Page 6 - 20-12-1403-1929 Sazandegi
P. 6
تحلیل تحولات اقتصادیتوسعه سال هشتم شماره 1929 06
دوشنبه 20اسفند 1403
46 1/5 20 دیدگاه :تحلیل اقتصادی
درصد درصد درصد
چرخش انتظارات در بورس
اندازه شامخ افزایش هزینه مخارج خانوار سود علیالحساب
بازار سهام در چه وضعیتی است؟
شاخص مدیران خرید کل اقتصاد در بهمن ماه 1403پس از تعدیل طبق تاز هتر ین گزارش مرکز آمار ،اندازه کل مخارج صورت گرفته نرخ ســود عل یالحساب ســپردههای بانکی یکساله درحال مهتاب شهریاری
فصلی معادل 46/4محاسبه شده و برای سومین ماه متوالی روند دراقتصادایرانطیپاییزامســال 1/6درصدنســبتبهمدت حاضر ۲۰.۵درصد اســت .نرخ ســود این نوع سپردهها طی
رکودی داشــتهاســت .نرخ کاهش در این ماه نسبت به ماه قبلی مشــابهدرسالقبلبزرگترشدهاست.یعنیاگرکلهزین های ســالیان گذشــته فرا زوفرودهای زیادی را تجربه کرده است. گروه اقتصاد
اندکی بیشــتر بوده و نشا ندهنده کاهش در ســطح فعالیتهای کهدر 3ماهسومسالدرکلاقتصادصورتگرفتهراباهمجمع چراکه نرخ ســود بانکی یکــی از ابزارهای مهــم برای اتخاذ
اقتصادی اســت .در بهمن ماه شاخص «میزان تولید محصول یا کنی مبهرقمیم یرسیمکه 1/6درصدبزرگتراز3ماهسومسال سیاستهای پولی اســت .پس از امضای توافقنامه برجام و بــا توجه به آنچه در بازارهای دارایــی میگذرد؛ بورسبازان
ارائــه خدمت» کل اقتصــاد پس از تعدیل فصلــی معادل 46/2 قبلاست.بررسیهانشانم یدهدبرایدومینفصلمتوالیدر ایجاد ثبات سیاسی و اقتصادی در کشور ،نرخ سود سپردههای اقبال چندانی برای خرید ســهام نشان نم یدهند 5.روز متوالی
محاسبه شده و نسبت به ماه قبل تا حد ز یادی کمتر شده است. است که بازار ســهام در مسیر نزولی حرکت میکند و شاخص
پاییز امسال مصرف خصوصی منفی شده است. بانکی کاهش یافت. کل در آســتانه از دســت دادن کانال 2/7میلیــون واحد قرار
دارد .معاملات بورس تهران در روز یکشــنبه هم با تداوم افت
در حالت تعادل حفظ کند .نظارتها خود مداخله بیشتر دولت را محتمل کنترل اقتصادی شاخصها پیگیری شد .شاخص کل برای پنجمین روز متوالی
میکنند (تا نابرابریهای بهوجود آمده در اثر کنترلها را اصلاح کنند). با کاهش همراه شد و در معاملات امروز 1/25درصد از ارتفاع
نظار تها ،کســانی که مای لاند افزایشهای دستمزد یا قیمت خود را از دســت داد .دماســنج اصلی تالار شیش های در این 5
روز متوالی از ســطح 2میلیون و 870هزار واحدی تا ســطح2
غیرتورمی را مطالبه کنند ،جریمه میکند .گریسون میگوید2: امریتلفیاوعنخوو2د2را7ازهدزارس عتقدابدنهاشیسنیت.کرطدبهیعوتًًاددرراینمنامدهداتیم5عدارملصاتد ای،ز
«در طــول یــک دوره کنتــرل ،عامه مــردم فراموش میکننــد که همه افتهای به مراتب ســنگی نتری از رقم مذکور به ثبت رســیده
افزایشهای دستمزد و قیمت ،تور مزا نیستند ».افزایش دستمزد برای مثال چرا اقتصاددانان مخالف قیمتگذاری هستند؟ اســت.درمعاملاتدیروز ،شاخصه موزن نیز 1/26ازارتفاع
خود را از دست داد و این نماگر نیز در آستانه از دست دادن کانال
