به بیشــمار و فضایی نامزدها ،تبلیغ چهرههای شناخت ه شده برای زنشـدـگدینمبعه یمولـکـریویباراییدبورسـدـیسارت ای اسزتج.واونااقنعًًاکانتشـظـاوررگدزراحفاول یــک
هاب اســتارتآپی ،فناوریهای مدرن ،ارزهای دیجیتال و نظایر نامزدهای مختلف و دعوت مردم به حضور پای صندوقهای رای تبدیل
اینهاســت و این راه را یکشبه طی نکرده است .ما هم نباید توهم و ســیل ســوالات تردیدآمیز در مورد میزان توانایی رئیسجمهور نابهجایی از نظام حکمرانی کشور نیست که بتواند این حداقلها را
این را داشته باشیم که حالا تا رئیسجمهور بگوید طی یک سال بود .را یدهندگان از خود میپرســند که در نظام سیاســی ایران، برای جوانهایش تهیه کند .البته تاکید میکنم که نباید انتظارات
یا چهار ســال این اتفاق بیفتد اما باید مســیری ترســیم شود که رئیسجمهور چقدر تــوان تغییر دارد و آیا میتواند ،خواســت و را بســیار بالا برد چون مجدد موجب به سرخوردگی میشود اما
طی آن قرار اســت ،اقتصاد ایران بخش مهمی از اقتصاد جهانی مطالبات را یدهندگان را عملی کند؟ یا اینکه با موانع بیشــماری حداقل انتظــار جوانان ،فهم مســاله و تلاشهــای گامبهگام و
شــود که با دیگر اقتصادها تعامل دارد و میتواند محل تاسیس یا مواجه میشــود که گــذر از آنها در توان و حــوزه اختیارات هیچ تحدردایقلج دی برراحایل رحخل آداندان اسست تتاوجموا‌یتن اواحن اسمایدسداکنشدتکهکتهغیمیثًرا ًلمدسویدرهبهه
دفتر فعالیت شــرکتهای بزرگ چندملیتی باشد ،سرمایهگذاری
خارجی ســنگین جذب کند و کالا و خدماتــی تولید کند که در رئیسجمهوری نیست. دیگر شرایط به سختی و دشواری امروز نباشد.
بازارهای بی نالمللی عرضه شــود و فروش داشته باشد .اگر بتوان با این حال دیروز عبدالناصر همتی زمانی که داشت رای خود را به همین دلیل دولــت چهاردهم هیچ فرصتی برای تعلل ندارد
چنین فضایی را واقعبینانه طراحی و ترســیم کرد و به جوان ایرانی بهصندوقم یریختبهخبرنگارانگفت«:رئیسجمهوریبعدی و اگر قرار اســت اولویت را به منافع ملی بدهد باید فهرســتی از
نشان داد ،چه دلیلی دارد که بخواهد به امارات ،قطر و هندوستان در زمینه مسائل اقتصادی و تعامل با دنیا و از همه مهمتر کارآمد بایدها و نبایدهای سیاســتگذاری را تهیه کند .زمان خیلی زود
بــرود چون میبیند که میتوانــد توانایی و تخصصش را همینجا کردن دولت ،اقدامات جدی انجام بدهد» .رئیسکل پیشین بانک میگذرد و در این مدت اگر سیاســتگذاران نتوانند کاری کنند،
به منصه ظهور برســاند و کشورش ،بخش مهمی از زنجیره تولید مرکزی افزود« :دولت آینده باید اقتصاد را بر مبنای یافتههای علم بهترین فرصت از کف خواهد رفت.
و تامین در دنیا شــده اســت و او م یتواند از تحصیلاتش و نقاط اقتصاد اداره کند نه براســاس شــعار و دیگاههای پوپولیستی». اگرمسعودپزشکیانرارئی سجمهورآیندهایرانبدانیم،آنوقت
قوتش در فرصتهایی که در کشــور خودش وجود دارد ،استفاده همتی همچنین گفت« :اگر بتوانیم یک تیم قوی اقتصادی داشته فرصتی نظیر آنچه در ســال 1392به وجود آمد ،در برابر او و تیم
کند .اگر رئیسجمهوری سر کار بیاید که به سمت توسعه صادرات باشیم ،مطمئنم میتوانیم کارهای خوبی در حوزه اقتصاد بکنیم و اقتصاد یاش قرار خواهد گرفت.
برنام هریزی کرده باشد ،با وجود این قطعیت که این هدف در افق یکی از پیشفرضهای آن این است که بتوانیم تعامل جدی با دنیا همه مــا به خاطر داریم که دولت یازدهم در شــرایط بســیار @saazandeginews
چهار ساله محقق نمیشود اما این امید را فراهم میکند که میتوان ســختی آغاز به کار کرد؛ اشــتراک نظر داریم .شبیه یک بحران saazandeginews
داشته باشیم». www.saazandegi.ir
اقتصاددانــان م یگویند ،مانع اصلی بهبود شــرایط اقتصادی
در یک افق 10ساله یا 20ساله به آن رسید و کشور ما هم جزیی از و اجتماعی ایران در نی مقرن اخیر ،تن ش مســتمر در انواع روابط واقعی بود .رشد اقتصادی منفی ،تورم بالا و فنر ارزی رها شده.
زنجیره تامین کالاها و خدمات بی نالمللی شود و نیروهای جوان داخلی و خارجی بوده اســت .تجربه دولت اول حســن روحانی محیط بیثبــات اقتصاد کلان و کاهش امید مردم .چند اتفاق اما
جامعهمیتواننداینامید راداشته باشند که تخص صشان را نهفقط نشــان م یدهد که م یتوانیــم با تن شزدایی در داخــل و از روابط این وضعیت را بــه طور کامل تغییر داد .پیــروزی آقای روحانی
به 85میلیون ایرانی بلکه به 8میلیارد مردم دنیا عرضه کنند. در انتخابات کــه با تغییر رویکرد در روابــط خارجی و مدیریت
خارجی ،انتظارات را به میزان زیادی کاهش دهیم.
اقتصاددانــان معتقدنــد ،پیشــرفت کشــور و اثربخشــی
