Page 3 - 31-04-1403-1744 Sazandegi
P. 3
03 سال هفتم شماره 1744 بررسی تحولات سیاسی جهانافق
یکشنبه 31تیر 1403
دیدگاه:گزارش خارجی بررسی جنگ افغانستان هریس جایگزین بایدن در قبال ایران
مانعچینی آمریکایی کمیسیونی که توســط کنگره آمریکا برای بررسی مستقل سی.ان.ان در مقال های نوشت« :با شدت گرفتن احتمال کنارهگیری جان بولتون ،مشــاور سابق امنیت ملی آمریکا درباره آینده
جنگ ۲۰ســاله ایالاتمتحده در افغانســتان ایجاد شده، «جو بایدن» از عرصه انتخابات ریاســتجمهوری ۲۰۲۴آمریکا، روابط واشنگتن با ایران در دوره ریاستجمهور ی احتمالی
واشنگتن مخالفت خود با آشتی ترکیه و سوریه را اولین جلسه اســتماع عمومی خود را برگزار کرد و متعهد تــقلای چهرههای حــزب دموکرات برای معرفــی نامزد این حزب ترامپ گفت :ترامپ خودش نم یداند و شــاید تا پایان دوره
به صورت عملی پیگیری میکند شد که در بررســی چگونگی و چرایی تصمیمات کلیدی و برای رقابــت با «دونالد ترامپ» افزایش یافته و بســیاری «کامالا ریاستجمهور یاش نداند که چه رویکردی در قبال ایران
اینکه چه کســی آنها را اتخاذ کرده ،مصمم باشد .در طول هریس» را جدیترین گزینه برای نمایندگی دموکراتها م یدانند». دارد .چنــد هفته قبل از خروجــش از برجام به ماکرون و
آمریکا به دلیل عدم تمایل برای خارجکردن نیروهای خود این جنگ ۲۲۳۸نیروی آمریکایی کشته و قریب به ۲۱هزار نظرسنجیهایداخلیحزبدموکراتنشانم یدهد،هریسکمک مرکل اطلاع داد که آماده مذاکره برای یک توافق بزرگتر با
از شمالشرق ســوریه به تلا شهای بغداد برای میانج یگیری بیشتری به افزایش شوروشوق حامیان حزب دموکرات کرده است.
در مذاکــرات ترکیــه و ســوریه ب یاعتنایی میکنــد .دو مقام نفر دیگر زخمی شدند. تهران است اما در نهایت از آن خارج شد!
ســابق آمریکایی و یک مقــام کنونی عــرب اعلام کردند که
مقامات آمریکا در دیدار با «فؤاد حســین» ،وزیر امورخارجه لاهه علیه اسرائیﻞ
عراق در واشــنگتن در اوایــل ماه جاری (مــیلادی) به این دیوان بی نالمللی دادگستری با صدور نظر مشورتی ،شهرکسازی و اقدامات اسرائیل در کرانهباختری و قدس شرقی را غیرقانونی خواند
موضــوع پرداختند .ایــن مقام عرب که مایل به فاش شــدن مهدی ذاکریان ،استاد حقوق بی نالملل در گف توگو با سازندگی :اسرائیل در سه جبهه تاریخی ،حقوقی و سیاسی متحمل باخت شد
نامــش نبود ،اظهار کــرد« :عراق قبل از شــروع این روند به
ایالاتمتحــده گفت که درحال کار روی یک توافق ســازش اعراصضریجفملعسهدطییونانیتداودگسسطـاـستررائییبلی نخاللامللفقیو(انJیCنIب)یک‌ناهلعملاللییتاریسنتمورجصعراقحتضًًاایآنیراساغزیمراقنانمولنلیباهعلشاممارکرمد.یاریونددمرریجعکححقوکقمتیااریعلخامیاکرعلدهامکهکاردسرکائهیالشبغاایدل فرشاد گلزاری
اســت اما ایالاتمتحده بیتفاوت بوده اســت» .درحال ی که فعالیتشهرکسازیدرکرانهباختریروداردن،بی تالمقدسشرقیوغزهرامتوقفوبهاشغال«غیرقانونی»خوددراینمناطقپایاندهدوبرهمین
واشنگتن همچنان بهطور رسمی مخالف عادیسازی روابط گروه بی نالملل