تورمزا نیست ،اگر برای تامین آن به وامگرفتن دولت یا افزودن بر اعتبارات 800هزار واحدی قرار گرفته اســت .در فرابورس نیز شاخص
و عرضه پول منتهی نشود .اگر شرکتی خاص رکورد عملکردی خوبی دارد Wزیا نهایقیم تگذاری کل این بازار با کاهش 1/54درصدی همراه شــد .در معاملات
و از سهم بزرگتری از بازار و منافعی بالاتر برخوردار است ،طبیعی است محمد سرخوش امروزبورستهران،ارزشمعاملاتخردبازار،رقم 6هزارو83
که بخواهد ،بخشی از این منافع بالاتر را به نیروی کار خود منتقل کند .این رابرت شــوتینگر و ایمون باتلــر در کتاب « 40قــرن کنترل قیمت و میلیارد تومان را ثبت کرد و هزار و 579میلیارد تومان پول حقیقی
افزایش ،تورمزا نیست زیرا از محل سودهایی میآید که مصرفکنندگان با دستمزد» نشان دادهاند که نظام قیمتگذاری چه مضراتی دارد. تحلیلگر اقتصاد نیــزاز گردونه معاملات خارج شــد.در پایــان معاملاتامروز
رضا و رغبت برای شرکت فراهم کردهاند .کنترل دستمزدها بههر حال ،این شــاخص کل بورس تهران با افت 1.26درصدی به 2میلیون
انتقال ســود را از شرکتها به کارگران متوقف میکند زیرا آنها هرگز میان باید سپاسگزار باشــیم که کنترل قیمت و دستمزد به ندرت میتوانند اگر شما مخالف گشت ارشاد هستید اما با کنترل قیمتها در اقتصاد و 722هزار واحد رســید .همچنین شــاخص ه موزن با ریزش
افزایش دستمزدهای تور مزا و غیرتورمی ،تفاوتی نمیبینند. برای هر دور های طولانی حفظ شوند ز یرا شواهد بسیار ز یادی وجود دارند موافقید ،شما موافق آزادی نیســتید .نظام قیمتگذاری بزرگترین 1.37درصدی بعد از 58روز به کانال 800هزار واحدی رسید
کنترلها ،اصل ســودآوری را نفی م یکنند .نظار تها زمانی کهنشانم یدهدایننظار تهاتاحدیکهموفقیتآمیزهستندومیتوانند دروغ سیستماتیک در کشور ماست .هر روز در نانوایی ،سوپرمارکت، و در سطح 803هزار واحد ثبت شد .شاخص کل فرابورس هم
باعث تحمیل خســارت جدی و گاهی اوقات دائمی برای اقتصاد شوند. قصابی ،رستوران و حتی در بیمارستان و داروخانه با انواع دروغهای پس از 58روز به کانال 24هزار واحدی بازگشــت؛ این نماگر
اعمال میشــوند که دولت اعلام میکند ،قیمتها یا افزایش3 یکی از نافذتر ین و موثرتر ین گزارشها از اثرات معکوس کنترلها ،از سی. ناشــی از قیمتگذاری مواجه میشــویم .هر زمان تورم افزایش پیدا ننقسـشــبـ هتبابزهارروعزممومعًًاامقلراتمزیرنگذگشبــــتوهد و913.5ددررصصددکنامهادهشادمانفشیت.و
قچیـمـارتههااین«اخیسلــی بتالکاــ»ههفرسـوـتشنــدن.دایگاننماوگرضوصعرافـشـًًـاـراروهحبیهـاـیهنادجاترمداکعهیراوه جکسونگریسونجونیوربیانشدهاست؛کسیکهرئیسهیاتکمیسیون میکنــد ،دولت ب هجای اینکه تورم را کنتــرل کند ،قیمتها را کنترل 7درصد نمادها مثبت معامله شدند .همچنین امروز هم خروج
ازخودگذشــتگی داشته باشند یا در صورتی که مجبور باشند ،میتوانند قیمت در فاز دوم سیاستگذاری تثبیت اقتصادی نیکسون بود .حملات میکند و با ابزارهای کنترل و تعزیر به جنگ بازار و بازاریان م یرود. پول حقیقی همانند روز گذشته حدود 1500میلیارد تومان بود.
