Page 6 - 23-02-1404-1967 Sazandegi
P. 6

‫بررسی تحولات اقتصادیتوسعه‬                                                                                                                                         ‫سال هشتم شماره ‪1967‬‬  ‫‪06‬‬
                                                                                                                                                                                                                           ‫سهشنبه ‪ 23‬اردیبهشت ‪1404‬‬

‫ماجرای «املاک نجومی» در شــهرداری تهران است‪ .‬در این‬             ‫دزدیهای بزرگ‬                                                                                                                                                                    ‫دیدگاه‪ :‬یادداشت روز‬
‫پرونده‪ ،‬گزارش سازمان بازرسی کل کشور نشان داد که املاک‬
‫شــهرداری با ارزش چند هزار میلیارد تومان‪ ،‬با تخفیفهای‬         ‫چرا بخش املاک و مستغلات مستعد فساد است؟‬                                                                                                                                       ‫روز جهش‬
‫کلان (تــا ‪ 50‬درصد) و شــرایط غیرقانونی به مدیران ارشــد‬
‫شهری‪ ،‬اعضای شورای شــهر و برخی مقامات دیگر واگذار‬              ‫املاک عمومی به نزدیکان مقامات محلی افشا شده است‪.‬‬                                                             ‫سعید خو ‌شبین‬                                   ‫بیشترین افزایش ارزش سهام چگونه رقم خورد؟‬
‫شده است‪ .‬پرونده دیگر مربوط به واگذاری غیرقانونی املاک‬                ‫سوال این است که دلیل این همه فساد چیست؟‬
‫سازمان تامی ‌ناجتماعی است که در سال ‪ 1401‬افشا شد‪ .‬طبق‬                                                                                                                                                         ‫گروه اقتصاد‬                                          ‫مهتاب شهریاری‬
‫اظهارات مدیرعامل این سازمان‪ ،‬پنج ملک مرغوب در تهران‪،‬‬          ‫فساد در بخش املاک و مســتغلات ایران از طریق عوامل‬
‫معادل ‪ 50‬درصد کل املاک تامی ‌ناجتماعی‪ ،‬با مبایعهنام ‌های‬      ‫متعددی شکل میگیرد‪ .‬افزایش چشمگیر قیمت املا ک‪ ،‬انگیزه‬          ‫در آذربایجانشــرقی بــرای ‪ ۴۶‬نفر ازجملــه رئیس ثبت‬                                                                                                                   ‫گروه اقتصاد‬
‫غیرشــفاف و با دریافت تنها ‪ 5‬درصد مبلغ به افراد غیر واگذار‬    ‫مالی برای سوءاســتفاده را بالا برده و افراد را به سمت جرائمی‬  ‫املاک‪ ،‬تعدادی از کارکنان ثبت اسناد و املاک و شهرداری‬
‫شــده بود‪ .‬پرونده معروف منطقه ازگل تهران نیز از موارد اخیر‬    ‫مانند رشوه‪ ،‬جعل اسناد و فروش ما ‌ل غیر سوق م ‌یدهد‪ .‬ضعف‬       ‫و دفاتر اسناد تبریز به اتهام رشا و ارتشا‪ ،‬کلاهبرداری و فروش‬                                    ‫شــاخص کل بــورس تهران دیــروز با رشــدی‪2.58‬‬
‫است که در سال ‪ 1403‬خبرساز شد‪ .‬همچنین پرونده ایرانمال‬          ‫نظارت بر نهادهایی مثل ثبت اسناد‪ ،‬شهرداریها و دفاتر اسناد‬      ‫مال غیر‪ ،‬جعل و اســتفاده از ســند مجعــول پرونده قضایی‬                                         ‫درصــدی به کانال ‪ 3‬میلیون و ‪ 170‬هزارواحدی بازگشــت‬
