Page 3 - 11-06-1403-1777 Sazandegi
P. 3

‫‪03‬‬           ‫سال هفتم شماره ‪1777‬‬                                                                                                              ‫بررسی تحولات سیاسی جهانافق‬
             ‫یکشنبه ‪ 11‬شهریور‪1403‬‬

                ‫دیدگاه‪:‬گزارش خارجی‬                                                                                                                                                                                                                                                               ‫بنبست دوحه‬

                ‫سیسی در آنکارا‬                                                                                                                     ‫مذاکرات آتشبس غزه در قطر ب ‌هرغم دیدگاه آمریکاییها به سمت شکست پیش رفت‬

             ‫رئیسجمهوری مصر پس از ‪ 11‬سال‬
                    ‫به ترکیه سفر میکند‬

                                                                                                                                    ‫با این وضعیت‪ ،‬عمًا ًل شکســت خورده به حساب میآید و در‬                                             ‫به نقل از منابع رسان ‌های اســرائیل اعلام کرده که تاکنون هیچ‬
                                                                                                                                    ‫مقابل برخی دیگر از رســانهها و منابع سیاســی در اسرائیل‪،‬‬                                          ‫پیشــرفتی در مذاکرات درباره خطوط قرمز تعیین شده توسط‬                                                           ‫فرشاد گلزاری‬
                                                                                                                                    ‫آمریکا و برخی دیگر از کشــورهای منطقه درحال مخابره این‬                                            ‫بنیامین نتانیاهو‪ ،‬ازجمله مســائل مربوط به بازرسی از محور‬
                                                                                                                                                                                                                                      ‫نتزاریم‪ ،‬حضور ارتش اســرائیل در محــور فیلادلفیا‪ ،‬حاصل‬                                                            ‫گروه بین‌الملل‬
                                                                                                                                                                                                                                      ‫نشــده و حتی سرنوشت و وضعیت گذرگاه رفح هم در هال ‌های‬
                                                                                                                                    ‫پیام هســتند که اوضا ‌عواحوال همچنان تحت کنترل است و‬                                              ‫از ابهام قرار دارد که تمامی این مسائل گویای شکست و خلق‬                                     ‫دو هفته پیش که مذاکرات آتشبس غزه در قطر آغاز شد‪،‬‬
                                                                                                                                    ‫مذاکرات ادامه دارد و حتی نسبت به خروجی آن ابراز امیدواری‬                                          ‫یک بنبســت دیگر در مذاکرات دوحه است‪ .‬در این میان اما‬
                                                                                                                                    ‫میکنند تا در آخر یک فضای مثبت را در این میان خلق کنند‪.‬‬                                            ‫برخی از منابع خبری آمریکا یا همســو با ایالا ‌تمتحده اعلام‬                                 ‫بســیاری از ناظران منطق ‌های و بی ‌نالمللی بر این نظر بودند که‬
‫عبدالفتاح سیســی‪ ،‬رئیسجمهور مصر‪ ،‬قرار است در‬                                                                                        ‫مورد‬   ‫نمظورضباوعشـیـدک اهیبنه اعنسواتنکسهـاـتسوانسًفًاقمراشـتـمکذالکاراصلتیفعلصریفًًباایددر‬      ‫کرد‌هاند که این مذاکرات در دوحه بهنوعی جریان دارد‪ .‬بهعنوان‬                                 ‫خروجی این رایزنیهای دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگی‬