کاری در مورد قیمتهایشــان بکنند .همچنین حکایت از این دارد که او علیه دســتکاری قیمت و دستمزد با مقال های با عنوان «اعترافات یک مقصر سیاستمدار است اما در بازار دنبال دزد م یگردد .واضح است ایــن درحالی بود که ارزش معاملات خــرد هم برای دومین روز
منافع نیز «خیلی بالا» هســتند اما از طریق انگیزه سودآوری است که کنتر لکننده قیمت» در مجل های مربوط به ســال 1974آغاز شــد که در که سیاســتگذاری نادرست اقتصادی منجر به افزایش دستهجمعی حدود 6هزار میلیارد تومان به ثبت رسید .محصولات شیمیایی
منابع سرمایهگذاری به صنایع ارزشمند کشیده میشوند از ای نرو با زیر آن با بیانی موجز و دلپذیر خاطرنشــان میکند« ،در نتیجه 16ماه خدمتم قیمــت کالاها و خدمات و ایجاد التهاب در بازارها شــده اما جالب با 553میلیارد تومان ،فلزات اساســی با 452میلیارد تومان و
ســوال بردن این انگیزه ،کنترلها ،فلسفه بازار آزاد را متزلزل م یکنند و ب هعنوان یک کنترلکننده قیمت ،میتوانم فهرســتی از 7روشی را مطرح اســت که دولت باز هم با تکیه بر ابزار فشــار و تعزیرات حکومتی به فرآوردههــای نفتی با 452میلیارد تومان بیشــترین مقادیر را به
باعث نابسامانیهایی در شکلگیری سرمایه و سرمایهگذاری میشوند. کنم که نظارتها در سیســتم بازار (به صورت منفی) مداخله میکنند و جنگ بازار برخاسته اســت .یعنی سیاستگذار که خود مسبب این خود اختصاص دادهاند .بیشترین خروج پول حقیقی هم شامل
نظارتها را میتوان برای انگیزههای غیراقتصادی به کار برد. تغییر شکل و دگرگونی آن را به صورت یک اقتصاد مرکزیتیافته ،سرعت بحران اســت ،دارد تلاش میکند تا آثار و عواقب اشــتباهات خود را گروههای فرآوردههای نفتی با 253میلیارد تومان ،محصولات
م یبخشــند» .بیایید به اختصار نکات 7گانه گریسون را بررسی کنیم و با ســرکوب و تنبیه بازار جبران کند و جوانان کشــور را به جان بازار شــیمیایی با 214میلیارد تومان و خودروییهــا با 160میلیارد
چهارمیــن موردی کــه در آن کنتر لقیمتها ممکن اســت4 بینــدازد .اقتصاددانان معتقدند که کنترل قیمتها در اقتصاد ،ب هویژه تومان بود .وضعیت بازار سهام ایران در روزهای اخیر ،بازتابی از
اقتصاد را ضایع کند ،زمانی است که اعمال نفوذکنندگان و لابیگرها، برخی توضیحات را به آنها بیفزاییم: در بازارهای رقابتی ،میتواند به اختلالات جدی منجر شود و کارایی تحولات پیچیده اقتصادی و سیاسی است که در داخل و خارج
تقاضــای آن را دارنــد تا منظورهــای غیراقتصادی را بــرآورده کنند. اقتصادی را کاهش دهد .استدلال اصلی آنها بر مبنای اصول عرضه
کنترلهایــی رویقیمــت مواد غذایــی وجوددارد ،بــرای مثال،آنها کنترلها به تغییر شــکل و انحرافات در سیستم بازار منتهی1 و تقاضا و مکانیســم بازار آزاد استوار است .وقتی دولت قیمتها را از کشور جریان دارد.
