Page 4 - 01-07-1403-1789 Sazandegi
P. 4
تاز‌ههای ادبیات و هنرکافه سال هفتم شماره 1789 04
یکشنبه اول مهر 1403
آمده که از آن جمله اســت :گف توگو با سعید فاطمی (خواهرزاده و یاور ستارهی دهه شصتیها دریچه :تحلیل عادات
دکتر فاطمی) ،یادداشتهای فاطمی در دوران پنهان شدن از دست رژیم
محمود حکیمی نویسنده ادبیات دینی درگذشت کودک و توسعه
پهلوی؛ بخشی از مقالۀ مسعود بهنود دربارۀ فاطمی و. ...
زندگینامه ،اندیشــهها و مبارزات دکتر محمد مصدق :محمود نقش کودکان در مسیر توسعه
حکیمی در آغــاز کتاب «زندگینامه ،اندیشــهها و مبارزات دکتر محمد
مصدق» خاطرنشان میکند ،تاریخ معاصر ایران بهخصوص تاریخ نهضت محمود حکیمی ،پژوهشگر و نویســنده پیشکسوت ادبیات دینی و حسن محرابی
ملی ایران به رهبری دکتر مصدق سرشــار از عبرت است .او معتقد است کودک و نوجوان که از نویســندگان محبوب کوکان دهۀ پنجاه و شصت
صحنۀ تاریخ این نهضت ،نشــا ندهندۀ دو صف بارز و آشــکار است .در بود و این دو نسل با کتا بهای او خاطرات بسیاری دارند ،پس از تحمل پژوهشگر
یک طرف اســتعمارگران نف تخوارند که نمیخواهند از منافع خوددست یک دوره بیماری ،جمعه ۳۰شــهریور در ۸۰ســالگی در بیمارســتان
بکشند و رجال خودفروش و دربار فاسد در داخل این جناحند و در طرف شــریعتی تهران درگذشت .حکیمی ۹شــهریور ۱۳۲۳در تهران چشم علاقه به آینده در ذات هر انســان و جامع های اســت.
دیگر مردان و زنان شریف و میه ندوستی که لباس پیکار بر تن کرد‌هاند تا به جهان گشــود .پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی و متوســطه برای دســتیابی به توســعه و رفاه نیز از همین امید و علاقه به
میهن خویش را از چنگال استعمارگران نجات دهند و مصدق رهبری این تحصیل در رشــتۀ زبان انگلیســی وارد دانشگاه تربیت معلم شد و پس آینده ریشــه میگیرد امــا بهترین راه برای توســعه از چه
از مدتی تدریس در مدارس تهران ،برای ادامه تحصیل در رشتۀ تعلیم و مسیری است؟
نهضت تاریخی را بر عهده گرفته است. تربیت به انگلســتان رفت و پس از دریافت درجۀ فوق لیسانس به ایران میدخاگوالهایدسبنداونریدث،ک بشرنوـرـدیۀتنووبسعلهامقتییصابــدایدا نمه،ی اگوصیًادًل:س«اراگغر
تاریــخ تمدن ایران و جهان :اثری دیگــر از زندهیاد محمود حکیمی بازگشــت و به تدریس در مراکز تربیت معلم پرداخت .او نویســندگی فناوری کارخانه و ابزاری که استفاده میکند ،نروید؛ اینها
اســت .این مجموعه 7جلدی با هدف گردآوری تاریخ تمدنهای ادامه شــیوه حکوم تداری و مدیریت ایشــان را بیان کرده و در پایان را از ســال ۱۳۳۹در مجلۀ «کیهان بچ هها» شــروع کرد که چهار سال را به راحتی میتوان خرید یا دزدید یا کپی کرد .برای دیدن
بزرگ و شــرح تحولات تاریخی ،علمی ،دینــی ،ادبی و هنری از شهادت حضرت علی (ع) را شرح داده است. ادامه داشــت .نخستین کتاب مذهبی حکیمی در ســال ۱۳۴۷دربارۀ توســعه بروید به دبستا نها و پی شدبستانیها! ببینید آنجا
ابتداییترین دوران تا سال ۲۰۰۰میلادی و در 140فصل تدوین شده زندگانی مصعببن عمیر ،صحابی قهرمان پیامبر اسلام بود که با عنوان چگونه بچهها را آموزش م یدهند ،مهم نیســت چه چیزی