شرکای خود با دمشق اســت اما از اجرای فعال این سیاست
صرفنظر کرده است .بشــار اسد ،رئیسجمهور سوریه ۲ماه ایناستکهنظرمشورتیدیوانبههیچوجهضمان اتسااجراس،بیحسقیاورقییانزداکردشوورصهارفًًایبمرانیطاقهسروائفیرالمآنثاطرقسهایازسصیدبوهرجچانیینمحیگکذماریدا.زبرسهومییلنااهساهاسسبترقابایلواککرادوندی.اآبنعاچدهحدقراویقنیماییاننندظرربمرخشویراتزیمدحیاوفالندمادطگرحستشردیه
پیش به بحرین سفر کرد تا در دومین اجلاس اتحادیه عرب از
زمان اولین حضور دوباره خود در نشســت سران در عربستان بی نالمللیبهگف توگوبامهدیذاکریان،استادحقوقوسیاستبی نالمللپرداختیمکهبدینشرحازنظرمیگذرد:
سعودی در سال ۲۰۲۳شرکت کند .هفته گذشته نیز سوریه و
عربستان ســعودی پروازهای مستقیم خود را از سر گرفتند و دانست و اساسًًا موضوعی با عنوان اشغال قانونی مبنای صدور نظر مشــورتی اخیر از سویA
ارتباطاتی که دمشــق ه ماکنون در خلیجفارس دارد به فراتر از وجود ندارد و به همین دلیل تمام ادلههای حقوقی دیواندادگستریبی نالمللیچیست؟
امارات گسترش یافته اســت .تحلیلگران بر این باورند که در اســرائیل در مورد ماهیت اشــغال این سرزمینها
صورت موفقیت ،تلاش بغداد برای دستیابی به توافق صلح بین باطل شــده اســت؛ به همین علت است که نظر مبنــای رای به درخواســت مجمــع عمومی
ترکیه و سوریه به دلیل ماموریت نظامی آمریکا در شمالشرق مشورتی دیوان دادگستری بی نالمللی را یک واقعه بسرامزمیاگنردمدلاملامبتایحد تد اوزجهدیوشاـنـوداددکگهساترسایسبـیـًًا‌نادلوملنلوعی
ســوریه میتواند برای ایالاتمتحده تاثیرگذارتر باشد .رابرت آرا در دیوان دادگســتری بی نالمللــی وجود دارد؛
فورد ،سفیر سابق آمریکا در سوریه اعتقاد دارد که «پیامدهای مهم و تاریخی در عرصه حقوقی م یدانم. نخست ،آرای ترافعی است .در این مورد ،دو کشور
درازمدت روشن است .اسد ،درحال حاضر نمیتواند در برابر زمانی که با یکدیگر اختلاف دارند به دیوان مراجعه
آمریکاییهــا کار زیادی انجام دهد اما تصور اینکه ســوریه و اساساباایناقدامدیواندادگستریبی نالمللیA خود اکزن بدر،رنسهاییتًًااگوراردصلمااهحییتت میکنند و دیوان پس
ترکیه با همــکاری یکدیگر میتوانند نیروهــای دموکراتیک چهچال شهاییبرایاسرائیلبهوجودآمد؟ دعوا را در این دعوا احراز
به لحــاظ سیاســی پیامدهای زیــادی برای میشــود و جلسات استماع را برگزار و در آخر هم
سوریه را تحت فشار قرار دهند ،آسان است». اســرائیل به وجود خواهد آمد و جامعه ملل از این رای خــود را صادر میکند کــه میتوان به دعاوی
نیروهــای آمریکایی در ســال ۲۰۱۵به عنوان بخشــی از پس میتواند عمل تلآویو را مردود بداند .واقعیت میان ایران و آمریــکا ،آمریکا و نیکاراگوئه یا نروژ
عسمولرییاهتش اددنعدا.یشیبهخنوظدابمریااین ُ ُکشرکد مسوــسوتم بداه نعیرشوهواارید دشممواکر‌لاتیشرقک این است که اسرائیل در سه جبهه یک باخت مهم داشــت که به دنبال آن هستند تا با توســل به زور سرزمینهای و انگلیس اشاره کرد.