‫تاریخ ‪ ۴‬سپتامبر به آنکارا ســفر کند تا در جلسه «شورای‬                                                                               ‫مورد‬                                                                                              ‫مثال‪ ،‬پایگاه خبری آکســیوس گزارش داده‪ ،‬مذاکراتی که در‬
‫عالی همکاریهای راهبردی ترکیه و مصر» شــرکت کند‪.‬‬                                                                                                                                                                                       ‫دوحه با محوریت آتشبس در غزه انجام شد‪ ،‬مفصل و سازنده‬                                        ‫که چندی دیگر وارد یکســالگی خود میشود‪ ،‬منفی خواهد‬
                                                                                                                                    ‫اظهارنظرها نیســت‪ ،‬بلکه تصمیماتی که در این خصوص از‬                                                ‫بود و همه طرفهای ذ ‌یربط در آن حضور داشتند؛ بهگون ‌های‬                                     ‫بود‪ .‬اینکه مقامات امنیتی و سیاسی ایالاتمتحده‪ ،‬قطر‪ ،‬مصر‬
‫اولین سفر سیسی به ترکیه که در سال ‪ ۲۰۱۳‬از طریق کودتا‬                                                                                ‫سوی اسرائیل و شخص نتانیاهو گرفته شده‪ ،‬به یک مانع بسیار‬                                                                                                                                       ‫و اسرائیل بارها طی این دو هفته با یکدیگر به صورت رودررو‬
‫در مصر به قدرت رسید‪ ،‬اهمیت بسیار زیادی دارد‪ ،‬چراکه‬
‫تبلور تبدیل شدن «دشمنی بزرگ» به «دوستی بزرگ» در‬                                                                                     ‫مهمی برای رســیدن به توافق تبدیل شده که حالا بزرگترین‬                                                                                                                                        ‫و حتی تلفنی به گف ‌توگو پرداختند و سعی داشتند تا بتوانند بر‬
                                                                                                                                    ‫دعوای سیاسی را میان او و یوآو گالانت‪ ،‬وزیر جنگ اسرائیل‬                                                                                                                                       ‫روند مذاکرات تاثیر مثبت بگذارند‪ ،‬یک نمای کلی از وضعیت‬
‫روابط آنکارا‪-‬قاهره است‪ .‬رجب طیب اردوغان و سیسی‬                                                                                      ‫را در کابینه اســرائیل به وجود آورده اســت؛‬                                                                                                                                                  ‫این چان ‌هزنی دیپلماتیک اســت اما مســاله‬
‫در این دیدار توافقنامههایی را امضا خواهند کرد که روابط‬
‫دوجانبه را به ســطح جدیدی ارتقا خواهد داد‪ .‬این دو رهبر‬                                                                              ‫چراکه کابینه سیاسی‪ -‬امنیتی با هشت رای‬                                                                                                                                                        ‫اینجاست که مسئولان حماس حتی قبل از‬
                                                                                                                                    ‫موافــق‪ ،‬در برابر یک مخالــف (گالانت) و‬                                                                                                                                                      ‫این مذاکرات اعلام کرد‌ه بودند که اسرائیل و‬
‫همچنین درباره مسائل منطق ‌های‪ ،‬ب ‌هویژه لیبی و غزه‪ ،‬با هم‬                                                                           ‫یک رای ممتنع (ایتامار بن گویر‪ ،‬وزیر امنیت‬                                                                                                                                                    ‫در رأس آن بنیامین نتانیاهو به دنبال آن نیستند‬
             ‫گف ‌توگو خواهند کرد‪.‬‬