است .وقایع جنگ جهانی اول ،انقلاب روسیه ،علل وقوع جنگ امام حســین (ع) و نهضت جاوید کــربلا :زندهیاد حکیمی در این «اشرا فزاده قهرمان» به چاپ رسید و مورد استقبال نوجوانان و جوانان آموزش م یدهند بلکه ببینید چگونه آموزش م یدهند! اگر
جهانــی دوم ،بحرانهای سیاســی ایران در ایــن دوران ،حکومت کتاب به علل و عوامل پدیدآورندۀ انقلاب حسینی پرداخته است .در بخش قرار گرفت و بارها تجدیدچاپ شــد .حکیمی ادامۀ راه داستاننویسی کودکان شــما را پرســشگر ،خلاق ،صبور ،دارای روحیۀ
رضاهشاه و تحولات جهان در آستانۀ جنگ جهانی دوم و پس از آن نخســت کتاب ،اشعاری از چند شاعر ایرانی (ســنایی ،مولوی ،سعدی، خود را چنی ن بیان میکند« :از ســال ۱۳۴۷به جمع نویسندگان مجلۀ گف توگــو ،تعامل و دارای روحیۀ مشــارکت و کار تیمی
لاهوری ،محتشم کاشانی و سیف فرغانی) دربارۀ انقلاب حسینی آمده و «در سهاییازمکتباسلام»پیوستموازسال۱۳۵۰داستانهایدینیرا بار آورند ،اینها انسانها و شخصیتهایی خواهند شد که
در این ۷مجلد تحلیل شده است. بهدنبالآنمقال هایباعنوان«آشنایغریب»بهقلماستادمهدیچهلتنی در این مجله وزین حوزۀ علمیه آغاز کردم .هر داستان گاه بسیار طولانی میتوانند توسعه ایجاد کنند».
امیرکبیــر و دیدگاهها :در این کتاب حکیمی به شــرح زندگی و تبیین در وصف شخصیت و اهداف امام حسین (ع) از قیام ارائه میشود .آنگاه بود ».محمود حکیمی پس از بازنشستگی روی کار مورد علاقه خود که با توجه به این جملات روشن است که در دنیای امروز
اندیشههای میرزا محمدتقی خان فراهانی معروف به «امیرکبیر» پرداخته با نگاهی تأملبرانگیز بر «زیارت» و «ارث» به صورت آشــکار نشان داده همان تحقیق و تألیف در زمینۀ ادبیات و تاریخ ایران بود ،متمرکزتر شد و آموزش ابتدایی بستر توسعه را تشکیل م یدهد .در مدرسۀ
میشود .امیرکبیر ،صدراعظم ایران در زمان ناصرالدین شاه قاجار بود. میشود که امام حسین (ع) ادام هدهندۀ راه انبیاست .در ادامه با نگاهی بر در زمینه ادبیات ،تاریخ تمدن و تاریخ اسلام قلم زد و کتابهای بسیاری ابتدایی کودکان مهارتهای اساســ یای را میآموزند که
اصلاحات امیرکبیر اندکی پس از رســیدن به صدارت آغاز شد و تا پایان حکومت یزید و یزیدیان به ترسیم آغاز نهضت تا پایان آن پرداخته میشود و را نیز ترجمه کرد .او که حــدود ۱۲۰عنوان کتاب دارد بعد از انقلاب به برشادینزندبدگسـیـت،اکناترقوریبشًًاهیرکونیدازیدفعساتالوآرمدادهها می بیزکنردگ. آنها را
صــدارت او که ۳۹ماه بود ،ادامه یافت .وی بنیانگذار «دارالفنون» بود پیشنهاد شهید باهنر و شهید رجایی ،کتابهای تاریخ مدارس راهنمایی جهانی
که در تهران پایهگذاری شــد .همچنین انتشار روزنامه «وقایع اتفاقیه» با شرح حوادث پس از عاشورا ادامه مییابد. جهانی در دهههای گذشــته اســت .در اوایل دهۀ ۱۹۵۰
از فعالیتهای اوســت .امیرکبیر پس از اینکه با دسیســه اطرافیان شاه مســابقۀ غارتگری :اثری دیگر از زندهیاد محمود حکیمی است که به را نوشت که به مدت چند سال در مدارس تدریس میشد. حــدود ۵۰درصد از کودکان آمادۀ حضور در دبســتان در