میگویند به دلیل اینکه غذا برای مصرفکنندگان مهم اســت .اگر این پایینتر از ســطح تعادلــی بازار تعیین میکنــد ،تولیدکنندگان انگیزه بــازار ســهام از ابتدای اســفند ۱۴۰۳تاکنون با نوســانات
حقیقت دارد پس چرا نباید نظارتهایی روی قیم تهای شــرکتهایی میشــوند .هایک سیســتم قیمت آزاد را یــک «معجزه» کمتری برای تولید دارند ،زیرا سودشــان کاهــش م ییابد اما تقاضا قابلتوجهی مواجه بوده است .شاخص کل بورس ،که معیاری
که باعث آلودگی هوا میشوند ،داشته باشیم یا شرکتهایی که افرادی از مینامد زیرا این سیســتم به خریداران و فروشندگان ،از کمیابیهای به دلیل قیمــت پایین افزایش مییابد .این امــر به کمبود کالا منجر برای ســنجش سلامت کلی بازار به شــمار م یرود ،در برخی
اقلیتها را اســتخدام نمیکنند؟ این ســرآغازی است برای دستکاری نسبی همه محصولات خبر م یدهد و همزمان آنها را ترغیب میکند، میشــود مانند آنچه در برخی موارد برای کالاهای اساســی مثل نان روزها با تقاضای قوی در گروههایی نظیر خودرویی آغاز شده اما
سیاسی در سیستم بازار. عرضه و تقاضا را به حال تعادل بازگردانند .برای محصولات معمولی، یا ســوخت دیده شده اســت .برعکس ،اگر قیمتها بالاتر از تعادل به تدریج تحت فشار فروش قرار گرفته و شاهد خروج نقدینگی
کنترلها نگرشهایی راحت و آســوده بــه وجود میآورند. هنگامی کــه تقاضا از عرضــه تجاوز میکنــد ،قیم تهای بالاتری تعیین شوند ،عرضه افزایش مییابد اما تقاضا کاهش مییابد و مازاد بوده است .این روند ،نشا ندهنده فضای احتیاطی حاکم بر بازار
پیشنهاد خواهد شــد .دورنمای حاشیههای سود بالاتر ،فروشندگان ایجاد میشــود که نمونه آن را میتوان در بــازار کار با تعیین حداقل استکهبهعواملمتعددیازجملهتنشهایسیاسیمنطق های،
گریسون میگوید« :کنترلهای قیمت و دستمزد میتوانند5 بیشــتری را به بازار خواهد کشید ،یا فروشــندگان حاضر را تشویق دستمزدهای غیرواقعبینانه مشــاهده کرد .همچنین در شرایطی که اظهــارات مقامات بی نالمللــی و عدم اطمینان از چشــ مانداز
به آســانی ،یک پوشش ایمنی در برابر بادهای سرد بیثباتیهای بازار میکند ،عرضه خود را افزایش دهند از اینرو عرضه و تقاضا بار دیگر تولیدکنندگان نمیتوانند قیمتها را براســاس هزینهها و شرایط بازار
آزاد شوند ».در بازار ،تصمیمات باید گرفته شوند ،سودها بالا یا پایین به تعادل بازگردانده میشــوند .هنگامی که عرضــه از تقاضا تجاوز تنظیم کنند ،انگیزه سرمایهگذاری در بهبود کیفیت یا کاهش هزینهها اقتصادی نسبت داده میشود.