دسرــسواریله۱۹،ش۰ـ۲ـریشککساــصلتی آخنوهرادباومدانده.مگچرناوهنتترقوررییبًًاست۰۰ی۹داسعربازش را تجربــه میکند .جبهه اول مربوط به مســائل دیگران را اشــغال کنند که در این مورد میتوان به حمله روسیه نوع دوم را باید نظر مشــورتی دیوان دانست که در ایران بدان
آمریکایی در این منطقه باقی ماند‌هاند .ماموریت رســمی این تاریخی اســت و نظر مشورتی دیوان دادگســتری بی نالمللی به علیه اوکراین و اشغال بخشــی از خاک آن به خصوص الحاق آرای مشورتی گفته میشود اما ترجمه صحیح آن «نظر مشورتی
نیروها انجام حملات علیه هستههای خفته داعش عنوان شده نوعی هرگونه ادعای تاریخی اسرائیل درخصوص این سرزمینها جزیره کریمه اشــاره کرد کــه باید آن را تبعات مشــخص این دیوان» اســت .زمانی که ارکان سازمان ملل یا نهادهای سازمان
اما آنها به یک مهره در صفحه شطرنج ژئو پلیتیک منطقه تبدیل را مردود دانســت .جبهه دوم هم به موضوع حقوقی برمیگردد؛ نظر مشــورتی دیوان دادگســتری بی نالمللی دانســت .در نظر ملل متحد درخواستی را برای ارائه نظر پیرامون یک موضوع مورد
شد‌هاند.برخیازمقاماتآمریکاییب هطورخصوصی،حضور به عبارتی دیگر ،اعمال اسرائیل در کرانهباختری و قدس شرقی مشورتی اخیرالصدور دیوان ،اشغال اســرائیل در قدس شرقی اختلاف به دیوان دادگســتری بی نالمللی ارائه کنند ،این نظریه از
آمریکا را به منزله منع دسترسی اسد و حامیان ایرانی او به این هیچگونه مشــروعیت حقوقی ندارد .جبهه ســوم هم مســائل اوسسراـئیـرلزمدیر انهحادای کثرانشـهـره باکهخاتررایکارامًاغًلیرغقیانرقونانــونییهدامنچسنتیهناسعمتل. سوی دیوان صادر میشود .بهعنوان مثال ،مجمع عمومی سازمان
قلمروم یدانند.داگلاسسیلیمن،سفیرسابقآمریکادرعراق سیاسی اســت؛ بهگون های که حالا اسرائیل در این فاز زیر فشار ملل یک بار از دیوان دادگستری بی نالمللی در مورد ساخت دیوار
در ســالهای ۲۰۱۶تا ۲۰۱۹معتقد است« :اگر نگرانی اصلی و تحت انتقاد جامعه جهانی قرار گرفته که واکنش کشــورهای حتی دیوان دادگســتری بی نالمللی در مورد فعالی تهای نظامی حائل توسط اسرائیل ،درخواســت نظر مشورتی کرد که آیا این
شــما کنترل «محور مقاومت» اســت به طور طبیعی دوست مختلف طی روزهای اخیر نســبت به اقدام دیوان دادگســتری که اســرائیل در سرزمینهای اشــغالی انجام داده و باعث تغییر اقدام ،قانونی است یا نقض حقوق بی نالملل تلقی میشود که در
نخواهید داشــت که مذاکرات بین ترکها و اســد پیشــرفت وضعیت از 1967شــده و مردمان و دولت فلســطین هم از این این راستا دیوان نظر خود را ارائه و اعلام کرد که ساخت این دیوار
کند .اما این ب ه عنوان یک مســابقه فوتبال تلقی نم یشود که بی نالمللی را میتوان در این زمره قلمداد کرد. اقدامات متضرر شــد‌هاند هم مشمول پرداخت غرامت از سوی نقض حقوق بشر و حقوق بشردوستانه است .حتی دیوان در این
یک طرف میبرد و یک طرف میبازد» .او در ادامه با اشــاره در مورد ضمانت اجرا هم به صورت غیرمســتقیم میتواند اسرائیل دانسته است. مورد پا را فراتر گذاشت و اعلام کرد که این اقدام ،نقض تعهدات
به وجود دو اردوگاه پناهندگان در شمالشرق سوریه که محل این اقدام پدیدار شــود و چه بسا شــورای امنیت سازمان ملل دارد، سیاسی آثار صرفًًا مشــورتی نظر اینکه گفته شــده این عا‌مالشــمول است و هیچ کشوری نمیتواند از آن عدول کند که
اســکان ۴۵هزار نفر از خانوادههای داعش همچنین ۹هزار متحــد ،در اختلافات اعراب و اســرائیل و پرونده غزه ممکن این رای ضمانت یاجرکایدییدوگاجه اودشنــداتبرادهومعحمًسا ًلو دیبومانیدشاـدـگودسـ.ـبتراریی برد‌هداری هم در زمره نقض همین تعهدات قرار میگیرد.