‫بــه دلیل خرید زمین بــا مزایده صوری‪ ،‬دریافــت پروانههای‬      ‫رســمی‪ ،‬فضایی برای تخلفات فراهم کرده اســت‪ .‬فرآیندهای‬         ‫تشکیل شده است‪ .‬پرونده فساد تبریز‪ ،‬طبق اظهارات رئیس‬                                             ‫و بیشــترین افزایــش روزانه خــود را در‪ 202‬روز معاملاتی‬
‫ســاخت غیرقانونی و دیگر مــوارد در بانک آینــده‪ ،‬یکی از‬       ‫پیچیده و بوروکراتیک نق ‌لوانتقــال املاک‪ ،‬افراد را به پرداخت‬  ‫کل دادگستری آذربایجانشرقی‪ ،‬موسی خلی ‌لاللهی‪ ،‬به جعل‬                                            ‫اخیر ثبت کرد‪ .‬این رشــد قاب ‌ل توجه‪ ،‬کــه از ‪ 16‬تیر ‪1403‬‬
‫بزرگترین تخلفات مرتبط با زمین و مســتغلات محســوب‬             ‫رشــوه برای تســریع کارها ترغیب م ‌یکند‪ .‬نبود سیســتمهای‬      ‫اســناد‪ ،‬تملک غیرقانونی املاک متروک و مجهو ‌لالمالک‪،‬‬                                           ‫با رشــد ‪ 4.2‬درصدی بیســابقه بود‪ ،‬در شــرایطی رخ داد‬
‫میشود‪.‬اینپروندههانشا ‌ندهندهضعفنظارت‪،‬نبودشفافیت‬               ‫دیجیتالیکپارچهوشفاف‪،‬رصدتراکن ‌شهاوشناساییتخلفات‬               ‫دریافت رشــوه و کلاهبــرداری مرتبط با اداره ثبت اســناد‪،‬‬                                       ‫کــه محدودیت دامنه نوســان ‪ 3‬درصدی وجود داشــت و‬
‫و تبانــی در نهادهای مرتبط با املاک هســتند که به فســاد‬      ‫را دشــوار کرده اســت‪ .‬تبانی بین کارکنان دولتی‪ ،‬واسطهها و‬     ‫شهرداری و دفاتر اسناد رسمی تبریز مربوط است‪ .‬متهمان با‬                                          ‫شاخ ‌صسازان بورسی پتانسیل رشد تا ‪ 7‬درصد را نداشتند‪.‬‬
                                                              ‫دلالان‪ ،‬شبکههای فســاد را تقویت میکند‪ .‬همچنین‪ ،‬آ گاهی‬                                                                                                        ‫شــاخص ه ‌موزن نیز با افزایش بیــش از‪ 2‬درصدی به‪964‬‬
                          ‫سیستمی دامن زده است‪.‬‬                ‫پایین شهروندان از حقوق ملکی و اعتماد بی ‌شازحد به نهادهای‬                  ‫شناسایی اراضی متروک یا مجهو ‌لالمالک‪،‬‬                                             ‫هزار واحد رســید‪ ،‬اتفاقی که از آخرین روز فروردین ‪1404‬‬
‫افزایش فسادهای مرتبط با املاک و مستغلات در سالهای‬             ‫رســمی‪ ،‬فرصت کلاهبرداری را افزایش م ‌یدهد‪ .‬فشــارهای‬                       ‫از طریــق معاملات صوری ســند مالکیت‬                                               ‫تکرار نشــده بود‪ .‬نکته برجسته بازار‪ ،‬ورود‪ 5.5‬همت پول‬
‫گذشــته به عوامــل متعددی برمیگردد‪ .‬رشــد ســریع قیمت‬         ‫اقتصادی ناشــی از تورم و تحریمها نیز برخی را به فعالیتهای‬                  ‫اخذ میکردند‪ .‬تحقیقات منجر به بازداشت‬                                              ‫حقیقی بود که نشــا ‌ندهنده بازگشت اعتماد سرمایهگذاران‬
‫املاک و ســودآوری بالای این حــوزه‪ ،‬انگیزههای مالی برای‬       ‫غیرقانونی برای کســب ســود سریع ســوق داده است‪ .‬ضعف‬                        ‫یــک زن فعال در حوزه شــهرداری به اتهام‬                                           ‫است‪ .‬با این حال‪ ،‬شاخصهای بورسی همچنان با احتیاط‬
‫سوءاســتفاده را تقویت کرده اســت‪ .‬ضعف‬                         ‫مجازاتهای بازدارنده و فرهنگ پاسخگو یی ناکافی‪ ،‬این چرخه‬                     ‫کلاهبــرداری‪ ،‬ســه کارمند شــهرداری به‬                                            ‫عمــل میکنند؛ تپیکس در تلاش بــرای حفظ کانال ‪3.1‬‬