م یروند ،شرکتها موفق یا ورشکست میشوند و به مردان شغلهایی میکند ،قیمتها ســقوط میکنند و خریداران محصول بیشــتری را از بین م یرود .این موضوع در بلندمــدت به عقبماندگی اقتصادی در روزهــای گذشــته ،گزارشها حاکی از خــروج بیش از
داده میشود یا از کار برکنار میشوند .تحت کنترلها ،گاهی ،تصورات جذب خواهند کرد ،درحال ی که فروشــندگان تولیــد خود را کاهش منجر میشود زیرا رقابت ،که محرک اصلی پیشرفت است ،تضعیف ۱۲۰۰میلیارد تومان نقدینگی از بــازار بوده که این امر ،همراه با
غلط پذیرفته میشــود ،حداقل در کوتاهمدت ،اما الزامی نیست که با خواهند داد؛ تعادل بار دیگر برگردانده شده است .ب ههر حال هنگامی میشــود .یکی دیگر از دلایل مخالفت اقتصاددانان با قیمتگذاری، افزایش عرضه در نمادهای بزرگ ،به تشدید هیجان منفی دامن
این تصمیمات روب هرو شد .رفتار قیمت و دستمزدها تحت نظار تها که قیمتها دســتکاری شدهاند این «اشــارات» که کمیابی نسبی را ظهور بازار ســیاه و فعالی تهای غیرقانونی است .وقتی قیمتهای زده اســت .با این حال ،نشــانههایی از جمــعآوری صفهای
قابــل پیشبینی هســتند بنابراین الزامی نیســت کــه در تصمیمات نشان م یدهند ،نمیتوانند شناسایی شوند .غیرممکن است که بتوان رسمی با واقعیتهای بازار همخوانی نداشته باشد ،افراد به مبادلات فروش توســط خریداران در برخی مقاطع مشــاهده شــده که
شرک تها مورد توجه قرار گیرند. اشــارات واقعی را از علامتهای ســاختگی و دســتکار ی شــده، غیررسمی روی میآورند .برای مثال در صورت کنترل قیمت بنزین، میتوانــد نویدبخش بازگشــت تعادل در روزهای آتی باشــد.
بدنهنظارتیمهمترازبازارمیشود.تحتکنتر لها،کس بوکار تشخیص داد .کمبودها فراگیر میشــوند زیرا شرکتها با سودآوری قاچــاق یا فــروش غیرقانونی آن افزایش مییابد کــه نهتنها اقتصاد تحلیلگران بر این باورند تا زمانی که فضای سیاسی و اقتصادی
بالاتر ترغیب نمیشــوند که عرضه خود را گسترش دهند .بازارهای را تضعیــف میکند بلکه نظارت دولت را نیز دشــوارتر میســازد .به به ســمت ثبات و آرامش حرکت نکند ،بازار ســرمایه همچنان
و رهبران کارگری توجه بیشتری به سازوکار مقررات معطوف6 سیاه شکل میگیرند تا تقاضاهای مشتریانی را برآورده کنند چون در عقیــده اقتصاددانان ،قیم تهــا در اقتصاد آزاد ماننــد چراغراهنما درگیر نوســانات و عدم قطعیت خواهد بود .در این میان ،تأثیر
میکنند تــا به پویایی بازار .برای مثال ،ســالها مقررات دســتمزد در غیر این صــورت مجبورند از تاخیرهای طولانی در تحویل کالاها با عمل میکننــد و به تولیدکنندگان و مصرفکنندگان نشــان م یدهند متغیرهــای کلان اقتصادی نظیر نرخ ارز ،سیاســتهای پولی
بریتانیا ،وضعیتی را به وجود آورده اســت که در آن رهبران اتحادیههای تقعیمدیتل آهازادیقکینمترتلکاشـمًـا ًلده،سـرـنوجدآببوررنهد.سـشـترنکدتزیهاریفیشکــهادررایز تولکیدسازخاوکراجر رکاهممنخاـبـعدروا چشگو تونهختصخیصیص منصابدعهنرادن.اککانرتآرمـلـقدیممیتکنهادا.یمنثًا ًلسـاـگیرگقنیاملهتا دولت و رونــد بازارهای موازی مانند طلا نیز بر عملکرد بورس
کارگری ،در عمل ،شــاخه دیگری از دولت هســتند و قبل از آنکه هر میشوند ،یا تشو یق نمیشوند با قیمتهایی که به طور تصنعی سرکوب آب بهطور مصنوعی پایین نگه داشــته شود ،مصرف ب یرویه افزایش غیرقابــلانکار اســت .افزایش حباب قیمتی در بــازار طلا و
