Page 4 - 07-06-1403-1774 Sazandegi
P. 4
تاز‌ههای ادبیات و هنرکافه سال هفتم‌شماره 1774 04
چهارشنبه 7شهریور1403
ملاقات وزیر با ادیب دریچه :تحلیل عادات
وزیر علوم به دیدار دکتر محمدرضا شفیعیکدکنی رفت رانت فناوری
وزارت علوم دولت ســیزدهم تدریس استادان بسیاری با موانع ادبیان و علاقهمندان به اســتاد شفیعی کدکنی در پی داشت و حسین ســیماییصراف ،وزیر علوم ،تحقیقات و فناوری، چگونهفناوریم یتواندموجبقطب یسازیجامعهشود؟
و محدویتهایی چون عدم تمدید قــرارداد و ...مواجه بود. با حجم انبوهی از تعجب و مخالفت در شــبکههای اجتماعی دیدار با پیشکسوتان دانشگاهی و مفاخر بزرگ ایران را دیروز با
دیدار دیروز وزیر خراسانی با ادیب خراسانی نشان از آن دارد که مواجه شد .بسیاری این نوع برخورد با مفاخر فرهنگی را مایۀ دیدار دکتر محمدرضا شفیعیکدکنی ،استاد ممتاز و از مفاخر حسن محرابی
در وزارت علوم «کشتیبان را سیاستی دگر آمد» .خبر بازگشت تأسف ،شرمساری و سرافکندگی متولیان و مسئولان فرهنگی دانشــگاه تهران آغاز کرد .احمدرضا خضری ،مدیرکل حوزۀ
علی شریف یزارچی به دانشگاه شریف هم که دیروز خودش آن دانستند .پس از این واکنشها یاسر احمدوند،معاون فرهنگی وزارتــی و روابط عمومی وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری از پژوهش‌گر
را اعلام کرد موید دیگری بر تغییر سیاســتها در وزارت علوم وزارتارشاددرتوییتینوشت« :استادشفیعیکدکنیازمفاخر این دیدار بهعنوان «دیداری به غایت دوستانه و صمیمانه همراه
بود و امید م یرود در دولت چهاردهم اساتید و دانشگاهیان با ادبی ایران است .هیچ محدودیتی برای انتشار آثار ایشان وجود با یادکرد خاطرات شــیرین و شع فانگیز» نام برد .دکتر هادی در ماههــای اخیــر بحــث بهرهگیــری ازتکنولوژی
ندارد» .علاوه بر محدویتهایی از ســنخ ممیزی آثار و ...در خانیکی ،استاد دانشگاه علامه طباطبایی و دکتر احمد جلالی، «و یایآر» مطــرح اســت .در اکثر نقــاط جهان از این
محدودیتهای کمتری مواجه شوند و بیشتر قدر ببینند. عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در این دیدار تاکسنتفولاودهژمییدرشومدس(ـقـباًبا ًلقادرتوفالویتببااللابزراایینبتهکتنرولشوژدنی بقاضعانووانت
حضور داشتند .این دیدار وزیر علوم با شفیعیکدکنی درحالی
صورت گرفته که چند ماه پیــش خبر توقف آخرین مجموعه چشم عقاب استفاده میشد).
اشــعار او با عنوان «نام های به آســمان» در پشت سد ممیزی برای نیل بــه آرزوی! بهرهگیری از تکنولوژی جدید،
با واکنشها و مخالفتهایی زیادی مواجه شــد .محمدعلی جن بوجوشی در میان مقامات فوتبالی ب هوجود آمده! اما
مرادیان ،مدیرکل دفتر توســعۀ کتــاب و کتا بخوانی وزارت متأسفانهبهرهگیریازو یایآرنمادیازبهرهگیریناقص
فرهنگ و ارشاد اسلامی روزهای پایانی آذر سال گذشته دربارۀ و نادرست از فناوری است .به بیان بهتر برخی از ما درک
وضعیت صدور مجوز مجموعه شــعر اســتاد شفیعیکدکنی دقیقی از فناوری ندار یم .باید بدانیم بهرهگیری از فناوری،
گفته بود« :کتاب دارد خوانده میشــود .به چند نفر از اهالی مناسبتی! نیســت .بهکارگیری فناوری یک روند است و
شــعر نیز کتاب را داد‌هایــم تا بخوانند و نظرشــان را بگویند. باید در یک چارچوب مرتبط با دیگر پدیده های اجتماعی
انشــاءالله دربارۀ آن تصمیمگیری شود .به صورت کلی کتاب
در فرآیند صدور مجوز است» .این ســخنان مرادیان ،ب هویژه از آن استفاده کرد.