‫نظــارت و ناکارآمدی سیســتمهای اداری‪،‬‬                                                                                                    ‫اتهــام دریافــت رشــوه و ‪ 6‬نفــر دیگر از‬                                         ‫فمیعًلایًلوق‌نووایحبهدنیظنرــماک‌یارمسمـاـندد‪.‬اممتاغیحرمهایاــی اقتت‪3‬صامیدلییونین‌زواازحبادزایر‬
‫ب ‌هویژه در ثبت اســناد و شهرداریها‪ ،‬فضا را‬                                                   ‫را تداوم میبخشد‪.‬‬                           ‫کارکنان شــهرداری و اداره میراث فرهنگی‬                                            ‫حمایت میکنند؛ کاهش هیجان در قیمت دلار‪ ،‬کم شــدن‬
‫برای جعل اسناد‪ ،‬رشوه و کلاهبرداری فراهم‬                       ‫بزرگتریــن پروندههــای فســاد املاک و مســتغلات در‬                         ‫به اتهامات مشــابه شــد‪ .‬همچنین‪ ،‬یکی‬                                              ‫فاصله نــرخ دلار توافقی و بازار آزاد و ثبات نســبی اقتصاد‬
‫کرده است‪ .‬پیچیدگی قوانین و نبود شفافیت‬                        ‫ایران شــامل موارد متعددی است که طی ســالهای گذشته‬                         ‫از متهمــان در انتصابات‪ ،‬پستفروشــی و‬                                             ‫کلان‪ ،‬فضا را برای رشــد بورس مهیا کرده اســت‪ .‬انتشار‬
‫در فرآیندهای نق ‌لوانتقال املاک نیز فرصت‬                      ‫جنجالبرانگیز شد‌هاند‪ .‬یکی از برجســتهترین این پروندهها‪،‬‬                    ‫تصرف در عوارض پرداختی دخالت داشــته‬                                               ‫صور ‌تهای مالی ســالانه در کدال‪ ،‬تعدیل ســود ‪ 12‬ماهه‬
‫تخلــف را افزایش داده اســت‪ .‬علاوه بر این‬                                                                                                ‫است‪ .‬رسیدگی به این پرونده با جدیت ادامه‬                                           ‫شــرکتها را به دنبال دارد و اصلاح قیمتی ســهام‪ ،‬نسبت‬
‫عدم دیجیتالیسازی کامل فرآیندهای ثبت و‬                                                                                                    ‫دارد‪ .‬فســاد در بخش املاک و مستغلات‬                                               ‫‪ P/E‬بازار را کاهش داده و فرصت خرید جذابی ایجاد کرده‬
‫نبود پایگاه داده یکپارچه‪ ،‬شناســایی تخلفات‬                                                                                               ‫در شــهرهای مختلــف ایــران‪ ،‬ب ‌هویژه در‬                                          ‫است‪ .‬با این حال‪ ،‬ریسکهای سیاسی همچنان سای ‌های بر‬
‫را دشوار کرده اســت‪ .‬در برخی موارد‪ ،‬تبانی‬                                                                                                ‫کلانشهرها‪ ،‬به شکلهای گوناگونی رخ داده‬                                             ‫بازار دارند‪ .‬در سناریوی خوشبینانه‪ ،‬اگر مذاکرات سیاسی‬
‫بین کارکنان دولتی‪ ،‬دفاتر اســناد رســمی و‬                                                                                   ‫و اغلــب به دلیل ضعف نظارت‪ ،‬تبانی مقامات و ســودآوری‬                                           ‫به نتایج مثبت منجر شود و تنشها کاهش یابد‪ ،‬شاخص کل‬
‫دلالان نیز به گســترش این فســاد دامن زده‬                                                                                   ‫بالای این حوزه گسترش یافته است‪ .‬به طور مثال‪ ،‬در لواسان‬                                         ‫میتواند مقاومت ‪ 3.4‬میلیون‌واحدی را هدف قرار دهد و‬