عضو داعش اســت ،افزود« :به نفع عراق نیســت که امنیت اســت به این نظر دیوان دادگســتری بی نالمللی متوسل شود؛ بی نالمللی پلیس حالا هم مجمع عمومی سازمان ملل از دیوان درخواست کرد
در آن اردوگاههــا از بین برود .اگر بغداد بتواند با میانجیگری چراکــه قطعنامه شــورای امنیت یا بــه قطعنام ههای قبلی یا اختصاصی در اختیار ندارد که بخواهد اسرائیل را در مورد اجرای که آیا شهرکسازیهای اســرائیل و قطعنامههایی که از 1967
خود به راهحلی دست یابد ،این میتواند به نفع آمریکا باشد». به برخی از منابع حقوقی متوســل میشــود که یکی از منابع آرای ترافعی یا مشورتی مجاب کند .نکته اینجاست که در آرای تاکنون درباره اشغال سرزمینها صادر شده ،قانونی است یا نقض
ترکیه و ســوریه سالهاســت درگیر گف توگوهای مداوم برای حقوقــی ،دیوان دادگســتری بی نالمللی خواهد بــود که رکن ترافعی اگر یکی از دو کشــور که طرفین دعوا هستند از اجرای حقوق بی نالملل قلمداد میشود .دیوان دادگستری بی نالمللی هم
احیای روابطی هســتند که پس از حمایت آنکارا از گروههای ســازمان ملل به حســاب میآید .لذا ممکن است که شورای ککنندد،امطاردرفنمظقاربملشمویرتتواین ادینبهگونشـهـنویراسیتا.منمیثًا ًتل مذکور امتناع رای وارد ماهیت پرونده شــد که با اعتراض اسرائیل روب هرو شد و در
تروریســتی علیه دولت دمشق تخریب شده است .روسیه نیز امنیت به حکم دیوان دادگستری بی نالمللی استناد کند و بر پایه مراجعه نهایت با احراز صلاحیت خود نظر مشورت یاش را ارائه کرد
که نیروی هوایی آن به تغییر جریان جنگ ب ه نفع دولت سوریه همین نظر مشورتی در قطعنامه آتی خود از اسرائیل بخواهد که دمرنجمظرعمعشموورمتــیایخیصررفدًًیاوباهنددنابداگل استخرــیبذین نظالرمدلیلوای،ن و باید این نظر مشــورتی را یک انــقلاب حقوقی در دنیا
کمــک کرد ،در ســالهای ۲۰۲۲و ۲۰۲۳میزبان وزرای دفاع شهرکساز ی را متوقف کند ،یا اینکه بحث جبران خسارت را قلمداد کنیم؛ چراکه این نظر مشــورتی اعلام میکند
ترکیه و سوریه و رؤســای اطلاعات آنها در مسکو بود .عراق پیش بکشد .این اقدام نشان م یدهد که امروزه در دنیا میتوان بوده اما باید دانســت که بالاترین حسن این نظر اکسهااسشًًاـپـغدیادلهبااشزغوارلهگیرچیگاوهپمدیجداهزتوومسشلـبـهرزووعرنیراسکامتًا ًول
به تازگی توانســت با متقاعد کردن دمشق برای کنار گذاشتن با ابزارهای دیگری مانند ابزار حقوقی و دیپلماتیک پیروزی به
پیششــرط خروج ترکیه از ســوریه قبل از انجــام مذاکرات دســت آورد و میتواند برگ برنده در مقابل اسرائیل برای مردم
به پیشــرفتی در این رایزنیها دســت یابد .تحلیلگران هشدار
م یدهندکهشکافهایجدیبینترکیهوسوریهکماکانباقی فلسطین باشد.
مسانودریهها مسبنتیابماراتیسنلپییمشرشفدنت،ایتانلهاابترمتترحدسهنبیهر تورهاکیمتدمحوکداراتنیُُکرکد
نظرمشورتیدیواندادگستریبی نالمللیچهپیامدیبرایA
خود تاکید میکند. حامیاناسرائیلخواهدداشت؟
منبع:مید لایستآی این اقدام دیوان دادگســتری بی نالمللــی نمیتواند به صورت
مســتقیم تاثیری بر حامیان اسرائیل داشــته باشد اما به صورت
غیرمستقیم میتواند سب بســاز تغییر رفتار آنها شود .در قضیه مشــورتی ،اعتبار حقوقی آن است .توجه داشته
شهرکســازی و فعالیت اقتصادی در سرزمینهای اشغالی اگر باشید که به لحاظ حقوقی و قضایی یک نظر مشورتی ب یاعتبارشمرد.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا و مابقی بخواهند فعالیت کنند به از ســوی دیوان دادگســتری بی نالمللی
لحاظ حقوقی از این پس دارای مسئولیت بی نالمللی هستند و از صادر شــده که اشــغال توســط برخ یها اعتقاد دارند که این نظرA
مشــورتی صرفا آثار سیاســی
این پس با احتیاط بیشتری رفتار خواهند کرد.
اسرائیل را غیرقانونی خوانده و دارد؛ این تقســیر تــا چه حد
آن را موظف به جبران خسارات صحیحاست؟
ککرهدهباایسد تتو.جایهنشـدـرودحالعیمًاا ًلسهرت ایــن نظــر مشــورتی
عواقــب و پیامدهایی برای
نوع اشغال را باید غیرقانونی ســایر کشــورهایی خواهد