دربــارۀ اینکه کتاب را به چند نفر از اهالی شــعر نیز داد‌هاند تا بدیهی اســت کــه پیشــرفتهای تکنولوژیکــی در همۀ
بخوانند و نظرشــان را بگویند ،واکنشهــای تندی را در بین عرصهها امروزه انکارناپذیر اســت و صدالبته بهطور واضح با
موضوع جهانی شدن در ارتباط است .گسترش سریع فناوری
بر باد رفته دنیایی شــبک های غیرقابل برگشت را ایجاد کرده است ،ضمن
آنکه پذیرش فناوری توسط کشورهای درحال توسعه ،اثرات
فروش پراکندۀ آرشیو مجموعه یادداشتها و توضیحات جورج اورول عمیقی بر اقتصاد آنها داشته است ،مانند کاهش هزینههای
ملی تولید ،ایجاد اســتانداردهایی برای کیفیت و اجازه دادن
«اوریون» کــه زیرگروه «هچت» کمپانی چندملیتی فرانســوی مربوط به «جاده به سوی اسکله ویگان» را به مبلغ ۳۵هزار پوند ناشر آثار جورج اورول که مجموعه یادداشتها و توضیحات او بــه افراد بــرای ارتبــاط از راه دور و صدها دســتاورد دیگر؛
اســت ،خریداری شــد .پس از آن از ریک گکوسکی ،یکی از میفروشد .این کتاب مطالعۀ کلاسیک اورول دربارۀ فقر صنعتی را در اختیار داشت به علت بسته شدن انبارش چندی پیش دستور یعنی فعالیتها بیانگر یک فرآیند ســازگاری اســت .یکی از
فروشــندگان برجسته کتابهای عتیقه ،خواسته شد تا مجموعه در شمال انگلستان است و در آرشیو آن نام های طولانی به گولانز داد تا آرشــیو اورول به فروش برســدد و حالا این اســناد گرانبها چالشهای اصلی گسترش فناوریدرکشور ما عدم بهرهگیری
آرشــیو شرکت -شــامل مکاتباتی با کینگزلی آمیس و دافنه دو جــای دارد که در آن اتهامات مبنی بر اینکه او فردی بدجنس از مناسب و متعادل در فناوری است .به همین مثال ،مسابقات
موریه و سایر نویســندگانی که گولانز با آنها کار میکرد -را از طبقۀ متوسط است را رد میکند و از او میخواهد مداخله کند و تکهتکه فروخته میشوند. فوتبال نگاه کنید .انگار بقیۀ مسابقات در دیگر نقاط کشورمان
آنجا خارج کند .هفتۀ پیش او انتقادهایی که این واگذاری را اشتباه تهدید به اقدام قانونی علیه مخالفانش میکند .اســناد مربوط به بــه گــزارش گاردین ،آرشــیو جــورج اورول کــه ارائ هکنندۀ نیاز به رعایت عدالت و خلاصه بهتر برگزار شــدن مسابقه با
میخوانند رد کرد و گفت« :تمام این موارد توسط مالکوم ادواردز، «دختر کشیش» هم شامل نامه اورول است که در آن توضیح داده دیدگاههای یکی از تاثیرگذارترین نویسندگان بریتانیایی قرن بیستم بهرهگیری از فناوری ندارند .در حقیقت مشکل اصلی ،توزیع
مدیر انتشارات اوریون و به درخواست هیأتمدیره فروخته شد». هیچ یک از شخصیتهای این کتاب ارتباطی با افراد زنده ندارند. است و چگونگی تولید به یاد ماندنیترین کتابهایش ،حساسیت و نفوذ نابرابر آن در داخل کشــور است .به این پدیده شکاف
درحالی که او در کتاب «محاظت شــده توســط اژدهاها» سال مکاتبات مربــوط به «مزرعۀ حیوانات» هــم حاکی از رد کردن او به انتقاد و ترس از تهدیدهای قانونی او را نشان م یدهد ،ممکن دیجیتال نامداد‌هاندکهنشا ندهندۀشکافبینافرادوجوامعی
۲۰۲۱نوشت«:هیچکسدرهیأتمدیرۀاوریوناهمیتینم یدادکه این کتاب کلاســیک ضدتوتالیتری معروف توسط گولانز است. است برای همیشــه بر باد رود .گنجینه این یادداش تها که شامل اســت که دسترسی آسان به منابع تکنولوژی وفناوری دارند و
این اسناد کجا م یروند یا چه کسی آنها را نگه خواهد داشت». هرچند این کتاب ســال ۱۹۴۵منتشر شد اما ابتدا به دلیل محیط آرشــیو بزرگ مکاتبات و قراردادهای جم عآوری شده توسط ناشر افراد و جوامعی که دسترســی ندارنــد .در چنین حالتی عدم
او از انباری پر از دهها هزار نســخه دفترچه یادداشت و دهها کمد سیاسی که با پیروزی شــوروی در جنگ جهانی دوم ایجاد شده اصلی اورول ،ویکتور گولانز اســت ،برای همیشــه پراکنده شده
بایگانی یاد کرد که زنــ گزده و غبارآلود ،مملو از تمام فایلهای آننظرمخسایلافستی کشاـمـًادًله بغیوردق.اابولرقوبلونلواشستت.:بایگودلبانگزوایبتمداکبهانایظرن با بود، است .شــرکت مادر این ناشــر ســال ۲۰۱۸به دنبال بسته شدن بهکارگیری فناوری اقدام بهتری است!