‫است‪ .‬در نهایت‪ ،‬ضعف فرهنگ پاسخگویی‬                                                                                           ‫تهران‪ ،‬موارد متعددی از فساد گزارش شده است‪ .‬در کرج نیز‬                                          ‫حتی کانالشکنیهای بیشتری را تجربه کند‪ .‬اما در صورت‬
‫و مجازات ناکافی برای متخلفان‪ ،‬بازدارندگی‬                                                                                    ‫گزارشهایی از باجگیری ماموران شهرداری از دستفروشان و‬                                            ‫تداوم ابهامات سیاســی یا نبود محرکهای اقتصادی قوی‪،‬‬
‫لازم را ایجاد نکرده است‪ .‬این حجم از فساد و رشوه در شهرهای‬                                                                   ‫تخلفات در واگذاری زمینهای شهری وجود دارد‪ .‬در مشهد‪،‬‬                                             ‫افت بازار تا زیر ‪ 3‬میلیون واحد محتمل اســت‪ .‬بازار بدون‬
‫ایــران‪ ،‬آدم را یاد فیلم «رکود بزرگ» به کارگردانی آدام مککی‪،‬‬                                                                ‫پروندههای فســاد مرتبط با واگــذاری غیرقانونی زمینهای‬                                          ‫موتور محرک‪ ،‬در خطر رکــود عمیقتر قرار دارد‪ .‬تحلیلها‬
‫م ‌یاندازد که با ساختن فیلمی درباره بحران مالی‪ 2008‬تاریخساز‬                                                                 ‫شهرداری و جعل اســناد ملکی زیاد گزارش شده است‪ .‬در‬                                              ‫نشــان م ‌یدهد کــه ورود پول حقیقــی و کاهش هیجانات‬
‫شد‪« .‬رکود بزرگ» به جرأت یکی از بهترین فیل ‌مهایی است که‬                                                                     ‫شــیراز‪ ،‬تخلفات در حــوزه تغییر کاربــری زمی ‌نها و فروش‬                                       ‫ارزی‪ ،‬نشانههای مثبتی برای کوتاهمدت هستند اما پایداری‬
‫در ژانر فیلمهای فساد در حوزه املاک ساخته شده است‪ .‬فیلم‬                                                                      ‫غیرقانونی اراضی دولتی به افراد خاص مطرح شده است‪ .‬در‬                                            ‫این روند به عوامل سیاسی و سیاستگذاریهای اقتصادی‬
‫استدلال میکند که چگونه طمع‪ ،‬جهل‪ ،‬تبانی و فساد با چاشنی‬                                                                      ‫اصفهان‪ ،‬پروندههایی از تبانی در مزایدههای ملکی و واگذاری‬                                        ‫بستگی دارد‪ .‬پیشنهاد میشود سرمایهگذاران با رصد دقیق‬
‫حماقت باعث بروز فاجعه در بازارهای مختلف جهانی ازجمله‬                                                                                                                                                                       ‫اخبار مذاکرات و تمرکز بر سهام شرکتهای بنیادی با ‪P/E‬‬
                                                                                                                                                                                                                           ‫پایین از فرصتهای موجود بهره ببرند اما با مدیریت ر یسک‬
                              ‫بازار مسکن میشود‪.‬‬
‫آنچه در تبریز هم اتفاق افتاده‪ ،‬نشــان از ریش ‌هدار بودن فساد‬                                                                                                                                                                          ‫ازتصمیمگیر ‌یهایهیجانیاجتنابکنند‪.‬‬

               ‫در نهادهای بخش عمومی و دولتی است‪.‬‬
   1   2   3   4   5   6   7   8