سیاســتگذاری اقتصادی بتواند به مرحله اجرا درآید از طرف مقامات شدهاند ،وارد تولید شوند .این وضعیت مشکل بزرگی را در بازارهای مییابد و بحران منابع تشــدید میشود .در نهایت اقتصاددانان تاکید استقبال از صندوقهای مبتنی بر این دارایی ،نشا ندهندهگرایش
دولتی مورد مشــورت قــرار میگیرند .خــود کارفرمایــان و رهبران ســرمایه برای ســرمایهگذاران به وجود میآورد .هنگامی که بعضی دکارنلدجکامهعکهنتتـمـارملمقییمشــتوهدا.اایغلنبم بداه نخفلاع گترموعهمهـوـًااًل بیاخشاعارصحومباهیضت اررز سرمایهگذاران به گزینههای امنتر در شرایط کنونی است .با این
اتحادیهها ،دقت میکنند که قیمت و دستمزدها بتوانند تنها با موافقت شــرکتها از طریق کنترلها به سوی ورشکســتگی رانده میشوند، مردم انجام میشــود اما در عمل ،هزینههای آن بر دوش همه ،ب هویژه وجود ،برخی کارشناسان پیشبینی میکنند که با فروکش کردن
برخی مقامات نظارتی تثبیت شوند یا افزایش یابند بنابراین توجه بیشتری غیرممکنمیشودبتوانبهطورمعقولسرمایهگذاریکرد.هنگام یکه اقشار آسیبپذیر ،م یافتد زیرا کمبودها و ناکاراییها زندگی روزمره را هیجانات فعلی و روشن شــدن تکلیف برخی مسائل سیاسی،
به اعمال نفوذ در تصمیمات این بدنه به نفع خودشــان نشان م یدهند به کمبودها فراگیر هســتند اما یک قیمت تصاعدی حاکم اســت و نیز دشوارتر میکند .به همین دلایل ،اقتصاددانان کنترل قیمتها را مشابه بازار بورس م یتواند به تدریج به شــرایط متعادلتری بازگردد.
جای اینکه عملکرد بازار و میزان تولید کارگرانشان را بهبود ببخشند. شرایط بازار سیاه نمودار نسبتا بزرگی از دادوستد یک صنعت هستند دخالتهایغیرضروریدرزندگیافرادم یدانندومعتقدندهمانطور در مجموع ،وضعیت کنونی بــورس ایران نیازمند نگاهی جامع
نظارتهــا توجه را از علل واقعی تــورم منحرف م یکنند. و کمبودهــا نمیتوانند احســاس شــوند .در نتیجــه ،جریان وجوه که مردم محدودیتهای شخصی را نمیپذیرند نباید پذیرای مداخله در و چندوجهی است .سیاستگذاران و نهادهای ناظر بازار باید با
ســرمایهگذاری به بخشهای مختلف تولیــدی در اقتصاد منحرف سازوکار طبیعی بازار باشند ،مگر در موارد استثنایی مانند انحصارهای اتخاذ تدابیر شــفاف و اطمینانبخش ،اعتماد از دسترفته را به
گریســون میگوید ،کنتــرل قیمتها «توجــه را از عوامل7 م یشود .شرکتهایی که سودآور نباشند در شرایط معمولی میتوانند خطرناک یا بحرانهای موقت که نیاز به تنظیم موقت را توجیه کند. سرمایهگذاران بازگردانند تا این بازار بتواند نقش خود را بهعنوان
بنیادین که بر تورم اثرگذار هستند -سیاستگذاریهای مالی و پولی، به حیات خود ادامه دهند و هیچ کاری انجام نمیشود تا از کمبودهای
نرخهای مالیات ،سیاســتهای واردات و صــادرات ،میزان تولید، یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشور ایفا کند.
محدودیتهای رقابتی و امثال آن -منحرف میکنند» .باوری ماندگار شدید که از طریق اعمال کنتر لها پدیدار میشوند ،جلوگیری کند.
نه برای خود تورم هســتند ایونجکــهودصردافًًاردعکواهرمیضگآویندرا،بکهنتطرولرهماودقرمتانبهی این البته ،اســتدلال درستی را در اختیار کســانی قرار م یدهد که از
تعلیق درآورند. ایجــاد یک اقتصاد متمرکز حمایت میکنند .آنهــا میگویند که «بازار»
ب هوضوح نمیتواند منابع را ب هدرســتی تخصیص دهد و عرضه و تقاضا را