مرتبط با تولید کتابها ،یادداشــتها و حقوق ناشــران گولانز از شما انبارشان ،تصمیم گرفت تا همۀ این یادداشتها برای فروش در بازار به همین جهــت یکی از مهمتریــن اقدامات درخصوص
بود و نزدیک به ۵۰ســال بود که باز نشــده بودنــد .پس از آنکه تصور که اورول پیرو خط حامی استالین است ،با آن مخالفت کرد آزاد ارائه شود ...لیز تامســون که ۳۵سال است گزارشگر کتاب بهرهگیــری از فنــاوری پیشــرفته ،تربیت افــراد با تخصص
او تلاشــی نافرجام برای فروش کل آرشــیو به یک موسسه را در اما پس از خواندن نسخۀ خطی کتاب در ۴آوریل ۱۹۴۴نوشت: اســت این فروش را «وندالیسم فرهنگی» خواند و گفت« :میراث فنی مورد نیاز اســت .مشــکلات زمانی به وجود میآیند که
میــان نامزدهای مختلف به مبلغ حدود یک میلیون پوند به عمل «شما درســت میگفتید و من اشتباه میکردم .خیلی متأسفم». فرهنگی بریتانیا از طریق کتابفروشــان دســت دوم تاراج شده کشــورها تلاش میکنند از فناوری استفاده کنند اما سیستم
آورد ،در نهایت آن را بین دهها خریدار ،مجموع هدار خصوصی و ویکتور گولانز ،موســس یکــی از تاثیرگذارترین شــرکتهای است» .کمپانی چندملیتی فرانسوی هچت از اظهارنظر در این باره آموزشی توانایی تولید نیروی انسانی متناسب با پیشرفتهای
کتابخانه تقسیم کرد .او گفت« :هیأتمدیره از ما خواسته بود تا انتشاراتی قرن بیســتم بود .چندی قبل این شرکت توسط گروه خودداری کرده اســت .ریچارد بلر ۸۰ساله ،فرزند جورج اورول بسیار ســریع را نداشته باشــند .در خصوص همین موضوع
حد امکان از شــر مطالب خلاص شویم … .و بقیه… ناامید از این تصمیم میگوید« :بســیار غ مانگیز اســت… وقتی «و یایآر» تعــداد معدودی داور برای آموزش به عربســتان
باید دور ریخته میشد» .ژان سیتون ،مدیر بنیاد اورول، پرافتسهخوگبوازیگنیشاـزـتها‌هانید اکماشآویرااایسن آتم؟وزضمشنمآحنکدهواد وصًنا ًفل آراموتزمعشدهودم
میگوید« :اینکه هیچکس به مدت ۵۰سال این کمدها گنجینه گولانز به دست کلکسیونرهای خصوصی باشد، کافی نیست؛ فدراسیون جهانی باید به افراد مجوز (لایسنس)
را باز نکرده بود ،برای ایــن بود که آنها احمق بودند و ممکن است برای همیشه ناپدید شود» .پیتر هرینگتون، داوری در سیســتم «و یا یآر» را بدهد .به همین جهت اگر
نچکررادنهدی،أ آتنمهادیارحۀتآمناًها ًال درک نمیکردند. ارزش آرشیو را یکی از فروشندگان شــناخته شده کتابهای عتیقه ،به قرار باشد این فناوری در ایران بهکارگرفته شود ،میخواهند دو
مورخان مشورت با کارشناسان و تازگی پیشنهاد فروش یادداشتهای اورول دربارۀ دومین
در فکر کسب درآمد بودند اما ارزش واقعی عمومی این رمانشباعنوان«دخترکشیش»رابهمبلغ ۷۵هزارپوند داور عراقی که مجوز این کار را دارند به ایران بفرستند!