از جایگاه خود برکنار و به کاشــان تبعید شد در «حمام فین» به دستور تاریخ پهلوی اختصاص دارد و در قالب مجموعۀ «تاریخ پهلوی» که برای سراسر جهان از راهیابی به مدرسه محروم بودند؛ امروز این
جوانان منتشــر میشــود ،کارنامه برخی چهرهها و بخشی از جریانها و Wآثار حکیمی رقم به ۱۱درصد رسیده است .با این حال بیشترین کودکان
ناصرالدین شاه به قتل رسید. رویدادهای دوره پهلوی معرفی شده است .مطالبی که در این کتاب فراهم به حاشی هرانده شده از تحصیلات ابتدایی محروم هستند.
با پیشــگامان آزادی (کوشــ شهای فرهنگی و سیاســی حاج میرزا آمده ،توصیفی اســت از غارت و حیف و میل خاندان پهلوی که نگارنده امیرمومنان عدالت جاوید :موضوع این کتاب حاضر ،شــرح زندگی تخمین زده میشــود که ۷۰درصد از کودکان ۱۰ساله در
حســنرشدیه) :در شرح و تفسیر اندیشهها و کوش شهای فرهنگی و کوشیده ،اسناد و مدارک آن را از خاطرات کسانی گردآوری کند که سالها مولای متقیان علی (ع) و بیان سیاستهای ایشان در دوران خلافت کشورهای با درآمد کم و متوسط اکنون قادر به درک یک
سیاسی حاج میرزا حسن رشدیه تبریزی است .حسن رشدیه تبریزی با آن رژیم همکاری میکردند .در پایان کتاب تصاویری از خاندان پهلوی است .این نوشتار ،تلاشی اســت در راستای بیان رخدادهای زندگی متن نوشتهشــدۀ ساده نیســتند .در اینگونه کشورها تنها
به دلیل تحولاتی که در شــیوۀ تعلیم و تربیت ایرانیان پدید آورد ،او را حضــرت علی بــه خصوص وقایــع پیشآمده پس از وفات رســول دو ســوم از کودکان مدرسۀ ابتدایی میتوانند تحصیلشان
«پیر معارف» و «پدر مدرســۀ جدید در ایــران» مینامیدند .به دلیل به چاپ رسیده است. اکــرم (ص) .کتاب با ذکر تولد حضرت علی آغاز شــده و با شــرح را به پایان برســانند .کودکانی که در شــرایط اضطراری و
اهمیت نقش سیاســی و فرهنگی حاجمیرزا حســن رشدیه در تاریخ رودخانۀ خروشان عشق :این کتاب زندهیاد حکیمی نگاهی به زندگانی شهامتهای ایشــان در دوران تبلیغ اسلام ادامه یافته است .نگارنده شکننده زندگی میکنند ،از جمله کودکان پناهنده ،شانس
ایران ،حکیمی در این کتاب به بیان زندگینامۀ او و بررســی اندیشهها دکتر سیدحســین فاطمی است .حســین فاطمی از مبارزان سیاسی و از سپس به شــرح واقعۀ غدیرخم ،وفات رسول اکرم ،ماجرای سقیفه و کمتری برای تکمیل مدرســۀ ابتدایی دارند .جنسیت نیز
و مبارزاتش پرداخته اســت .داســتانهایی از عصر ناصرالدینشاه، یــاران دکتر مصدق بوده که در این کتاب زندگی ،افکار و مبارزات او در دو سیاســت حضرت علی در دوران خلفای راشدین پرداخته است .در نقــش دارد زیرا دخترانی کــه در خانوادههای فقیر بزرگ
مجموعه چهارجلدی «هزار و یک حکایت تاریخی» ،رمان پرفروش فصل تنظیم شده است .فصل اول زندگینامۀ از دوران کودکی تا ۲۸مرداد
«نقابداران جوان» ،مجموعه ۲۲جلدی «تاریخ تمدن» و دهها اثر دیگر ۱۳۳۲اســت و در فصل دوم مطالب مختلفی دربارۀ دکتر فاطمی فراهم
از نوشتههای این نویسنده پیشکسوت بود.