‫اردوغان و سیســی ریاست جلسات «شــورای عالی‬                                                                                          ‫داخلــی) با طرحی که ارتش اســرائیل برای‬                                                                                                                                                      ‫که این مذاکرات به خروجی مطلوب برسد که‬
                                                                                                                                    ‫ابقاء در محور فیلادلفیا بهعنوان بخشــی از‬                                                                                                                                                    ‫با گذشــت بیش از دو هفته حالا این تحلی ‌ل‬
‫همکاریهــای راهبــردی» را که در آنــکارا برگزار خواهد‬                                                                               ‫معامله احتمالی تبادل اســرا‪ ،‬موافقت کرد‪.‬‬                                                                                                                                                     ‫تا حد زیادی درســت از آب درآمد‪ .‬براساس‬
‫شد‪ ،‬بر عهده خواهند داشت‪ .‬ســفر سیسی به آنکارا پس‬
‫از ســفر اردوغان به قاهره در ماه فوریه‪ ،‬که هر دو کشور آن‬                                                                            ‫بدونتردیــد ادامه حضور نظامیان اســرائیل‬                                                                                                                                                     ‫دادههای منتشر شده از سوی برخی رسانهها‬
                                                                                                                                    ‫در ایــن محــور میتواند این پیــام را مخابره‬                                                                                                                                                 ‫که جمعه بــر روی خروجی آنها قرار گرفته‪،‬‬
‫را تاریخی توصیــف کردند‪ ،‬صورت میگیرد‪ .‬انتظار م ‌یرود‬                                                                                ‫کند که آتشبس براساس آنچه که مورد نظر‬                                                                                                                                                         ‫مذاکرات دوحه بهنوعی شکســت خورده و‬
‫رئیسجمهور مصر با یک هیات بزرگ شامل وزرا و مقامات‬
‫بلندپایه به آنکارا ســفر کند‪ .‬انتظار مــ ‌یرود در چارچوب‬                                                                            ‫میانجیها بوده‪ ،‬قرار نیســت منعقد شود‪ .‬از‬                                                                                                                                                     ‫عامل اصلــی این موضوع را هم باید اختلاف‬
                                                                                                                                    ‫سوی دیگر‪ ،‬این اقدام نتانیاهو و همقطاران او‬                                                                                                                                                   ‫از مســائل دانســت‬  ‫مطرحوفربیرتسآــنرمبرجخددًًیا‬  ‫دو‬
‫«شورای عالی همکاریهای راهبردی» که برای اولین بار‬                                                                                    ‫درحالی انجام میشود که اعتراضات داخلی‬                                                                                                                                                         ‫پافشــای اســرائیل‬                                ‫که‬
‫تشکیل میشــود‪ ،‬گامهایی برای توسعه روابط اقتصادی و‬
‫تجاری دوجانبه و همکاری در زمینههایی مانند گردشگری‪،‬‬                                                                                  ‫از ســوی خانواده اسرای اسرائیلی به بالاترین حد خود رسیده‬                                          ‫که باراک راوید‪ ،‬خبرنگار اســرائیل ‌یالاصل آکسیوس که خود‬                                    ‫و نتانیاهو بر روی دو موضوع اصلی اســت‪ .‬در این خصوص‬