آرشیو را م یدانســتند؟ آنها یک آرشیو ملی را پراکنده ارائه کرده اســت .این مجموعه شامل قرارداد اصلی او، البته در صورت عدم متعاد لســازی در زمینۀ آموزش؛ این
کرد‌هاند». نام های با تصحیحات او دربارۀ رمان ،و گزارشی از جرالد موضوع مشــکل بعدی را هم ب هوجود م یآورد وآن هم استفاده
دیجی تیلــور ،زندگینام هنویــس اورول میگوید، گولد در سال ۱۹۳۴که ویراستار آبزرور در آن زمان بود و انحصاری از فناوری و نیز دریافت آموز شهای آن توسط یک
وقتی او و بنیاد اورول متوجه شدند آرشیو گولانز فروخته دستنوشتۀ گولانز را خوانده و تأکید کرده بود این رمان قشــر خاص خواهد بود .این وضعیت منجر به شــک لگیری
میشود ،سعی کردند پول جمع کنند و مانع تکهتکه شدن باید منتشر شود ،اســت .هرینگتون همچنین نامههایی
آن شــوند اما موفق نشدند .او افزود ناشر توجهی به این دربارۀ ســومین رمان اورول با عنوان «به آسپیدیستراها رانت فناوری م یشود.
آرشیو فو قالعاده ارزشمند نداشت و وقتی ۲۳سال پیش رســیدگی کن» را به مبلغ ۵۰هزار پوند میفروشد .این درحالی که همه باید درســطحی گســترده توانایی مالی
روی اولین کتاب اورول کار میکرد ،مدتی طول کشید تا یادداشتها نشــا ندهندۀ نگرانیهایی است که منجر به برای فرســتادن افراد برای آموزش فناوری را داشــته باشند.
آنها توانســتند جعب های را که حاوی نامههای اورول به تغییرات کلیدی در متن نهایی شــد .سال ،۱۹۳۶اورول آموزش نیاز به منابع ،متون ،ابزار و وسایل خاص دارد .آیا این
ویکتور گولانز بود پیدا کنند .در نهایت ریچارد بلر برای که از تغییرات مورد نظر گولانز ناامید شــده بود ،نوشت امکانات برای همه فراهم است؟ وقتی امکان استفادۀ گستردۀ
حفظ آرشــیو مکاتبات نویسنده در سال ۲۰۲۱تعداد ۵۰ با این وجود هر کاری بتواند برای برآورده کردن خواست فناوری برای تمام مسابقات فوتبال فراهم نمیشود ،بهرهگیری
نامه را خرید تا آنها را به آرشیو اورول در دانشگاه کالج ناشرش انجام م یدهد ،حتی اگر کتاب را به کلی خراب از آن برای چند مســابقه چه کارکردی برای جامعۀ ورزشــی
لندن اهدا کند. خواهد داشت؟در حقیقت پیشنیاز بهرهگیری از فناوری و به
کند. شکل ساده،همین«و یایآر»توجهبهزیرساختهایبسیار
«کتابهــای نــادر یونکرز» هم که یکــی دیگر از لازم اســت .نکتۀ دیگر شناخت تغییرات ناشی از بهکارگیری
کتابفروشــان برجســتۀ آثار قدیمی اســت ،مطالب فناوری اســت .این اقدام ،پیامدهای مثبت و منفی داشته و
تغییرات بســیار زیادی در حوزۀ اقتصاد ،فرهنگ و آموزش
ب هوجــود میآورد .هــر جامع های که به دنبــال بهرهگیری از
فناوری اســت ،باید حوز‌ههای تغییر را شناسایی کرده و برای
آن برنام هریزی کند .در مجموع اشاره به موضوع بهکار گیری
تکنولوژی برای یک مســابقه فوتبال ،نمون های از مشکلات
بهکارگیری فناوری در کشــور است و چنین استفادههایی از
فنــاوری ،منجر به قطبیســازی جامعه ،در حــوزۀ فناوری
میشود که کار درستی نیست!