میشــوند ،بیشتر از ه مسالان پسر خود در مدرسۀ ابتدایی
شرکت نکرد‌هاند یا تحصیل را رها کرد‌هاند حتی بسیاری از
دانشآموزانی که به مدرسه م یروند ،مهارتهای اساسی
(سواد و حساب بلکه مهارتهای دیجیتال و قابل انتقال)
را که برای پیشــرفت به آن نیاز دارند ،یــاد نمیگیرند .در
مجموع آمــوزش با کیفیت به کــودکان و جوانان موجب
توانمند شــدن آنها میشــود ،از سلامت و رفــاه آ نها
محافظت میکند و چرخههای فقر را میشکند .همچنین
به کشــورها قدرت میبخشــد و این قدرت ،باعث رونق
اقتصادی و انســجام اجتماعی میشود .این مزایا نه تنها
از ورود کودکان به مدرسه بلکه از آموزش کامل ،درست و
مناسب آنها به دست میآید .در نتیجه ،اکثر کشورهای در
حال توسعه و توسعهیافته ،تحصیل در دبستان را یک حق
اساسی برای همۀ شهروندان اعلام کرد‌هاند.
در جهان امــروز نقش اصلی آمــوزش ابتدایی القای
توانایی تفکر انتقادی ،دستیابی به سطوح بالای زندگی،
مقابلــه با مشــکلات نــوآوری تکنولوژیکــی و افزایش
مهارت شهروندی و ارزشهای بنیادی در کودکان است.
ارائ هدهندگان آموزش ابتدایی باید محی طهای امن و مثبتی
را فراهــم کنند که در آن یادگیری مؤثــر و مفید برای آینده
رخ دهد .در نهایت روشــن است که نقش مدارس ابتدایی
در توسعۀ اقتصادی ،بیشــتر از آن چیزی است که به طور
معمول و پیش از این تصور میشد .تحقیقات جدید نشان
م یدهدف تحصیلات ابتدایی بهر‌هوری نیروی کار را در هر
امفعزامیوًا ًلش و روستایی به میزان بسیار زیادی شهری دو بخش
اقتصادی چنین ســرمایهگذاری و بازدۀ م یدهــد
بالاست .علاوه بر این ،سلامت و تغذیه را بهبود م یبخشد
و سایر تغییرات رفتاری و نگرشی مؤثر در توسعه را ترویج
م یدهد .باید بدانیم که استراتژیهای سرمایهگذاری که به
مدرسۀ ابتدایی جایگاه مهمی م یدهند ،نسبت به بسیاری
از گزینههای جایگزین برای رشدو توسعه با برابری بیشتر
مفید هســتند .اولویتها بــرای سیاســتهای دولت و
کمککننــدگان همچنین اولویتهای مربوط به تحقیقات
آتی نشان داده که مدارس ابتدایی از نقاط کلیدی توسعه و
پیشرفتجامع هاندونبایددرموردآنهامرتکباشتباهشد.