                                                                                                                                    ‫اســت‪ .‬در همین راستا‪ ،‬بســیاری از فرماندهان نظامی سابق‬                                            ‫زمانی در ارتش اســرائیل خدمت کرده گفته است که رایزنیها‬                                     ‫المیادین به نقش از یک منبع در مقاومت فلسطین اعلام کرده‬
‫حمل ونقل‪ ،‬انرژی‪ ،‬گردشــگری و صنایع دفاعی برداشته‬                                                                                    ‫اسرائیل بر این عقیده هستند که ابقای ارتش در محور فیلادلفیا‬                                        ‫همچنــان ادامه دارند و تمرکز فعلی بــر جزئیات اجرای توافق‬                                  ‫که مذاکرات دوحه شکست خورده و بر این اساس‪ ،‬مذاکرات‬
‫شــود‪ .‬هر دو رهبر در دیدار ‪ ۱۴‬فوریه‪ ،‬هدف افزایش حجم‬                                                                                                                                                                                   ‫برای اطمینان از موفقیت آن است‪ .‬همچنین العربیه نیز (شنبه)‬
‫تجارت بــه ‪ ۱۵‬میلیارد دلار در پنج ســال را تعیین کردند‪.‬‬                                                                             ‫به صورت علنی خواســته نتانیاهو برای ادامه جنگ اســت تا‬                                            ‫به نقل از یک مقام آمریکایی مدعی شــده‪ ،‬مذاکراتی که چند‬                                     ‫در خطر فروپاشــی قــرار دارد‪ .‬این منبــع همچنین افزود که‬
                                                                                                                                    ‫او بتوانــد این روند را تا برگزاری انتخابات ریاســتجمهوری‬                                         ‫روز پیش در دوحه میان کمیتههای فنی کوچک به نمایندگی از‬                                      ‫نشستهای دوحه نتوانست اســرائیل را از اصرار بر ماندن در‬
‫در جریان آمادهســازی برای جلســ ‌های که قرار اســت در‬                                                                               ‫آمریکا ادامه دهد‪ .‬بســیاری از تحلیلگران نظامی و همچنین‬                                            ‫مهذمکهوطررمفجهدادًًآا بغاهزگزشارد‪ ،‬م‌شفهاصیلآوکسسایزوندهسباوسدتهناادسکتردکههاالسبتهت‪.‬منبع‬  ‫محور فیلادلفیا و حذف وتوی ‪ ۶۵‬اســیر محکوم به حب ‌سابد‬
‫آنکارا برگزار شــود‪ ،‬هاکان فیدان و بدر عبدالعاطی‪ ،‬وزرای‬
‫خارجه ترکیه و مصــر‪ ،‬در اوایل مــاه اوت در قاهره با هم‬                                                                              ‫مقامات فعلی کابینه اسرائیل هم بر این عقیده هستند که ادامه‬                                                                                                                                    ‫منصرف کند و ایــن دو موضوع‪ ،‬اصلیتریــن محور اختلاف‬
                                                                                                                                    ‫وحفوضروریاارتز حشیاسث ارائسیــلتدرارتژمیحوجرنفیگلایدبلهفیاحبسهاهیب نچمو ‌یجآیهدنیوازاتمفباقرًًام‬                                                                                             ‫میان اســرائیل و حماس بوده که حالا شــکا ‌فها را عمیقتر‬
‫ملاقــات کردند‪ .‬هر دو طــرف اعلام کردند که درحال کار‬                                                                                                                                                                                                                                                                             ‫کرده است‪ .‬به گفته این منبع‪ ،‬مذاکرات به دلیل امتناع اسرائیل‬
‫روی مســائل مربوط به گسترش توافق تجارت آزاد ترکیه و‬
‫مصر و از سرگیری خدمات شناوران «رو‪-‬رو» برای حمل‬                                                                                      ‫یوآو گالانت‪ ،‬وزیر جنگ اسرائیل هم به همین دلیل با نتانیاهو‬                                                              ‫ ‪W‬ابهام در آینده مذاکرات‬                                              ‫از پاســخ به پیشــنهادات میانجیها برای رسیدگی به مسائل‬
                                                                                                                                    ‫برای ابقای ارتش در محور فیلادلفیا مخالفت کرده اســت‪‌.‬در‬                                           ‫آنچه در این میان باید مورد نظر قرار بگیرد اســت که نهتنها‬                                  ‫باقیمانده به سمت سقوط پیش م ‌یرود‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬وبگاه‬
‫ونقل خودورها و دیگر وسایل نقلیه بین مرسین و اسکندر یه‬                                                                               ‫آخر باید به این نکته توجه شــود که مقامات اسرائیل براساس‬                                          ‫در مورد مذاکرات دوحه برای اجرای آتشبس در غزه‪ ،‬بلکه در‬                                      ‫مید ‌لایست مانیتور (جمعه) با انتشار خبری به نقل از هاآرتص‬
                                          ‫هستند‪.‬‬
‫ارزشهای نمادین سفر سیسی به ترکیه به اندازه محتوای‬                                                                                   ‫مشــی ایدئولوژیک خود به دنبال آن هستند تا کرانهباختری را‬                                          ‫مــورد کلیت جنگ غزه و حتی وضعیت تحرکات نظامی اخیر‬                                          ‫اعلام کرد‪ ،‬هیات اسرائیلی (شامل مقامات موساد‪ ،‬شین بت و‬
                                                                                                                                    ‫همانند غزه شــخم بزنند و نگذارند این ناحیه تحت مدیریت‬                                             ‫ارتش اســرائیل در کرانهباختری با یک جنگ روایات روب ‌هرو‬                                    ‫ارتش اسرائیل) که روز چهارشنبه گذشته برای مذاکرات درباره‬
‫این ســفر اهمیت دارنــد‪ .‬بعد از رویدادهای ســال ‪،۲۰۱۳‬‬                                                                               ‫بیگاه‬  ‫و‬  ‫گاه‬  ‫و در این راستا‪ ،‬یورشهای‬  ‫بکگایمًرا ًدل‬  ‫فلسطینیها قرار‬                             ‫عهده دارند‪ .‬بهعنوان‬  ‫نهمسونتیه‪،‬مبکرهخریساانزهرهاسنـقـانهشهااصلصریا راحتًًداراآعنل بامه‬     ‫آتشبس غزه وارد دوحه‪ ،‬پایتخت قطر شده بود بدون دستیابی‬
‫ســردترین دوران روابــط ترکیه و مصر آغاز شــد؛ روابطی‬                                                                                              ‫گویای این موضوع است‪.‬‬                    ‫آنها به این منطقه‬                          ‫میکنند که مذاکرات‬
‫که در ســال آینده ‪ ۱۰۰‬ساله خواهد شــد‪ .‬سیسی که انتظار‬                                                                                                                                                                                                                                                                            ‫به توافق‪ ،‬این کشــور را ترک کرده است‪ .‬میدل ایست مانیتور‬

‫م ‌یرود بــا پروتکل رســمی در آنکارا مورد اســتقبال قرار‬
‫مو بصعردًا‪،‬‬  ‫گیــرد‪ ،‬در ‪ ۳‬ژوئیه ‪ ۲۰۱۳‬اولین رئی ‌سجمهور منتخب‬
             ‫محمد مرسی‪ ،‬را در یک کودتای نظامی سرنگون کرد‬
‫بهعنوان رئیسجمهور جانشــین او شــد‪ .‬ترکیه در آن زمان‬
‫روابط نزدیکی با گروه اخوا ‌نالمسلمین داشت و م ‌یخواست‬
‫روابط فراگیری با مرسی برقرار کند و این را بهعنوان «محور‬
‫آنکارا ‪ -‬قاهره» تعریف میکرد‪ .‬بعد از ســرنگونی مرسی‪،‬‬
‫ترکیه یکی از کشــورهایی بود که بهشدت به کودتای سیسی‬
‫واکنش نشــان داد و این موضع را برای مدت طولانی حفظ‬
‫قکورطضدعع‪.‬یدشرتداهیبخنوودد‪،‬ساـقـرراادرلوهغداااشنکـ‪،‬هـرئریوتابوستطجمداموهکوسرهشتاـرـکیویرهدی‪،‬دپلرشمداختشیـصًـًاوکاسرکتیارمسیًا ًنلی‬
‫را در ســخنرانیهایش هدف قرار داد و حتی در کمپی ‌نهای‬
‫انتخابات ‌یاش او را «قاتل» و «کودتاچی» نامید و اعلام کرد‬
    ‫که «هرگز با رهبرانی مثل سیسی دست نخواهد داد»‪.‬‬
‫در یــک ســخنرانی کمپین پیــش از تکــرار انتخابات‬
‫شــهرداری کلانشهر اســتانبول در ســال ‪ ،۲۰۱۹‬اردوغان‬
‫از موضــوع مشــکلات دیپلماتیــک با مصر در سیاســت‬
‫داخلی اســتفاده کرد و گفت‪« :‬آیا روز یکشنبه به سیسی‬
‫رای م ‌یدهیــم یا به بنعلی ییلدیریــم (نامزد حزب حاکم و‬
             ‫نخس ‌توزیرسابقترکیه)؟»‬
‫دورانی که ترکیه با مصر مشــکلات دیپلماتیک عمیقی‬
‫داشــت‪ ،‬بخشــی از دور‌های بود که این کشور به سیاست‬
‫خارجی «تنهایی ارزشمند» روی آورده بود؛ اصطلاحی که‬
‫ابراهیم کالین‪ ،‬مشــاور ارشد رجب طیب اردوغان و رئیس‬
‫کنونی ســازمان امنیت و اطلاعات این کشور برای توصیف‬
             ‫سیاست خارجی این دوره بیان کرد‪.‬‬
‫بی‪.‬بی‪.‬سی‬
   1   2   3   4   5   6   7   8